Bakı-Şamaxı-Yevlax avtomobil yolunda baş verən yol-nəqliyyat hadisəsi zamanı 15 nəfər xəsarət alıb.
Modern.az-ın APA-ya istinadən verdiyi xəbərə görə, bu gün saat 9:00 radələrində magistral yolun Şamaxının Mirikənd kəndi ərazisindən keçən hissəsində “Ford” markalı mikroavtobusun aşması nəticəsində Şəki sakinləri İbrahimxəlil Məmmədli, Süleyman Babayev, İlham Rzayev, Qurban Rəhimov, Qızılgül Səmədova, Toğrul Məmmədov, Yaqub Ömərov, Röyal Məmmədov, Bəsti Darçınova, İlham Abdulrəhmanov, Humay Ağabalayev, Xəyal Rüstəmov, Raidə Zamanova və hələ ki, adları məlum olmayan 2 nəfər müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıb. Onlar təcili tibbi yardım stansiyasının 5 avtomobili ilə Şamaxı Diaqnostika Mərkəzi və rayon Mərkəzi Xəstəxanasına çatdırılıb.
Faktla bağlı araşdırma aparılır.
***
Bakı-Şamaxı-Yevlax avtomobil yolunda ağır yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib.
Modern.az-ın Trend-ə istinadən verdiyi məlumata görə, hadisə yolun 176-cı kilometrliyində, Şamaxı rayonunun Mirikənd kəndi ərazisində baş verib.
Şəkidən Bakı istiqamətində hərəkət edən sərnişinlə dolu "55 BG 471" dövlət nömrə nişanlı "Ford" markalı mikroavtobus Mirikənd kəndi ərazisində idarəetməni itirərək Bakıdan Ağsu istiqamətində hərəkət edən "99 GS 337" dövlət nömrə nişanlı "Mercedes - E klas" markalı avtomobilin üzərinə aşıb.
Hadisə nəticəsində "Mercedes"də olan 3 sərnişin, "Ford" markalı mikroavtobusda olan 10-a yaxın sərnişin Şamaxı rayon Mərkəzi Xəstəxanasına çatdırılıb.
Yaralıların vəziyyətinin orta ağır olduğu bildirilir.
Faktla bağlı araşdırma aparılır.
Bakı-Şamaxı-Yevlax avtomobil yolunda baş verən yol-nəqliyyat hadisəsi zamanı 15 nəfər xəsarət alıb.
Modern.az-ın APA-ya istinadən verdiyi xəbərə görə, bu gün saat 9:00 radələrində magistral yolun Şamaxının Mirikənd kəndi ərazisindən keçən hissəsində “Ford” markalı mikroavtobusun aşması nəticəsində Şəki sakinləri İbrahimxəlil Məmmədli, Süleyman Babayev, İlham Rzayev, Qurban Rəhimov, Qızılgül Səmədova, Toğrul Məmmədov, Yaqub Ömərov, Röyal Məmmədov, Bəsti Darçınova, İlham Abdulrəhmanov, Humay Ağabalayev, Xəyal Rüstəmov, Raidə Zamanova və hələ ki, adları məlum olmayan 2 nəfər müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıb. Onlar təcili tibbi yardım stansiyasının 5 avtomobili ilə Şamaxı Diaqnostika Mərkəzi və rayon Mərkəzi Xəstəxanasına çatdırılıb.
Faktla bağlı araşdırma aparılır.
***
Bakı-Şamaxı-Yevlax avtomobil yolunda ağır yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib.
Modern.az-ın Trend-ə istinadən verdiyi məlumata görə, hadisə yolun 176-cı kilometrliyində, Şamaxı rayonunun Mirikənd kəndi ərazisində baş verib.
Şəkidən Bakı istiqamətində hərəkət edən sərnişinlə dolu "55 BG 471" dövlət nömrə nişanlı "Ford" markalı mikroavtobus Mirikənd kəndi ərazisində idarəetməni itirərək Bakıdan Ağsu istiqamətində hərəkət edən "99 GS 337" dövlət nömrə nişanlı "Mercedes - E klas" markalı avtomobilin üzərinə aşıb.
Hadisə nəticəsində "Mercedes"də olan 3 sərnişin, "Ford" markalı mikroavtobusda olan 10-a yaxın sərnişin Şamaxı rayon Mərkəzi Xəstəxanasına çatdırılıb.
Yaralıların vəziyyətinin orta ağır olduğu bildirilir.
Faktla bağlı araşdırma aparılır.
Xəbər verdiyimiz kimi, bu gün Prezident İlham Əliyev İtaliyanın şirkətlər və “Made in Italy” naziri Adolfo Urso ilə birgə Mingəçevirdə “8 Noyabr” Elektrik Stansiyasının açılışını edib.
Modern.az xəbər verir ki, dövlət başçısı və qonaqlar Vətən müharibəsi zamanı Ermənistan tərəfindən “Azərbaycan” İstilik Elektrik Stansiyasına atılan raketin düşdüyü əraziyə baxıblar.
Qeyd edək ki, 2020-ci il oktyabrın 4-də stansiyanın ərazisinə böyük dağıdıcı qüvvəyə malik “Smerç” reaktiv yaylım atəşli raket atılıb. Raket 6-cı və 7-ci enerji bloklarının arasındakı sahəyə düşüb. Bundan başqa, 2020-ci il oktyabrın 11-də ikinci dəfə atılan raket isə İdarəetmə Mərkəzinin yaxınlığına düşüb. Müvafiq müdafiə sistemlərinin qabaqlayıcı tədbirləri nəticəsində atılmış raketlər zərərsizləşdirilib.
Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin (BƏƏ) xarici işlər naziri Abdullah bin Zayed ilə telefon danışığı zamanı regional təhlükəsizliyi müzakirə edib.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə BƏƏ Xarici İşlər Nazirliyi məlumat yayıb.
Bildirilib ki, tərəflər Yaxın Şərqdə baş verən son hadisələri, onların regional sülh və təhlükəsizliyə təsirləri ətrafında fikir mübadiləsi aparıblar.
Daxili İşlər Nazirliyi Baş Narkotiklərlə Mübarizə İdarəsinin əməkdaşları tərəfindən paytaxt və bölgələrdə narkotik vasitələrin əlbəəl satışı, onlayn dövriyyəsi və narkotik tərkibli bitkiləri kultivasiya edən şəxslərə qarşı silsilə əməliyyatlar keçirilib.
DİN-dən Modern.az-a verilən xəbərə görə, nəticədə mütəşəkkil dəstənin daha 19 üzvü saxlanılıb. Həmin şəxslərdən ümumilikdə 175 kiloqram tərkibinə zərərli maddələr əlavə edilmiş marixuana, heroin, tiryək, psixotrop maddə metamfetamin, 690 ədəd güclü təsiredici xassəyə malik metadon həbi və satış zamanı istifadə edilən elektron tərəzilər, bank kartları aşkar edilib.
Saxlanılanların əksəriyyəti narkotiklərin qaçaqmalçılıq yolu ilə ölkəyə gətirilməsini və satışını təşkil edən əsas şəxslərdən olublar.
Faktlarla bağlı Cinayət Məcəlləsinin müvafiq maddələri ilə cinayət işləri başlanılıb, saxlanılan şəxslərin hər biri barəsində həbs qətimkan tədbiri seçilib.
Narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizə tədbirləri qətiyyətlə davam etdirilir.
İyunun 24-ü saat 15:00-a olan məlumatına əsasən ölkə ərazisinin bəzi yerlərində küləkli hava şəraiti davam edir.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Milli Hidrometeorologiya Xidməti məlumat yayıb.
Hazırda şimal-qərb küləyi əsir, küləyin maksimal sürəti Goranboyda 27, Bakıda və Abşeron yarımadasında 20, Naftalan və Zərdabda 18, Mingəçevirdə 16, Yevlax, Şabran və Şəkidə 15 m/s-yə çatır.
Dənizdə dalğanın hündürlüyü 2.2 metrdir.
Ölkə ərazisində müşahidə olunan küləkli hava şəraiti iyunun 24-ü axşam saatlarından tədricən zəifləyəcək.
“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC (ADY) sərnişin tələbatını təmin etmək məqsədilə iyunun 25-də Bakıdan Balakənə, iyunun 26-da isə Balakəndən Bakıya yola düşəcək qatarın vaqon sayını artırır.
Bu barədə Modern.az-a ADY-dən məlumat verilib.
Bildirilib ki, Bakı-Balakən və Balakən-Bakı istiqamətinə hərəkət edəcək qatara 3-ü “Standart” və 3-ü “Standart+” olmaqla ümumilikdə 6 vaqon qoşulacaq.
Qeyd olunan tarixlərdə qatar ümumilikdə 11 vaqonla hərəkət edəcək.
Azərbaycan Respublikasının təhlükəsizliyinin təmin olunması, şəxsi heyət arasında hərbi intizamın gücləndirilməsi, hüquqi biliklərin artırılması, radikal dini cərəyanların zərərli təsirlərinə qarşı effektiv mübarizə məqsədilə Dövlət Sərhəd Xidmətinin hərbi hissə və sərhəd bölmələrində Respublika Hərbi Prokurorluğu ilə birgə genişmiqyaslı maarifləndirmə tədbirləri keçirilib.
Modern.az xəbər verir ki, Dövlət Himninin səsləndirilməsi ilə başlayan tədbirlərdə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin və vətən uğrunda canlarını fəda etmiş şəhidlərin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.
Tədbirlər çərçivəsində hərbi qulluqçular arasında hərbi xidmət əleyhinə olan cinayətlərin qarşısının alınması istiqamətində hüquqi maarifləndirmə aparılıb, bu əməllərin hüquqi və mənəvi nəticələri ətraflı şəkildə izah edilib. Hərbi Prokurorluğun əməkdaşları tərəfindən hərbi qulluqçulara müvafiq qanunvericilik aktları, cinayət hüququnun tələbləri və bu kimi əməllərin dövlət və ordu quruculuğuna vurduğu zərərlər barədə geniş məlumat verilib.
Çıxışlarda radikal dini ideologiyaların xarici mərkəzlər tərəfindən cəmiyyətə, xüsusilə gənclərə yönəlmiş ideoloji təhdid vasitəsi kimi istifadə olunduğu, bunun yalnız fərdi deyil, ümumilikdə dövlətin təhlükəsizliyi üçün ciddi risklər yaratdığı şəxsi heyətin diqqətinə çatdırılıb.
Dövlət Sərhəd Xidməti və Respublika Hərbi Prokurorluğu tərəfindən keçirilən birgə tədbirlərin hərbi qulluqçuların hüquqi savadlılığının artırılmasına, ekstremizmə qarşı mübarizənin gücləndirilməsinə, orduda və bütövlükdə cəmiyyətdə təhlükəsizlik və sabitliyin qorunmasına xidmət etdiyi xüsusi olaraq qeyd edilib.
