Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyində Azərbaycan Cümhuriyyəti dövrünə aid etnoqrafik xalça mühafizə edilir.
Modern.az-ın məlumatına görə, xalça Qarabağ xalça məktəbinə məxsusdur. 1918-ci ildə Azərbaycan hökumətinin dəvəti ilə bolşevik-daşnak qüvvələri tərəfindən azərbaycanlılara qarşı törədilən soyqırımın qarşısını almaq üçün gələn türk ordusuna minnətdarlıq əlaməti olaraq toxunub. Ölçüsü 190x140 sm.-dir.
Xalça 1916-cı ildə çəkilmiş bir fotoşəkil əsasında toxunub. Fotoşəkil xalçanın əsas mərkəzi hissəsinə həkk olunub. Xalçanın üzərindəki mətnə əsasən fotoşəkildəkilər bunlardır: “Cənabi-möhtərəm Ənvər bəy əfəndi”, “Cənab Şevkət Paşa həzrətləri”, “Cənab Yusif İzzətdin”, “Sultan V Məhəmməd Rəşad xan həzrətləri”.
Xalçanın haşiyələrindən birinə fars dilində yazılmış şeir toxunub.
Mətn tam oxunmur. Şerin mətni belədir:
“Zəmanə içrə... mövcud edib səni yaradan,
Ənvərin adı ilə düşmənin qəlbi parçalanır,
Mərdliklə əlinə parlayan qılıncını alıb ildırım kimi vurub.
Tək canıyla bağırıb nərildəyir: Allahu Əkbər
Mərdliklə hücum edir düşmənə, salır onların canına titrətmə
Böyük bir meydanda at çapdırır, qırıb düşmənin başın töküb meydana”.
Digər haşiyədə isə Qarabağın məşhur nəlbəkigülü toxunub.
Muzeyə daxil edilən etnoqrafik xalça Azərbaycan etnoqrafiyasının və XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan – Osmanlı əlaqələrinin tədqiqi üçün əhəmiyyətli mənbədir və öz tədqiqatçılarını gözləyir.
