Modern.az

Qarpız-yemiş niyə ucuzlaşmır? - Araşdırmaçı jurnalist SƏBƏBLƏRİ açıqladı

Qarpız-yemiş niyə ucuzlaşmır? - Araşdırmaçı jurnalist SƏBƏBLƏRİ açıqladı

İqtisadiyyat

18 İyul 2018, 15:39

Bir neçə gündür qarpız-yemiş mövsümünün tez sovulacağı, qiymətinin isə kəskin bahalaşacağı haqda ajiotaj yaranıb. Bu söz-söhbəti qarpız satanların daha çox yayması adamda “süni qiymət artımına cəhd” kimi fikir yaradır. Lakin vəziyyətin təhlili başqa qənaətə gəlməyə əsas verir. Son günlər qiymətlərdə yüksəlmə müşahidə edilir, sahələrdə qarpızın torpdansatış qiyməti 30-40 qəpik, paytaxtın iri satış mərkəzlərində (Meyvəli bazarda) isə 55-60 qəpikdir. Təbii ki, havalar isti keçdiyi üçün bu məhsula əhali arasında böyük maraq var, ona görə də isti havalarda “qarpız ləzzəti”dən məhrum olmaq təhlükəsi camaatı daha da gərginləşdirir.

Kənd təsərrüfatı üzrə araşdırmaçı jurnalist Nicat Nəsirli Modern.az-a deyib ki, bahalaşmanın əsas səbəbləri bunlardır: 

1. Havaların kəskin isti keçməsi bu məhsula olan təlabatı dəfələrlə artırıb, tələblə təklif arasında balans pozulub; 

2. Əsas qarpız istehsalçısı olan Sabirabadda bostan mövsümü uğursuz olub, ötən ilə nisbətən sahələr azalıb. Adətən, Sabirabad qarpızı iyulun sonu-avqustun əvvələrinə qədər bazarlarda “hökmranlığını” qoruyurdusa, artıq iyulun birinci ongünlüyündə yığımı başa çatıb; 

3. Digər qarpız-yemiş istehsalçısı olan Bərdə, Ağcabədi, Zərdab, Kürdəmir, İmişlidə isə qarpız gec yetişdiyi üçün bazarda boşluq yaranıb və qiymətlərə təsir edib;

4. Hazırda da davam edən kəskin istilər bostan sahələrinin məhsuldarlığına ciddi ziyan vurub, vaxtında suvarma imkanı olmadığı üçün sahələrdə yanma, tağların az bar verməsi müşahidə edilir. 

5. Bu il ölkədə texniki bitkilərin əkin sahəsi bostan məhsullarının hesabına artırılıb. Pambığın birdən birə 130 min hektara çatdırılmasında bostan sahələri aktiv rol oynayıb, nəticədə istehsal həcmi aşağı düşüb.

N.Nəsirlinin sözlərinə görə, son illərin statistik təhlilləri göstərir ki, qarpız-yemiş sahələri ildən-ilə azalır.

“Məsələn, 2008-ci ildə 22 min hektarda əkilmişdisə, 2016-ci ildə 18 min hektara düşüb, düzdü, məhsuldarlıq yüksəkdir (180 sentner). Demək ki, bostan əkininə marağın azalmasının digər səbəbləri də var. İki il ərzində qarpızın ümumi istehsal həcmi 364 min tondan 350 min tona enib. 
Yeri gəlmişkən, qarpız-yemiş yeganə məhsuldur ki, nə idxalda, nə də ixracda rol oynayır. Cüzi həcmdə xaricə satırıq, elə o qədər də alırıq.
Hər bir azərbaycanlı ildə indiki istehsal həcminə görə 36 kq qarpız yeyir”.

Telegram
Hadisələri anında izləyin!
Keçid et
Rusiyada ağır döyüşlər: Ukrayna partizanları əraziləri bombalayır