Tədbirin sonunda şəxsi heyətin sualları cavablandırılıb və interaktiv diskussiya formatında fikir mübadiləsi aparılıb.
İyunun 24-də Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Rövşən Rzayev vətəndaşların növbəti qəbulunu keçirib.
Modern.az xəbər verir ki, qəbulda vətəndaşların müraciətləri diqqətlə dinlənilib və bildirilib ki, qaldırılan məsələlər müvafiq qaydada araşdırılacaq və qanunvericiliyə uyğun şəkildə həll ediləcəkdir.
Prezident İlham Əliyevin keçmiş məcburi köçkünlərin doğma yurdlarında rahat və təhlükəsiz yaşayış şəraitinin təmin olunması məqsədilə verdiyi tapşırıqları ardıcıllıqla həyata keçirildiyi, Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın işğaldan azad edilmiş ərazilərdə aparılan bərpa və yenidənqurma işlərini diqqətlə izlədiyi və onun tapşırıqları ilə müvafiq tədbirlərin görüldüyü vurğulanıb.
Komitə sədri bildirib ki, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə bərpa işlərinə uyğun olaraq, ilk növbədə qəzalı və ağır şəraitdə yaşayan keçmiş məcburi köçkünlər mərhələli şəkildə köçürülür.
Vətəndaşların müraciətləri əsasən işğaldan azad edilmiş ərazilərə Böyük Qayıdış, köçürülmənin prinsipləri, sorğularda iştirak, məşğulluq, müvəqqəti məskunlaşma yerlərində mənzil-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması, kommunal xidmətlər, status, vahid aylıq müavinət və digər sosial məsələlərə dair olub.
Ermənistanda Baş nazir Nikol Paşinyanla kilsə arasındakı qarşıdurma böyüyür.
Modern.az xəbər verir ki, Baş nazir Erməni Apostol Kilsəsi ilə bağlı növbəti paylaşım edib.
“Ktrij Nersisyanın mətbuat katibi mənim sünnət olunduğumu iddia edib. Mən Ktric Nersisyanı və onun mətbuat katibini qəbul etməyə və bunun əksini sübut etməyə hazıram”,- deyə Paşinyan qəzəbini ifadə edib.
Baş nazir keşiş Ktric Nersisyana çağırış ünvablayıb:
“O, subaylıq andını pozub-pozmaması haqda suala cavab versin. Onun övladı var, ya yox?!”, – deyə Paşinyan Facebook-da yazıb.
Qeyd edək ki, Ktric Nersisyan bütün ermənilərin katalikosu II Qareginin əsl adıdır.
II Qaregin bütün ermənilərin 132-ci katolikosudur. O, 27 oktyabr 1999-cu ildən Erməni Apostol Kilsəsinə rəhbərlik edir. Paşinyan son vaxtlar onu subaylıq əhdini pozmaqda, gizli övlad sahibi olmaqda suçlayır. Baş nazir deyir ki, II Qaregin vəzifəsindən istefa verməlidir.
A.Qorxmaz
İyunun 24-də BMT-nin Ətraf Mühit Proqramının Daimi Nümayəndələr Komitəsi (Committee of the Permanent Representatives - UNEP CPR) çərçivəsində Azərbaycan ilk dəfə UNEP CPR Bürosunun sədri vəzifəsinə seçilib.
Xarici İşlər Nazirliyinin Mətbuat xidməti idarəsindən Modern.az-a bildirilib ki, ölkəmizin CPR Bürosuna Sədrliyi 2025-2027-ci illəri əhatə edəcək.
UNEP CPR ətraf mühitlə bağlı məsələlər üzrə beynəlxalq müstəvidə prioritetləri müəyyən edən, 193 dövlətin üzv olduğu BMT-nin Ətraf Mühit Assambleyasının daimi fəaliyyət göstərən əsas orqanıdır. CPR Bürosu Assambleyanın qlobal ekoloji siyasət və normalar üzrə qərarlarının hazırlanmasında bir sıra mühüm funksiyaları yerinə yetirir.
Büroda Azərbaycan sədrliyini ölkəmizin Keniyadakı səfiri və UNEP-dəki daimi nümayəndəsi Sultan Hacıyev təmsil edəcək.
Qeyd edək ki, 2024-cü ilin noyabrında COP29-a ev sahibliyi etmiş, ətraf mühitin qorunması və iqlim dəyişmələri sahəsində mübarizədə qlobal fəaliyyəti və təşəbbüsləri ilə beynəlxalq nüfuz qazanmış Azərbaycanın UNEP-lə əməkdaşlığı dinamik şəkildə inkişaf edir.
Azərbaycanın sədr olaraq seçilməsi, eləcə də UNEP-in 2026-cı ildə keçiriləcək “Ümumdünya Ətraf Mühit Günü”nə (WED2026) ev sahibi kimi təsdiqlənməsi bu əməkdaşlığın perspektivlərini nümayiş etdirir.
İyunun 24-də doğma yurduna yola salınan köç karvanı Ağdərə rayonunun Həsənriz kəndinə çatıb.
Xankəndi şəhərində, Ağdərə və Xocalı rayonlarında Bərpa, Tikinti və İdarəetmə Xidmətinin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən Modern.az-a verilən məlumata görə, bu mərhələdə köçürülən 146 nəfərdən ibarət 40 ailəyə bərpa edilmiş fərdi yaşayış evlərinin açarları təqdim olunub.
Təqdimetmə mərasimində çıxış edən Xankəndi şəhərində, Ağdərə və Xocalı rayonlarında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin xüsusi nümayəndəsinin müavini Səbuhi Qəhrəmanov bildirib ki, Prezident İlham Əliyevin tapşırığına uyğun olaraq, işğaldan azad edilmiş ərazilərə “Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı”na əsasən, Ağdərə rayonunun yenidən bərpa edilən Həsənriz kəndinə bundan əvvəl də respublikanın müxtəlif ərazilərində çətin şəraitdə müvəqqəti məskunlaşmış ailələr köç edib. Bu gün həyata keçiriliən köç də nəzərə alınmaqla ümumilikdə Həsənriz kəndinə 130 ailə yəni 452 nəfər köçürülüb.
S. Qəhrəmanov onu da qeyd edib ki, hazırda Ağdərə və Xocalı rayonunun bir neçə yaşayış məntəqəsində yenidənqurma və bərpa işləri həyata keçirilir. Yaxın vaxtlarda həmin yaşayış məntəqələrinə də köç olacaq. Doğma yurda qayıdan sakinlər hərtərəfli dövlət qayğısı ilə əhatə olunduqlarına görə, Prezident İlham Əliyevə və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevaya təşəkkür ediblər. Onlar, həmçinin torpaqlarımızı işğaldan azad edən rəşadətli Azərbaycan Ordusuna, qəhrəman əsgər və zabitlərimizə minnətdarlıqlarını bildirib, bu yolda canlarından keçən şəhidlərimizə rəhmət diləyiblər. Xatırladaq ki, Ağdərənin Həsənriz kəndi 24 saat fasiləsiz elektrik enerjisi, içməli su və təbii qazla təmin edilib. Kənddə 246 şagirdlik tam orta məktəb, tibb məntəqəsi, körpələr evi,uşaq bağçası var. Həsənriz kəndində əhali əsasən arıçılıq və heyvandarlıqla məşğul olur. Kəndə ilk köç bu il martin 3-də olub.
Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA İctimai Birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla Əliyeva və Bakı Media Mərkəzinin rəhbəri Arzu Əliyeva Xızı rayonuna səfəri çərçivəsində Altıağac Milli Parkının ərazisində yerləşən Vəhşi Heyvanlar üçün Reabilitasiya Mərkəzinin yenidən qurulmasının təməlqoyma mərasimində iştirak ediblər.
Modern.az xəbər verir ki, burada reabilitasiyaya ehtiyacı olan vəhşi heyvanların, xüsusilə də ayıların təbii yaşam mühitinə qaytarılması üçün zəruri şərait yaradılacaq. Mərkəzdə heyvanların baytarlıq müayinələrindən keçirilməsi, fiziki reabilitasiya prosesləri, davranış bərpası mərhələləri üzrə proqramlar və xüsusi qidalanma rejimləri tətbiq olunacaq. Bu proseslər heyvanların yalnız tam hazır olduqları halda təbii yaşam mühitinə buraxılmalarını təmin edəcək.
Daha sonra Bakı Zooloji Parkında uzunmüddətli reabilitasiya prosesi tamamlanmış və tam sağalmış vəhşi quşlar Leyla Əliyeva və Arzu Əliyevanın iştirakı ilə Altıağac Milli Parkının ərazisində təbiətə buraxılıb. Təbiətə buraxılan quşlar arasında 2 bataqlıq belibağlısı və 1 ağquyruq sahil qartalı var. Bu yırtıcı quş növləri zəifləmiş və xəsarət almış vəziyyətdə yerli sakinlər tərəfindən aşkarlanaraq Bakı Zooloji Parkına təhvil verilmişdi. Zooloji Parkda mütəxəssislərin nəzarəti altında quşlar tam reabilitasiya olunaraq təbii yaşam mühitinə uyğun vəziyyətə gətirilib. Reabilitasiyadan sonra quşların təbiətə buraxılması ekosistemdə balansın bərpası və biomüxtəlifliyin qorunması baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
IDEA İctimai Birliyi vətəndaşlara müraciət edərək bildirir ki, vəhşi heyvanların ev şəraitində saxlanılması biomüxtəlifliyin zəifləməsinə, təbii balansın pozulmasına və heyvanların həyatına ciddi təhlükə yaranmasına səbəb olur. Bu cür hallar vəhşi heyvanların təbii instinktlərini itirməsinə, stres və aqressiv davranışlara yol açmaqla yanaşı, həmçinin insan həyatı üçün potensial təhlükə yaradır. Eyni zamanda, vətəndaşlardan zəif və ya xəsarət almış vəhşi heyvanlarla rastlaşdıqda onların reabilitasiyaya cəlb olunması üçün Bakı Zooloji Parkının qaynar xəttinə (012 4401096) məlumat vermələri xahiş olunur.
İyunun 13-dən - İsrailin hücumları başlayandan bəri 44 iranlı qadın həlak olub, 163-ü isə yaralanıb.
Modern.az xəbər verir ki, bunu “Tasnim” agentliyinə İran Səhiyyə Nazirliyinin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin rəhbəri Hüseyn Kermanpur bildirib.
O deyib ki, qurbanlar arasında doğulmamış körpələrilə birlikdə ölən iki hamilə qadın da var.
Hüseyn Kermanpur əlavə edib ki, hücumlar nəticəsində ən kiçiyi cəmi 2 aylıq olan 13 uşaq da dünyasını dəyişib.
Yaralanan ən kiçik uşağın 4 yaşı var və hazırda 50 faiz yanıq xəsarəti ilə reanimasiyadadır.
Ukrayna Avropa Birliyinə və NATO-ya qəbul edilməməlidir, çünki bu, Qərb ölkələri ilə Rusiya arasında müharibəyə səbəb olacaq.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Macarıstanın baş naziri Viktor Orban bildirib.
"Aİ Ukraynanı öz sıralarına qəbul etsəydi, bu, dərhal onun üçün açıq müharibə, atəşkəsdən sonra isə Avropa ilə Rusiya arasında daimi müharibə riski demək olardı. Ukraynanın NATO-ya qəbul edilməsi Rusiya ilə dərhal müharibə və üçüncü dünya müharibəsi təhlükəsi deməkdir. Ona görə də Ukrayna NATO və ya Avropa İttifaqına qəbul edilməməlidir. Ukrayna ilə ümumi inteqrasiya strukturunun bir hissəsi olmamaq Macarıstanın fundamental təhlükəsizlik maraqlarına uyğundur",- qeyd edib.
Qeyd edək ki, 26-27 iyun tarixlərində Brüsseldə Avropa İttifaqının sammiti baş tutacaq.
Elmi adlar ali təhsil və elmi fəaliyyət sahəsində yüksək peşəkarlığın göstəricisidir. Mövcud qanunvericiliyə görə, ölkəmizdə elmi fəaliyyətlə məşğul olanlara dosent və ya professor elmi adları verilə bilər. Bu adlar Prezident yanında Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən müvafiq qaydada təqdim olunur.
Qeyd edək ki, dosent elmi adı almaq üçün 3, professor üçün minimum 5 il staj tələb edilir.
Azərbaycanda müxtəlif sahələrdə olduğu kimi qanunverici orqanda da elmi ada malik şəxslər fəaliyyət göstərirlər.
Modern.az-ın apardığı araşdırmaya görə, hazırda Milli Məclisin 125 deputatından 27-si elmi ad sahibidir. Onlardan 16-sı professor, 11-i isə dosentdir.
Spiker və vitse-spikerlər
Milli Məclisin sədri, spiker Sahibə Qafarova professor elmi adına malikdir. Vitse-spikerlərdən heç bir elmi adı olmayan yeganə şəxs Rafael Hüseynovdur, Musa Qasımlı professor, Əli Əhmədov və Ziyafət Əsgərov dosent elmi adına malikdir.
Komitə sədrləri
Milli Məclisin ümumilikdə 15 komitəsi var. Komitələrə rəhbərlik edənlər arasında sadəcə 4 deputat elmi ada malikdir. Belə ki, Səhiyyə komitəsinin rəhbəri Əhliman Əmiraslanov, Ailə, qadın və uşaq məsələləri komitəsinin rəhbəri Hicran Hüseynova, Elm və təhsil komitəsinin rəhbəri Anar İsgəndərov, həmçinin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin rəhbəri Səməd Seyidov professor elmi adına malikdir.
Professorlar
Milli Məclisin ümumilikdə 16 professor elmi ada malik üzvü var. Onların 3-ü qadın, 13-ü isə kişidir. Parlamentdə təmsil olunan professorlar aşağıdakılardır: Bəxtiyar Əliyev, Jalə Əliyeva, Asif Əsgərov, Fəzail İbrahimli, Eldar İbrahimov, Eldar Quliyev, Əlibala Məhərrəmov, Hikmət Məmmədov, Elman Nəsirov, Vüqar Rəhimzadə, Samir Vəliyev, Ziyad Səmədzadə, Səttar Möhbalıyev.
Dosentlər
Parlamentə dosent elmi ada malik olanların 4-ü qadın, 7-si isə kişidir: Əli Əhmədov, Ziyafət Əsgərov, Elnarə Akimova, Tamam Cəfərova, Əziz Ələkbərov, Pərvin Kərimzadə, Vasif Qafarov, Mübariz Qurbanlı, Rövşən Muradov, Bəhruz Məhərrəmov, Gülşən Paşayeva.
Ən gənc və ən yaşlı professor deputat
Parlamentin ən yaşlı elmi ada malik şəxsi Ziyad Səmədovzadədir. Onun bir neçə aydan sonra 85 yaşı tamam olacaq. Ən gənc professor isə 49 yaşında olan Əlibala Məhərrəmovdur.
Diqqətəlayiq tarixi ənənələrə malik olan Azərbaycan teatrı bu gün özünün mürəkkəb, ziddiyyətli, böhran dövrünü yaşayır.
İstər-istəməz qarşıya məlum və məşhur Hamlet sualı çıxır...
Bəs nə etməli? Nədən başlamalı?
Bizə elə gəlir ki, bütün dünya teatrlarında ən vacib məsələ məhz rejissor hazırlığı ilə bağlıdır.
Təəssüf hissi iə vurğulamalıyıq ki, bizim teatrlarda rejissor qıtlığı özünü qabarıq şəkildə büruzə verməkdədir. Hazırda az qala bütün teatrlar “bir rejissorun teatrı” kimi fəaliyyət göstərir. Bəs bunun səbəbini harada axtarmalı? Olmazki hər bir teatrda müxtəlif temperament və fərqli üsluba malik bir neçə rejissor fəaliyyət göstərsin? Rejissorluq institutlarının real tələb-təklif qanunları əsasında qurulmasının zamanı yetişməyibmi? Axı rəqabət olmayan yerdə, o cümlədən teatrda, hansı inkişafdan söhbət gedə bilər?
Bəli, etiraf etməliyik ki, bizdə rejissorlar barmaqla sayılacaq qədər azdır. Doğrudur, teatrlara bəzən xarici ölkələrdən də rejissorlar dəvət olunur. Təbii ki, bu da gərəkli addımdır. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, bu cür dəvətlər böyük vəsait hesabına başa gəlir. Anoloji xərclərin bir qisminın gənclərin xaricdə rejissorluq təhsili alıb yetişməsinə, habelə yaradıcılıq mübadiləsinin genişlənməsinə yönəldilməsi daha məqsədəuyğun hesab edilməzdimi?
Ölkəmizin aparıcı teatrlarından biri Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrıdır. “Akademik teatr” nə deməkdir? Bu günkü anlamda akademizm yüksək peşəkarlıq prinsipinə sadiq qalmaq deməkdir. Yəni burada hansısa eksperimentçilikdən, “təcrübə keçməkdən” söhbət gedə bilməz. Amma orası da var ki, “akademizm” təkcə köhnəlmiş ənənələrin daşıyıcısı olmamalıdır. Və buradan belə bir sual meydana çıxır: bəs günümüzdə eksperimental teatrlara necə, bir ehtiyac yoxmu? Əlbəttə, var. Həm də çox ehtiyac var. Peşəkarlar özünün ilk addımlarını məhz eksperimantal səhnədə atırlar. Elə bu zərurətdəndir ki, bu gün bütün dünyada eksperimental, imperaktiv və immersiv teatrlar sənətdə , xüsusilə teatr aləmində, gözlənilməz perfomanslarla çıxış edir.
Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı ilə baglı fikirlərimizi davam etdirərək qısaca onu deyə bilərik ki, tamaşaya qoyulan əsərlərin bir çoxu müasir tamaşaçının mənəvi tələbatını ödəyəcək səviyyədə deyildir.
Deyə bilərlər ki, bəzən professionalların dəyər vermədiyi əsərlər, lap elə bir çox tamaşlar, seyrçilər tərəfindən coşqu ilə qarşılanır. Ola bilər. İnandırıcı arqumentdir. Amma gəlin əsl sənətin böyk missiyasını unutmayaq: əsər seyrçinin (və ya oxucunun) arxasınca sürünməməlidir, əksinə, onları öz arxasınca aparmalıdır. Bu yerdə ən azı Mirzə Fətəli Axundovun, Cəfər Cabbarlının, İlyas Əfəndiyevin yazdığı əsərlərin, xüsusən onların qələmə aldığı ölməz dramların təkcə sənət platformasında deyil, habelə cəmiyyət həyatında oynadığı rolu xatırlatmaq borcumuzdur. Belə hesab edirik ki, teatr öz repertuarıı müəyyənləşdirərkən mövzu aktuallığını nəzərə almalıdır. Hətta, klassiklərə müraciət ediləndə belə, oradakı mesajların müasir dövrün problemləri ilə səsləşməsini təmin etmək lazımdır.
“Akademik” statuslu digər teatrların- Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet teatrı və Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili teatrlarının da böyük ənənələri vardır. Amma etiraf etməliyik ki, son illərdə bəzi istisnalarla opera, operetta, balet, müzikl janrlarında hansısa diqqətəlayiq əsərin meydana çıxdığını müşahidə etməmişik. Əgər belə demək mümkünsə, musiqi yönümlü teatrlarda məhz musiqinin, bir az da dəqiq ifadə etməyə çalışsaq bəstəkar musiqisinin və bəstəkarların çatışmazlığı açıq-aydın hiss olunur. Məsələn, Musiqili Teatrda ilin-günün bu vədəsində, səhv etmirəmsə ötən əsrin 30-cu illərinin sonunda meydana gəlmiş “Beşmanatlıq gəlin” operettasının yenidən “bərpası” da, çübhəsiz ki, məhz bu “qıtlıqla” bağlıdır. Qayəsi adamları yeni təsərrüfat sisteminə- kolxoza cəlb etməyin “üstünlüklərindən” bəhs edən bu əsərin musiqisi (bəstəkar Səid Rüstəmov) bu gün də maraq doğurmaqdadır. Əsərin müasir zamanla səsləşməsi üçün rejisssor da (Əsgər Əsgərov) əlindən gələni əsirgəməyib. Amma, artıq dediyimiz kimi, “kolxoz mövzusunda” yazılmış musiqili komediyanın yenidən səhnəyə gətirilməsi, musiqimizin, musiqili əsərlərin bu günü və gələcəyi haqqında ciddi düşünməyə vadar edir.
“Qorxma, mən səninləyəm” (“Ne boysya, ya s taboy”), “Bəxtiyar” filmlərinin “bərpası” da məhz həmin “musiqi böhranının” nəticəsi kimi qiymətləndirilə bilər. Əlbəttə, retrospektiv əsərlərə müraciət etmək olar və bu, layıqli ənənələrin qorunub saxlanması baxımından çox gərəklidir. Lakin bu “müraciətin” məhz hansı zərurətdən meydana çıxdığını da unutmaq olmaz. Açıq deməliyik ki, bu gün klassik üslubda musiqi əsərlərinin yazılması “dəbdə” deyildir. Bu, o demək anlamına gətirmir ki, bizdə istedadlı bəstəkarlar yoxdur. Xeyr, istedadlar var. Sadəcə olaraq, onların lazım olan “səhnəyə” cəlb edilməsi üçün lazımi tədbirlər görülməli, gərəkli addımlar atılmalıdır. Gəlin etiraf edək ki, bu məsələdə dövlət dəstəyi, dövlət sifarişi olmadan uğurlar əldə etmək az qala qeyri-mümkündür.
Bəstəkarlarla yanaşı, dramaturqların da teatrlarla əlaqəsi lazımi səviyyədə qurulmayıb. Hesab edirik ki, təkcə Mədəniyyət Nazirliyi deyil, teatrların özü də yeni dram əsərləri üçün müsabiqələr təşkil edə bilər. Məsələn, Pantomimo teatrı, Kukla teatrı, Gənc Tamaşaçılar teatrı, Musiqili teatr, Opera və Balet teatrı, Akademik Dram teatrı məhz öz fəaliyyət istiqamətlərinə cavab verəcək pyeslərin müsabiqəsini elan edə bilər. Müsabiqədə yer tutan pyeslər müvafiq teatrların repertuar planına daxil ola bilər. Əlbəttə, bu, çox müsbət nəticələr verə bilər və bundan həm dramaturgiyamız, həm də teatrlarımız qazanar.
Haşiyə. Buradaca, ədalət naminə, qeyd etməliyik ki, Mədəniyyət Nazirliyinin təşəbbüsü ilə zaman-zaman müxtəlif mövzuları özündə ehtiva edən müsabiqələr keçirilib. Mühüm yerlər qazanan müəlliflər də az olmayıb. Amma, təəssüf hisssi ilə qeyd olunmalıdır, əksər teatrlar Nazirliyin bu təşəbbüsünə etinasız yanaşıblar. Məsələn, dəfələrlə şahidi olmuşuq ki, keçirilən müsabiqələrdə yüksək yer tutan, mükafatlandırılan, teatrlarda səhnələşdirilməsi tövsiyə edilən dram əsərlərinə quruluş verilməyib. Həm də bu cür “təsadüfi hallar” az olmayıb.
Əlbəttə, yeni dövr teatrının konkret tərifini ənənəvi postulatlarla ifadə etmək çətindir. Amma bir məsələni xüsusilə vurğulamaq vacibdir ki, müasir teatr pafos və moralizmdən uzaq olmalıdır. Bu teatr özündə vacib ənənəvi paradiqmaları ehtiva etməklə yanaşı, müasir dövrün sosial tələblərini qarşılamağı bacarmalıdır. Səhnə - baş verən teatral hadisə ilə zal arasında bir bağ, bir körpü, bir rabitə rolunu oynamalıdır.
Teatrlara qayğı göstərilir, akyorlar maaşla təmin edilir. Teatrların maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi üçün dövlət əlindən gələni əsirgəmir. Əlbəttə, bunlar çox təqdir edilməli fakt və faktorlardır. Amma, belə hesab edirik ki, dövlət təkcə əbədi donor rolunu oynamalı deyildir. İqtisadi münasibətlərin (buna bazar münasibətləri də deyirlər) indiki mərhələsində teatrlar da dövlətin büdcəsinə öz töhfəsini verməlidir.
Hal-hazırda bir çox ölkələrdə antreprizlər də uğurlu nəticələr əldə etməkdədir. Müxtəlif teatrlarda çalışan aktyorların hansısa bir tamaşada iştirakı bir çox hallarda uğulu antreprizlərın alınmasına səbəb olur. Bizdə antreprizlər yox səviyyəsindədir. Əlbəttə, bu seçim, bu layihə yalnız rejissorun təşəbbüsü ilə realizə olunur.
Bildiyimiz kimi, bütün dünyada ayrı-ayrı adamların, qurumların və ya qrupların təşəbbüsü ilə yaradılan özəl teatrlar yüksək göstəricilər əldə etməkdədir. Təəssüf ki, bizdə bu cür teatrlara hələ də “özfəaliyyət” kimi yanaşırlar və bir çox hallarda həmin qurumlar məhz elə bu cür, yəni “özfəaliyyət” kimi fəaliyyət göstərir. Əslində belə olmamalıdır. Müvafiq strukturlar, QHT-lər özəl teatrların inkişafına qaygı göstərməlidir. Bunun üçün həmin teatrlara qrantlar ayrılmalı, onların texniki təchicatla təmin olunmasına diqqət yetirilməlidir.
Təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, zamanında Azərbaycan incəsənətinin politrasına yeni rənglər əlavə etmiş Kamera teatrı, Gənclər teatrı bir neçə il öncə öz fəaliyyətini dayandırmışdır... İncəsənət daim yeniliyə can atan canlı orqanizmdir. Belə hesab edirik ki, bu yeniləşmə həm də daxili resurslar və milli ənənələr zəminində inkişaf etməlidir. Teatrlar da bu prosesdən kənarda aqala bilməz. Bu gün Azərbaycanda fərqli politraya malik Yuğ və yaxud Kamera teatrı fəaliyyət göstərir. Bunlar təqdir olunmalı reallıqdır.
Bir çox ölkələrdə repertuarını yalnız milli nağıl və epos süjetləri əsasnda quran teatrlar mövcuddur. Bizim milli mədəniyyətimizdə və ədəbiyyatımızda da nağıllar və dastanlar mühüm yer tutmaqdadır. Belə zənn edirik ki, bu tipli sənət ocaqlarının, habelə meydan teatrlarının yaradılması barədə ciddi şəkildə düşünmək olar. Artıq qeyd olunduğu kimi, bir çox teatrların mütləq dövlət büdcəsi hesabına yox, ictimai dəstək hesabına fəaliyyət göstərməsi üçün şərait yaradılmalıdır. Bu məsələdə mədəniyyət sferalarının inkişafına qayğı göstərə biləcək sponsorların və teatral şəxslərin mövcud qanunlar çərçivəsində verginin müəyyən güzəştləri ilə təmin olunması da nəzərdən keçirilməlidir.
Yeni teatr yeni stil, yeni mövzu, yeni kolorit və yeni texnologiya ilə çulğaşmalıdır. Bir qədər pafoslu səslənsə də, deməliyik ki, texnologiya öz yerində, müasir dramaturgiyada, yəni tamaşaya qoyulan əsərlərdə yüksək insani ideallar əks olunmalıdır.
Və nəhayət. Belə hesab edirik ki, bu gün teatr sənətinin təbliğ və təşviqi üçün xüsusi nəşrin- jurnal, dərgi, toplu və yaxud məcmuənin çapına ehtiyac duyulur.
Firuz Mustafa,
Əməkdar İncəsənət xadimi,
AYB Dramaturgiya bölməsinin rəhbəri
1918-ci ilin 31 mart hadisələrinədək Azərbaycanda 15-ə yaxın ana dilində qəzet və jurnal çap olunurdu. Bu dövrə qədər isə bütövlükdə nəşr olunan qəzetlərin, jurnal və dərgilərin sayı 80-i ötüb keçmişdi. "Əkinçi" qəzetinin yaranmasından 1918-ci ilin mayına qədərki dövrdə ana dilində cəmi 40 adda qəzet çıxmışdısa, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 23 aylıq hakimiyyəti dövründə qəzetlərin sayı iki yüzdən çox idi. Dövrü mətbuatın statistikasındakı bu qeyri-adi artımın səbəbləri, hər şeydən əvvəl Azərbaycanda olan mövcud demokratik idarəçilik sistemi, əks-fikirliliyə tolerant yanaşma, polemika və disskusiyalara verilən meydan ilə bağlı idi.
Əsas faktlardan biri də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti liderlərinin böyük əksəriyyətinin jurnalist olmalarındadır. 1918-1920-ci illərdə çap olunan çeşidli mətbu orqanlar arasında daha geniş oxucu auditoriyasına Azərbaycan Cümhuriyyətinin fəaliyyəti ilə bağlı mətbu orqanlar malik idilər. Çünki bu tip mətbu orqanlar zəngin tarixi ənənələrə, özündən əvvəlki milli mətbuat nümunələrinə əsaslanırdılar. Belə nəşrlərdən biri də "İstiqlal" idi.
Mətbuat tarixinin tədqiqatçısı, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, Əməkdar jurnalist, "Şərq" qəzetinin baş redaktoru Akif Aşırlı elmi araşdırmalarında bildirib ki, "İstiqlal" qəzetinin 1918-ci ildə 7, 1919-cu ildə 28, 1920-ci illərdə isə 15 sayı işıq üzü görüb. A.Aşırlı diqqətə çatdırıb ki, "İstiqlal"ın ideya-siyasi istiqaməti, məqsəd və vəzifələri M.Ə.Rəsulzadənin ilk nömrədə çap olunan baş məqaləsində geniş şərh olunub: "İnsanların istiqlalına hürriyyəti-şəxsiyyə, millətlərin hürriyyəti-şəxsiyyətinə istiqlal deyilir. Hürriyyəti-şəxsiyyə nə qədər müqəddəs isə, şəxslərin məcmusu olan millətlərin istiqlalı da o nisbətdə müqəddəsdir. Azərbaycan istiqlalı! İştə, bir şüar ki, firqəmiz onun ilk ələmdarı olmaq şərəfi ilə iftixar eylər. İştə, bu qanlarla söndürülməyən və bu gün hər kəsi kəndisini tanımaya vadar edən, yolunda dönməz bir əzmlə cihad etdiyimiz Azərbaycan istiqlalını müdafiə üçün "İstiqlal" nəşrə başlayır".
Qəzetin epiqrafı üçün böyük türk şairi Tofiq Fikrətin "Millət yoludur, haqq yoludur tutduğumuz yol, Ey haqq, yaşa, ey sevgili millət, yaşa, var ol" misraları seçilib. "Turan" mətbəəsində çap olunan "İstiqlal"ın əsas müəllifləri dövlət müstəqilliyini təbliğ edən, bu yolda yorulmadan qələm mübarizəsi aparan istiqlalçı publisistlər idi. M.Ə.Rəsulzadə, Seyid Hüseyn, Mirzə Bala Məhəmmədzadə, Ə.Həmdizadə, Ümmugülsüm, Əhməd Cavad, Əli Yusif, Cəfər Cabbarlı, Məhəmmədəli Rəsulzadə kimi dövrün qüdrətli qələm əhli "İstiqlal"ın əsas yaradıcı sütunlarını təşkil edirdi. Qəzetin "Firqə həyatı" rubrikası altında Bakı və ətraf rayonlarda "Müsavat" Partiyasının özəklərinin fəaliyyəti işıqlandırılırdı. Partiyalararası ixtilaflar, fikir çəkişmələri, hakimiyyət uğrunda ideoloji savaş da qəzetin səhifələrində yer alır, siyasi polemikalara meydan verilirdi. Cümhuriyyət parlamentinin ən böyük fraksiyaları olan, siyasi baxımdan bir-birinə zidd mübarizə aparan "Müsavat" Partiyası ilə "İttihad" arasında fikir ixtilafları da "İstiqlal"ın səhifələrində aparılıb. Bədii ədəbiyyata da önəm verən "İstiqlal" qəzeti Ə.Cavadın, Ümmugülsümün, Əli Yusifin, C.Cabbarlının ədəbi yaradıcılığını da səxavətlə çap edirdi.
Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika Fakültəsinin dossenti, filologiya elmləri doktoru, Əməkdar Jurnalist Qərənfil Dünyaminqızı deyib ki, "İstiqlal" qəzetinin 1920-ci il aprelin 20-də sonuncu, 42-ci sayı nəşr edilib. Alim nəzərə çatdırıb ki, cəmi 42 sayı işıq üzü görən qəzet Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin və Mirzə Bala Məmmədzadənin rəhbərliyi ilə fəaliyyət göstərib:
"Onların adları redaktor kimi yazılmasa da, qəzetin səhifələri, oradakı siyasi-publisistik məqalələrlə tanış olarkən aydın görünür ki, "İstiqlal"ın yaranmasında və faəliyyətində M.Ə.Rəsulzadə və M.B.Məmmədzadənin çox böyük rolu olub. "İstiqlal" qəzeti görkəmli şair Tofiq Fikrətin məşhur "Millət yoludur, haqq yoludur, tutduğumuz yol, Ey haqq, yaşa, ey sevgili millət, yaşa, var ol!" beyti ilə çıxırdı. Novruz mətbəəsində çapa başlayan qəzetdə daha çox M.Ə.Rəsulzadənin, M.B.Məmmədzadənin imzalarına rast gəlinir. Xüsusən həmin imzalarla verilən elmi-siyasi və publisistik məqalələr diqqəti cəlb edir. İstiqlalımızı qoruyub saxlamaq, yaşatmaq, dünyaya bəyan etmək mövzusunda çoxsaylı məqalələr qəzetdə dərc olunub. 1919-cu ilin mayın 28-də M.Ə.Rəsulzadə və digər yazarlar "İstiqlal"da bayram münasibəti ilə məqalələrlə çıxış ediblər".
Q.Dünyaminqızı əlavə edib ki, qəzetdə siyasi məzmunlu məqalələr üstünlük təşkil edirdi. Xüsusən, şimal qonşumuzla bağlı materiallar, Rusiyanın ilk günlərdə istiqlalımızı tanımaq istəməməsi, boğmağa, məhv etməyə çalışması, yerli bolşeviklərlə əlbir olaraq Cümhuriyyəti süquta uğratmaq məqsədi ilə törədilən təxribatlar, nümayişlər, leqal və qeyri-leqal şəkildə çıxarılan qəzetlər, jurnallar haqda "İstiqlal"da məqalələr dərc olunur, məlumatlar verilirdi: ""İstiqlal" qəzeti bölgədə olan ziddiyyətlərdə, xüsusən azərbaycanlılar və ermənilər arasındakı münasibətlərin pisləşməsində Rusiyanın rolunu qeyd edirdi. Bu mövzuda olan yazıların əksəriyyəti M.Ə.Rəsulzadəyə və M.B.Məmmədzadəyə aiddir.
Məsələn, M.B.Məmmədzadənin bu movzuda bir neçə məqaləsinin adını çəkə bilərik. "İstiqlalımız və istiqbalımız", "Cəbhə və arxa qüvvələr", "Azərbaycan və İran", "Əhd ediyoram", "Haqq təşkilatları", "Siyasi əhvalat", "Azərbaycan və Türkiyə", "Mart günləri" və ən əsası "Bizdə sinif mübarizəsi", "Dostlarımız və düşmənlərimiz" adlı məqalələri göstərə bilərik. "İstiqlal"da Əhməd Cavadın, Cəfər Cabbarlının, Hüseyn Cavidin, Məhəmməd Hadinin, Ümmügülsüm Sadıqzadənin, Əli Yusifin bayrağımıza, millu ordumuza, istiqlalımıza həsr edilmiş şeirləri də dərc olunurdu. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin mövcudluğu, dünyada tanıdılması, təbliğatı aparıcı mövzulardan idi. Qəzetdə az da olsa satirik məqalələr gözə dəyirdi. "Ağcaqanad" satirik imzası ilə verilən felyetonlar dövrün çatışmazlıqlarını ustalıqla təhlil edirdi".
İsmayıl Qocayev
Məqalə Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin dəstəyi ilə Azərbaycan Türk Ocağı İctimai Birliyinin "Turan işğında 150 il" layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.
Şəmkir şəhəri Kimya-biologiya təmayüllü liseyin biologiya müəllimi Samirə Məsimova bu gün keçirilən sertfikatlaşdırma imtahanından 60 bal toplayıb.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Qazax-Tovuz Regional Təhsil İdarəsindən məlumat verilib.
Təhsildə Keyfiyyət Təminatı Agentliyi (TKTA) tərəfindən vətəndaşların çoxsaylı müraciətləri nəzərə alınaraq, qismən akademik tanınma prosesinin həyata keçirilməsinin vaxtı 7 iyul saat 18:00-dək qədər uzadılıb.
Bu barədə Modern.az-a TKTA-dan məlumat verilib.
Köçürülmə prosesi üçün iştirak edəcək şəxslərə //apply.enic.edu.az/ keçidi vasitəsilə elektron qaydada müraciət etmələri tövsiyə olunur. Qeyd edilən saatdan sonra edilən müraciətlər nəzərə alınmayacaqdır.
TKTA yalnız qismən akademik tanınma prosesini həyata keçirir və yekunda təqdim olunan şəhadətnamə Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyi tərəfindən həyata keçirilən köçürülmə üçün tələb olunan sənədlərdən biridir.
Müraciət edərkən aşağıdakı məqamlara xüsusilə diqqət edilməsi zəruridir:
Müraciətçinin təqdim etdiyi akademik transkript apostil möhürü ilə leqallaşdırılmalıdır (ətraflı məlumat üçün);
Müraciətçinin təqdim etdiyi akademik transkriptdə ali təhsil müəssisəsinə qəbul tarixi aydın şəkildə qeyd olunmalıdır;
Müraciətçinin təqdim etdiyi akademik transkriptdə təhsil müddətində əldə edilmiş kreditlərin ümumi sayının AKTTS üzrə miqdarı açıq şəkildə qeyd olunmalıdır;
Müraciətçinin təqdim etdiyi akademik transkript onun ali təhsil müəssisəsinə qəbul tarixindən etibarən bütün ali təhsil müddətindəki akademik göstəricilərini özündə ehtiva edən yekun təhsil sənədi olmalıdır.
Müraciətçinin təqdim etdiyi akademik transkript ingilis, rus və türk dillərindən başqa digər dillərdə olduğu halda Azərbaycan dilinə tərcümə və notariat qaydada təsdiq olunmalıdır (ətraflı məlumat üçün).
Təqdim edilən sənədlərin autentikliyinin (həqiqi) mümkün olan ən qısa zamanda yoxlanılmasını həyata keçirmək məqsədilə sözügedən sənədlərin QR kod və ya elektron imzalı (keçid (link) əlavə olunmuş şəkildə) olması arzuolunandır.
Məmləkət Partiyasının sədri Məhərrəm İncə yenidən CHP-yə üzv olub.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə NTV məlumat yayıb.
Məhərrəm İncə CHP partiyasının parlament qrup iclasında iştirak edib və iştirakçılar qarşısında çıxış edib.
***
11:34
Məhərrəm İncə Türkiyənin Cümhuriyyət Xalq Partiyasına (CHP) qayıdır.
Modern.az NTV-yə istinadən xəbər verir ki, İncə bu gün keçiriləcək CHP TBMM qrup iclasında yenidən CHP-ye qatılacaq.
CHP lideri Özgür Özəl Məhərrəm İncəyə döş nişanı təqdim edəcək.
Qeyd edək ki, Məhərrəm İncə Türkiyədə 2018-ci ildə keçirilmiş prezident seçkilərində namizəd olub. O, 2021-ci ildə CHP-dən ayrıldıqdan sonra elə həmin ildə Məmləkət Partiyasını təsis edib. Məlumata görə, Məmləkət Partiyası iyul ayında fövqəladə qurultayla özünü buraxacaq.
Dünən axşam İsrail və İran arasında atəşkəs əldə olunmasını Türkiyə razılıqla qarşılayır.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Niderland səfərindən əvvəl təşkil edilmiş mətbuat konfransında danışıb.
O, İsraillə İranı əldə olunmuş atəşkəsə riayət etməyə çağırıb:
“Əvvəl də qeyd etdiyim kimi, bölgə yeni bir münaqişəyə dözə bilməz, yaranan gərginliklərin həll yolu yalnız diplomatiya olmalıdır”.
Bu gün keçirilən müəllimlərin sertifikasiyası imtahanına 6142 müəllim dəvət olunub.
Modern.az AzEdu.az-a istinadən xəbər verir ki, 1 saat 15 dəqiqə ərzində sertifikasiyadan 58 bal toplayan 185 nömrəli məktəbin biologiya müəllimi Əfsanə Cəfərova imtahanın çox rahat və şəffaf keçirildiyini bildirib.
O qeyd edib ki, suallar yaxşı hazırlanmışdı və tam olaraq müəllimin savadını ölçə biləcək səviyyədə idi:
"Əslində özüm üçün 60 bal gözləyirdim. Düşünürəm ki, iki sualı kurikulumdan səhv etmişəm. Suallar arasında asan, orta və çətin səviyyəli suallar var idi. Ümumilikdə suallar çox yaxşı tərtib olunmuşdu. Öhdəsindən gələ biləcək suallar idi, heç bir çətinlik yox idi", - deyə müəllim əlavə edib.
Nazirlər Kabineti “Dövlət informasiya ehtiyatları və sistemləri, habelə elektron xidmətlərlə bağlı layihələrə texniki və səmərəlilik baxımından məqsədəuyğunluq barədə rəy verilməsi Qaydası”nı təsdiq edib.
Modern.az xəbər verir ki, bununla bağlı Baş nazir Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb.
Qərara əsasən, Qayda “İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında” qanuna uyğun hazırlanıb, mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanları, dövlət mülkiyyətində olan və paylarının (səhmlərinin) nəzarət zərfi dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslər, dövlət adından yaradılan publik hüquqi şəxslər və digər büdcə təşkilatları, həmçinin yerli özünüidarəetmə orqanları (bundan sonra - qurum) tərəfindən dövlət informasiya ehtiyatları və sistemləri, habelə elektron xidmətlərlə bağlı təqdim olunan layihələrə onların texniki və səmərəliliyi baxımından məqsədəuyğunluğu barədə rəyin verilməsi qaydasını müəyyən edir.
Qaydada istifadə olunan anlayışlar “İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında”, “Elektron imza və elektron sənəd haqqında” qanunlar, ölkə Prezidentinin 12 sentyabr 2018-ci il tarixli fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Dövlət informasiya ehtiyatları və sistemlərinin formalaşdırılması, aparılması, inteqrasiyası və arxivləşdirilməsi Qaydaları”, həmçinin digər normativ hüquqi aktlarla müəyyən edilmiş mənaları ifadə edir.
Qayda əldə edilməsi məhdudlaşdırılmış informasiyanı ehtiva edən informasiya ehtiyatlarına və sistemlərinə, habelə kritik informasiya infrastrukturu obyektlərinə həmin sahələri tənzimləyən normativ hüquqi aktlara uyğun olaraq tətbiq edilir.
Azərbaycanda icazəsiz şəkildə fəaliyyət göstərən Quran kursları ilə bağlı məsələlər yenidən gündəmə gəlib.
Məsələ ilə bağlı Modern.az-a açıqlama verən Milli Məclisin deputatı Ceyhun Məmmədov bildirib ki, Quran kurslarının icazəsiz şəkildə təşkili və fəaliyyəti yolverilməzdir.
Onun sözlərinə görə, mövcud qanunvericiliyə əsasən, dini biliklərin verilməsi yalnız müvafiq dini təhsil müəssisələrində mümkündür:
“Sadəcə məscidlərin nəzdində Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin xüsusi razılığı ilə fəaliyyət göstərən Quran kursları ola bilər. İcazəsiz şəkildə bu kursların təşkili və fəaliyyəti yolverilməzdir”.
Ceyhun Məmmədov vurğulayıb ki, belə halların qarşısını almaq üçün müvafiq qurumlar - yerli İcra Hakimiyyətləri və Dövlət Komitəsi bu proseslərə tam nəzarət etməlidirlər:
“İcra Hakimiyyətləri bilməlidir ki, onların ərazilərində fəaliyyət göstərən bu cür kurslar üçün rəsmi icazə mövcuddur, ya yox. Əgər icazə yoxdursa, bu fəaliyyətlərin necə və hansı əsasla təşkil edildiyi aydınlaşdırılmalıdır”.
Deputatın sözlərinə görə, məscidlərin nəzdində təşkil olunan kurslarda dərsləri yalnız dini təhsili olan peşəkar müəllimlər tədris edə bilərlər:
“Din xadimləri və kurs müəllimləri komitənin qeydiyyatında olmalı, onların fəaliyyəti mütəmadi olaraq yoxlanmalıdır.”
Millət vəkili əlavə edib ki, bir neçə il öncə qanunvericiliyə edilən dəyişikliklər məhz bu sahədəki boşluqları aradan qaldırmaq və nəzarəti gücləndirmək məqsədi daşıyırdı.
“Ona görə də bu cür halların təkrarlanmaması üçün məscidlərin və orada təşkil olunan kursların fəaliyyəti ciddi və davamlı şəkildə yoxlanılmalıdır. Həmçinin reydlər keçirilməli, nəzarət tədbirləri gücləndirilməlidir”.
Deputat onu da qeyd edib ki, belə hadisələr cəmiyyətdə narahatlıq yaradır, geniş müzakirələrə və suallara səbəb olur:
“İnsanlar haqlı olaraq soruşurlar – bu necə baş verdi və nə üçün müvafiq qurumlar bunun qarşısını vaxtında ala bilmədi? Bu səbəbdən bütün aidiyyəti orqanlar məsələyə ciddi yanaşmalı və bu kimi xoşagəlməz halların qarşısını almaq üçün lazımi tədbirlər görməlidirlər”.
Aytac Bəhruzqızı
İsrail və İran atəşkəs rejimini pozub.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Prezidenti Donald Tramp bildirib.
"İsrail, o bombaları atma. Əgər atsan, bu böyük bir pozuntu olacaq. Pilotlarını evə qaytar", - o qeyd edib.
Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu ilə “İpək Yolu” Mədəni və Tarixi Araşdırmalar İctimai Birliyi arasında qarşılıqlı fəaliyyətin genişləndirilməsi, ortaq layihələrin həyata keçirilməsi və İpək Yolu boyunca yerləşən türk xalqlarına məxsus çoxəsrlik tarixi və zəngin mədəni irsin araşdırılması, qorunması və təbliğini nəzərdə tutan Əməkdaşlıq Memorandumu imzalanıb.
Modern.az xəbər verir ki, sənədi Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova və “İpək Yolu” Mədəni Tarixi Araşdırmalar İctimai Birliyinin sədri Aida Eyvazova imzalayıblar.
Sənəd Türk dünyasının ortaq mədəni köklərinin araşdırılması, elmi tədbirlərin təşkili, birgə nəşrlərin hazırlanması və ictimaiyyətin maarifləndirilməsi məqsədini daşıyır. Tərəflər, həmçinin, beynəlxalq platformalarda türk mədəni irsinin tanıdılması üçün birgə təşəbbüslərin həyata keçirilməsi istiqamətində razılığa gəliblər.
Memorandum tərəflər arasında gələcək əməkdaşlığın üfüqlərini genişləndirir və Türk dünyasının inkişafına xidmət edəcək irimiqyaslı birgə layihələrin həyata keçirilməsi üçün möhkəm zəmin yaradır.
Sertifikasiyada 58 bal toplayan daha bir müəllim imtahanla bağlı fikirlərini bölüşüb.
Modern.az AzEdu.az-a istinadən xəbər verir ki, 306 nömrəli tam orta məktəbin biologiya müəllimi Günay Abdullayeva sertifikatlaşdırma imtahanında 58 bal toplayıb.
Müəllim bildirib ki, suallar onun üçün qaneedici olub:
"Suallar məni tam qane edirdi. Düşünürəm ki, iki sualı kurikulumdan səhv yazmışam. Məncə, ixtisasını bilən müəllim üçün sualları cavablandırmaq çətin deyil. Yeganə problem həyəcan oldu. Həyəcanlandığım üçün imtahandan tez çıxdım və ona görə də hansı sualı səhv etdiyimi yoxlaya bilmədim", -deyə Günay Abdullayeva əlavə edib.
Gürcüstan parlamenti Giorgi Qvarakidzeni ölkənin Baş prokuroru vəzifəsinə təsdiqləyib.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Gürcüstan mətbuatı məlumat yayıb.
Bildirilir ki, namizədin təsdiqlənməsi parlamentin bu gün keçirilən plenar iclasında səsverməyə çıxarılıb. Qvarakidzenin lehinə 83 deputat səs verib, əleyhinə səs verən olmayıb.
Səsvermədən öncə Giorgi Qvarakidze Hüquqi Məsələlər Komitəsinin iclasında iştirak edib. O, prokurorluğun əsas prioritetləri, qarşıda duran çağırışlar və fəaliyyət planları ilə bağlı çıxış edib.
Xatırladaq ki, onun namizədliyi 18 iyun tarixində Gürcüstanın Prokurorluq Şurası tərəfindən səs çoxluğu ilə irəli sürülmüşdü.
İranın 85 yaşlı ali lideri Ayətullah Əli Xamenei tezliklə hakimiyyəti təhvil verə bilər.
Modern.az xəbər verir ki, “Reuters”in beş məlumatlı mənbəyə istinadən verdiyi məlumata görə, İranın növbəti ali liderini seçmək üçün Üləmalar Məclisini öz işini gücləndirib. Qapalı qurum olan Üləmalar Məclisininnin üzvləri iki il əvvəl Xamenei tərəfindən təsdiqlənib.
Agentliyin məlumatına görə, hazırda iki əsas fiqur müzakirə olunur: hazırkı liderin 56 yaşlı oğlu Müctəba Xamenei. O, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusuna (SEPAH) yaxın sərt mühafizəkar kimi tanınır və mənbələrə görə, müxalifəti sıxışdırmaq, sərt xarici siyasət yeritmək barədə atasının fikirlərini tam bölüşür.
Digər namizəd Həsən Xomeyni İslam Respublikasının banisi Ruhulla Xomeyninin nəvəsidir. O, siyasi və sosial məhdudiyyətlərin yumşaldılmasını müdafiə edən islahatçı düşərgə ilə əlaqələndirilir, lakin eyni zamanda keçmişinə görə yüksək səviyyəli din xadimləri və bəzi İnqilab Keşikçiləri Korpusunun hörmətindən istifadə edir.
Lakin mənbələr yekun qərarın hələ verilmədiyini vurğulayır. Namizədlər dəyişə bilər, amma son söz yenə də Xameneinin özünə məxsusdur.
Yeri gəlmişkən, “Nyu-York Tayms” qəzeti bundan əvvəl daha üç mümkün namizəd haqqında məlumat vermişdi ki, onların arasında Müctəba Xameneinin adı çəkilmirdi.
Ali rəhbər İran İslam Respublikasının dövlət başçısıdır. İran Ali Rəhbərinin referendum təyin etmək, xalqın seçdiyi prezidenti təsdiq etmək, müharibə və sülh elan etmək, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı olmaq, məhkəmə hakimiyyətinin başçısını təyin etmək, radio və televiziya qurumunun rəhbərini təyin etmək kimi səlahiyyətləri var.
Əsas nazirlər ali rəhbərin razılığı ilə seçilir və o, İranın xarici siyasətində, həmçinin nüvə proqramında həlledici sözə malikdir.
Hazırkı ali rəhbər Əli Xamenei 1989-cu ildə Xomeyni vəfat edəndən sonra bu posta seçilib.
Müctəba Xamenei
Həsən Xomeyni
A.Qorxmaz
"Neftçi"nin qadın futbolçulardan ibarət komandasının UEFA Çempionlar Liqasındakı rəqibi müəyyənləşib.
Modern.az xəbər verir ki, paytaxt təmsilçisi IV qrupda Türkiyənin “Fomget” klubu ilə üz-üzə gələcək.
"Neftçi" ilk görüşünü səfərdə, cavab matçını evdə keçirəcək.
İsraillə İran arasında münaqişə hər iki tərəfdə mülki obyektlərə və mülki şəxslərə də böyük zərər vurub. İsrailin hərbi əməliyyatları İranda azərbaycanlıların yaşadığı əraziləri də əhatə edib və belə olduqda, yerli əhali arasında itkilərin, sosial infrastrukturun dağıdılması halları qaçılmazdır.
Hələlik iki ölkə arasında toqquşma müvəqqəti olaraq dayandırılıb. Zərbələrin davam edib-etməyəcəyi məlum deyil.
Bundan əvvəl Azərbaycan müxtəlif kanallarla İsrail rəhbərliyinə İranda azərbaycanlıların yaşadığı yaşayış məntəqələrini hədəf götürməmək, mülki infrastruktura və dinc əhaliyə zərər yetirməməklə bağlı mesaj göndərib.
Modern.az-a açıqlamasında Milli Məclisin Müdafiə, təhlükəsizlik və korrupsiya ilə mübarizə komitəsinin sədri Arzu Nağıyev bildirib ki, İranla İsrail arasında məsələnin pərdəarxası var:
"Dolayı yolla da olsa, ABŞ-Rusiya qarşıdurması, hətta müharibə belə olmasa, hiss olunur ki, siyasi mübarizə gedir. İran xarici işlər nazirinin Rusiyaya gedib, bu ölkənin Prezidenti Vladimir Putinlə görüşməsi, eyni zamanda Qətərin bu məsələlərə qarışması bir daha göstərir ki, dırnaqarası soyuq müharibə hələ də davam edir. Sadəcə olaraq, Tramp müharibənin dayanmasının ABŞ-dən və şəxsən onun özündən nüfuzundan asılı olduğunu göstərməyə çalışır. Yəni Tramp deyirsə ki, müharibə dayanır, deməli, guya dayanır. Amma faktiki olaraq belə deyil. Burada yalnız Trampın nüfuzu deyil, müxtəlif qütbləşmiş siyasi baxışların toqquşması rol oynayır. İstər Natanz, istərsə də digər şəhərlərdə yerləşən digər nüvə obyektlərinin ABŞ tərəfindən vurulması bunun regionda ən yaxın müttəfiqinin İsrail olduğunu bir daha göstərdi. Məram və məqsəd nüvə silahının ləğvi eyni zamanda, hegemonluğun göstərilməsi idi. İran özünün arsenalını daha ciddi göstərmək üçün ABŞ-nin Qətərdə yerləşən aviabazalarına hücum etdi. Yəni problemlər tək İsraillə İran arasında deyil, ümumiyyətlə, Yaxın Şərqdə gedən nüfuz davasıdır. Bu gün müharibənin dayanması, yaxud atəşkəsə nail olunması real görünmür. Bunlar müharibəyə başlayanda da 14 gün davam edəcəyini deyirdilər. Bu gün artıq 12-ci gündür. Müharibənin dayanması inandırıcı görünmür. Sadəcə olaraq, müxtəlif qüvvələr güc nümayiş etdirməklə, prosesi davam etdirəcəklər".
Komitə sədri informasiya mühitinin qarışıq olduğunu, buna görə də diqqətli olmalı olduğumuzu deyib:
"Tək hansısa media nümayəndəliyindən, yalnız bir məlumat mənbəyindən yox, bir neçə mənbədən bu məlumatları alaraq, regionda baş verənləri təhlil etmək lazımdır. Bu işdə Azərbaycanın apardığı siyasət ən yülksək səviyyədə dəyərləndirilməlidir. Həqiqətən də, həm sərhədlərin bağlanması, müdafiə ilə, sərhədlərlə bağlı atılan addımlar yüksək qiymətləndirilməlidir. Yəni təhlilsiz, reytinq naminə bu məlumatları yaymaq məqsədəmüvafiq deyil".
"Azərbaycanın İsrailə çağırışı düzgün atılmış addımdır"
Azərbaycanın İsrailə müraciətindən də bəhs edən Arzu Nağıyev deyib:
"Azərbaycan-İsrail münasibətləri də yüksək səviyyədə inkişaf edir. İran da qonşuluq siyasətini həyata keçirir. Bütün dövlətlərin ərazi bütövlüyünü qəbul edirik. Xaricdə yaşayan azərbaycanlılarımızı da ən yüksək səviyyədə dəyərləndiririk. Ona görə də istənilən dövlətə müraciət etməyimiz Azərbaycan Prezidentinin siyasətidir. Hansı kanallarla necə müraciət edilməsinə baxmayaraq, düzgün atılmış addımdır. Bizim çağırışışmıza da müsbət cavab verilir. Eyni zamanda onu da qeyd etmək istərdim ki, BMT-nin 193 dövlətindən 77-si Azərbaycana müraciət edərək orada olan vətəndaşlarının və səfirlik nümayəndələrinin təxliyyəsini məhz bizdən xahiş etdi. Bu da Azərbaycanın apardığı müstəqil xarici və daxili siyasətin bariz nümunəsidir".
Gürcüstan Baş nazirinin birinci müavini, iqtisadiyyat və davamlı inkişaf naziri Levan Davitaşvili istefa verib.
Modern.az Apa-ya istinadən xəbər verir ki, bu barədə Baş nazir İrakli Kobaxidze keçirdiyi brifinqdə bildirib.
Təhsilverənlərin sertifikatlaşdırılması prosesinin test imtahanı mərhələsi bu gün də davam edir.
Modern.az xəbər verir ki, sertifikatlaşdırılma imtahanlarının dördüncü günündə də 60 bal toplayan müəllim olub.
Gəncə şəhər Mir Cəlal Paşayev adına 39 nömrəli tam orta məktəbin biologiya müəllimi Nərgiz Əliyeva sertifikatlaşdırılması prosesinin tedt imtahanı mərhələsində maksimum nəticə göstərərək 60 bal toplayıb!
Qeyd edək ki, 24 iyun tarixində keçirilən imtahanda biologiya və kimya fənnini tədris edən müəllimlər iştirak edirlər.
Bu gün təşkil olunan test imtahanına ümumilikdə 6142 nəfər müəllim dəvət olunub.
Azərbaycanda tanınmış simaların övladları ilə bağlı məlumatlar ictimaiyyətə həmişə maraqlı gəlib - onlar kimdirlər, harda çalışır, nə işlərlə məşğuldurlar...
Azərbaycanın Xalq artisti, keçmiş deputat, məşhur müğənni Zeynəb Xanlarovanın oğlu Enerji Məsələlərini Tənzimləmə Agentliyində yüksək vəzifə tutur.
Modern.az-ın məlumatına görə, Xalq artistinin oğlu Ramin Babayev Enerji Məsələlərini Tənzimləmə Agentliyində İdarə Heyətinin sədr müavini vəzifəsində çalışır.
Qeyd edək ki, Enerji Məsələlərini Tənzimləmə Agentliyi Azərbaycan Prezidentinin 22 dekabr 2017-ci il tarixli Fərmanı ilə Energetika Nazirliyinin tabeliyində publik hüquqi şəxs statusu ilə yaradılıb. Agentlik 2018-ci ilin aprel ayından fəaliyyətə başlayıb.
Enerji Məsələlərini Tənzimləmə Agentliyi elektrik və istilik enerjisi, habelə qaz təchizatı sahələrində fəaliyyət göstərən müəssisələr, eləcə də istehlakçılar üzərində tənzimləməni, o cümlədən dövlət nəzarətini həyata keçirir.
Agentlik hazırda Bakı, Gəncə, Sumqayıt, Lənkəran, Mingəçevir, Şirvan, Şəki, Tovuz, Xaçmaz, Kürdəmir və İmişlidə yerləşən 11 filialı ilə fəaliyyət göstərir.
Ramin Babayev Enerji Məsələlərini Tənzimləmə Agentliyində İdarə Heyəti sədrinin iki müavinindən biridir.
R.Babayev 1996-cı ildə Azərbaycan Universitetinin Beynəlxalq əlaqələr fakültəsini bitirib və təhsilini davam etdirərək Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsindən məzun olub.
Əmək fəaliyyətinə Bakı şəhəri Səbail rayonu prokurorunun köməkçisi olaraq başlayıb, daha sonra isə Bakı şəhər prokurorluğunda çalışıb.
2001-2007-ci illərdə Dövlət Gömrük Komitəsi Qaçaqmalçılıq və Gömrük Qaydalarının Pozulması ilə Mübarizə Baş İdarəsinin rəisi vəzifəsində işləyib.
2007-2012-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Baş Prokurorluğunun Beynəlxalq əlaqələr idarəsinin rəisi olub.
2012-2017-ci illərdə Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi yanında Dövlət Akkreditasiya Xidmətinin rəisi vəzifəsində işləyib, komitə sədrinin müavini postunu tutub.
2018-ci ildən Enerji Məsələlərini Tənzimləmə Agentliyinin İdarə Heyətinin sədr müavini vəzifəsində çalışır. Ailəlidir, 3 övladı var.
Hazırda 89 yaşı olan Zeynəb Xanlarova 1985-ci ildən 2020-ci ilə kimi parlamentin deputatı olub. 1996-cı ildə “Şöhrət”, 2006-cı ildə “İstiqlal”, 2016-cı ildə “Heydər Əliyev” ordeni ilə təltif edilib. Zeynəb Xanlarovanın iki oğlu var - Ramin və Ramal Babayevlər.
Zeynəb Xanlarovanın həyat yoldaşı Səlim Babayev 2000-ci illərin ortalarında dünyasını dəyişib.
A.Qorxmaz
Görkəmli müğənnini Təbrizdə konsert verməyə qoymayıblar
Kamil Şahverdiyev: "Rəşid Behbudova olan müəlliflik hüququ əlimizdən alınıb"
Azərbaycan musiqisinin sorağı gələn hər yerdən Rəşid Behbudovun əfsanəvi səsi eşidilir. O, səhnədə mədəniyyət daşıyıcısı, milli ruhun musiqidə təcəssümüdür. Rəşid Behbudov muğamdan tutmuş klassik romanslara, xalq mahnılarından tutmuş estrada və dünya dillərində ifa etdiyi əsərlərə qədər geniş bir sənət palitrasına sahib idi. Rus, fars, türk, hind, ərəb və hətta ispan dillərində oxuduğu mahnılarla o, Azərbaycanı dünyaya tanıdırdı.
“Sevgilim”, “Küçələrə su səpmişəm”, “Gəl, ey səhər”, “Nazəndə sevgilim”, “Bəri bax” kimi xalq və bəstəkar mahnılarına verdiyi yeni nəfəs bu əsərləri zamandan asılı olmayan sənət nümunələrinə çevirdi. Eyni zamanda Üzeyir Hacıbəylinin, Qara Qarayevin, Fikrət Əmirovun, Tofiq Quliyevin və digər görkəmli bəstəkarların əsərlərini ustalıqla ifa edərək musiqi tariximizin unudulmaz səhnələrini yaratdı.
Modern.az saytı bu il yubiley yaşı qeyd olunan görkəmli sənətkar Rəşid Behbudovun həyat və yaradıcılığı ilə bağlı onun adını daşıyan fondun direktoru, Rəşid Behbudovun kürəkəni Kamil Şahverdiyevdən müsahibə alıb.
- Kamil müəllim, Rəşid Behbudovla ilk tanışlığınızı necə xatırlayırsınız? Bu görüş sizdə hansı təəssürat yaratmışdı?
- 1986-1987-ci illərin biri idi, mən onda Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında oxuyurdum. Bir qrup tələbə mahnı teatrına getmişdik, orada Rəşid Behbudovla görüşdük. Bizi çox gülərüz qarşıladı, ondan sonra da bir neçə dəfə görüşdük. Rəşid Behbudov bizim üçün əlçatmaz biri idi, amma bizə ilk dəfədən yaxın münasibət göstərdi. 1989-cu ildə Rəşid Behbudov həyatını itirəndən sonra mən Rəşidə xanımla ailə həyatı qurdum, amma ondan əvvəl də tanışlığımız var idi.
- Qeyd etdiniz ki, Rəşid Behbudov sizin üçün əlçatmaz idi. Rəşidə xanımla münasibətiniz yarananda necə, çəkindinizmi?
- Biz eyni məktəbdə - Bülbül adına musiqi məktəbində oxumuşuq. Sonra konservatoriyada da oxuduq. Tanışlığımız var idi, ailə məsələsinə gələndə isə mən düşünürdüm ki, bu çox çətin olacaq və reallaşa bilməz, mümkün deyil. Çox ürəkdən istəsəm də, o arzuları qurmurdum ki, biz nə vaxtsa evlənə bilərik. Amma sonra yaxın olanda mən Rəşidə xanıma da dedim ki, bizim münasibətimiz yəqin ki alınmaz. O mənim bu sözümə çox pis olmuşdu. Demişdi ki, mən də insanam, nə olsun Rəşid Behbudov mənim atamdır. Doğurdan da zamanla gördüm ki, ona ad, şöhrət təsir göstərməmişdi. Zamana münasibətimiz daha da möhkəmləndi və şükürlər olsun ki, indi də davam edir.
- Siz Rəşid Behbudov kimi dünya şöhrətli bir sənətkarın kürəkənisiniz. Bu qohumluq sizin həyatınıza və dünyagörüşünüzə necə təsir edib?
- Çox məsuliyyətli işdir. Həyatın boyu bütün davranışına nəzarət etməlisən. Bəlkə də bu qohumluq münasibəti olmasaydı, mən tamam başqa adam olardım.
Şah da Rəşid Behbudovun Təbrizə getməyinə icazə vermir
- Dahi müğənni bir çox xarici ölkələrdə qastrol səfərlərində olub. Bildiyimizə görə, İranda olarkən maraqlı hadisələr yaşanıb. Rəşid Behbudovun İran səfəri barədə hansı xatirələr yadınızdadır?
- Qastrollarla bağlı çox maraqlı hekayələri olub, bunu tək ailəsi yox, çox insan danışır. Rəşid Behbudovun bir neçə dəfə İrana səfəri olub. İlk səfəri 1961-ci ilin dekabrından martına qədər olan vaxtı əhatə edib. Həmin vaxt İranda böyük konsert salonları yox idi və konsertə gəlmək istəyənlər həddindən artıq çox idi, amma hamısına nəsib olmurdu. Bu qədər müraciətdən sonra Rəşid müəllim oradakı rəsmi nümayəndələrə deyir ki, böyük konsert zalı tiksəniz yaxşı olar. Bundan sonra Tehran Gənclər Evinin və İran Xor cəmiyyətinin sədri Qoli Sorxi səhnədən elan edir ki, Rəşid Behbudov deyir ki, konsertdən yığılan pulları bizə hədiyyə edəcək və biz də həmin pullara konsert zalı tikəcəyik. Konsert zalına da Rəşid Behbudovun adı veriləcək. Bu səhnədə elan olunur, onun səs yazısı belə, bizdə var. Rəşid Behbudov orada konsert verəndə Tehranın yolları bağlanırdı. Çox arzulayırdı ki, Təbrizə getsin, amma onu heç vaxt ora buraxmadılar. 4 şəhərdə - Tehran, İsfahan, Xoy və Abadanda olub. Rəşid Behbudovun Təbrizdə konsert vermək istəyi şaha qədər gedib çıxır, amma şah da buna icazə vermir, deyir ki, Təbrizə ehtiyac yoxdur.
- Rəşid Behbudovun kifayət qədər çox səfərləri olub, onun sonradan xaricdən tapdığınız kasetləri varmı?
- 1951 və 1956-cı ildə ABŞ-də Rəşid Behbudovun iki valı buraxılıb. Bundan heç kimin xəbəri olmayıb. Bir valı ona 1961-ci ildə İrandakı konsertində bəstəkar Ədlilə Hüseynzadənin qardaşı uşaqları hədiyyə edir. Bundan Rəşidin özünün də xəbəri yox idi. Bu yaxınlarda mən bir val da tapdım. 1951-ci ildə Amerikada çıxıb. Valın bir üzündə Rəşid Behbudov, digər üzündə isə Azərbaycan bəstəkarlarının – Soltan Hacıbəyovun “Karvan” süitası, Fikrət Əmirovun əsərləri yazılmışdı. Belə maraqlı faktlar çoxdur və biz bu haqda araşdırmalarımızı davam etdiririk. Rəşid Behbudovun musiqisinin Amerikaya qədər getməsi Azərbaycan musiqisinin təntənəsi idi.
21-ci əsrin ən məşhur bəstəkarlarından olan italyalı Luçano Berio 1964-cü ildə "Xalq mahnıları" adlı məşhur əsərini yazıb. Bu əsərdə Amerika, İtalya, Fransa xalq mahnıları, eyni zamanda Azərbaycan xalq mahnısı “Qalalıyam” yer alır. Məlum oldu ki, 1960-cı illərdə SSRİ-i dövründə məşhur “Melodiya” firması ingilis dilində Rəşid Behbudovun mahnılarından ibarət vinil val buraxır və "Qalalıyam" mahnısı da vala daxil edilir. “Qalalıyam” mahnısı olan val məşhur italiyalı bəstəkar Luçano Berionun diqqətini cəlb edir. Mahnı o qədər xoşuna gəlir ki, onu əsərinə daxil edir. Həmin əsəri dünyanın ən məşhur müğənniləri repertuarlarına daxil edirlər. Hazırda həmin musiqi bütün konservatoriyalarda tədris olunur. “Arşın mal alan”, “Qalalıyam” və "Cücələrim" əsərləri bütün dünyada məşhurdur. Bundan başqa, ölkəmizdə məşhur olan “Ayrılıq” mahnısını da biz ABŞ-də tapdıq.
Belə faktlar çoxdur, biz indi-indi başlamışıq sərvətlərimizə yiyə çıxmağa. Rəşid müəllimin kolleksiyasında 1950-ci illərə aid val var – “Erməni xalq mahnısı: Koroğlu”. Moskvada buraxılıb bu plastinka, heç kim də etiraz etməyib. İlk dəfə Üzeyir Hacıbəyli ilə Müslüm Maqomayev 1927-ci ildə “Azərbaycan türk el nəğmələri” adlı 30 Azərbaycan xalq mahnısından ibarət kitab çap ediblər. Amma ondan illər əvvəl ermənilər bizim mahnıları yığıb erməni mahnısı adı ilə təqdim edibdilər. 1927-ci ildən sonra Üzeyir Hacıbəyli bütün bəstəkarlara tapşırıb ki, musiqilərimizə sahib çıxsınlar.
- Heç olubmu ki, Rəşid Behbudovun hansısa tamaşasında və ya konsertində səhnəarxası maraqlı bir hadisə yaşanıb və o bunu ailə içində danışıb?
- Çox belə hadisələr olub. Müslüm Maqomayevin tez-tez xatırladığı, hətta kitabında qeyd etdiyi maraqlı hadisə var. İngiltərədə böyük zalda Rəşid Behbudov konsert verir, musiqi ifa etdiyi yerdə texniki problemlər yaşanır və mikrofon işləmir. Hamı çaş-baş qalır, Rəşid müəllim də musiqiçilərə tapşırır ki, davam edin və başlayır mikrofonsuz oxumağa. Həmin konsertdə Müslüm Maqomayev özü də iştirak edib, yazır ki, Rəşidin səsini zalda ən arxada oturan şəxs belə aydın eşidirdi.
Mübariz Tağıyev danışır ki, Şotlandiyada 40 dərəcə qızdırma ilə səhnəyə çıxmışdı. Heç halı yox idi ayaq üstə dayanmağa, amma səhnəyə çıxanda elə-bil sapsağlam adamdır. Konsert bitəndən sonra yenə eyni vəziyyətə düşdü, qolundan tutub güclə otelə apardıq.
- Rəşid Behbudovun SSRİ hakimiyyətinə qarşı fikirləri zamanla dəyişdimi?
- Rəşid Behbudovun ümumilikdə götürdükdə Xruşov, Brejnev və başqaları ilə münasibəti yaxşı olub, amma Rəşid Behbudov həmişə Azərbayacana, vətəninə çox bağlı sənətkar olub. O vaxt xaricə gedən sənətçinin konsertini Moskvadan yoxlayırdılar, ondan sonra buraxırdılar ki, ölkə sərhədlərini keçsin. Rəşid Behbudov da həmin yoxlamada başqa proqram göstərirdi, xaricə gedəndə daha fərqli proqramla çıxış edirdi. Buna görə hər dəfə müəyyən deyişmə və təzyiqlər olurdu. Amma konsert o qədər yaxşı keçirdi ki, artıq məmurlar da Rəşidlə razılaşırdı. Çünki SSRİ adına orada çıxış edirdi və hər kəs də çox bəyənirdi. Sadəcə Azərbaycan mahnısı ilə başlayıb Azərbaycan mahnısı ilə bitirdi, qeyd edirdi ki, mən Azərbaycan sənətçisiyəm. Polşalı dramaturq var, onun “Kommunist” qəzetində 1975-ci ildə bir yazısı çıxmışdı, yazırdı ki, Rəşid Behbudovu biz “Arşın mal alan” filmi ilə tanıyırdıq, Polşaya gələndən sonra isə tanış olduq və həmin filmdəki musiqiləri yenidən polyak dilində oxudu. Bizdə də maraq yarandı və 3 il ərzində 1500 dəfə onu tamaşaya qoyduq. Bu Azərbaycan mədəniyyəti üçün böyük hadisə idi. Rəşid Behbudov Kommunist Partiyasının üzvü olmayıb. İlk növbədə özünün heç vaxt həvəsi olmayıb, digər tərəfdən isə SSRİ dünyaya göstərirdi ki, bizdə bitərəflər də var.
Ölümünə qədər Rəşid Behbudova salam verməkdən belə çəkindilər
- Rəşid Behbudov sağlığında bütün sənətçilərlə münasibəti çox yaxşı olub. Sonrakı illərdə, həmçinin Rəşid Behbudov həyatını itirəndən sonra ona qarşı münasibətin dəyişdiyini görə bilirik?
- Hər dövrün öz hökmü var. Amma 1988-ci ildə dekabrın 1-də Rəşid Behbudovla Qarbaçovun Qarabağla bağlı tutuşmasından sonra Rəşid bəyə qarşı münasibət hakimiyyət səviyəsində dəyişib. Bundan sonra Azərbaycanda da hamının sevdiyi insan birdən-birə təcrid olunub. Heç kim ona yaxın durmur, təmas qurmaq istəmirdi. Bu da Rəşid Behbudova çox pis təsir edirdi. Eyni zamanda 1988-ci ilin dekabrın 1-də Qarbaçovun elm, sənət, mədəniyyət xadimləri ilə görüşündə yaşadığı mübahisədə orada olan digər insanlar Rəşidi müdafiə etmir, orada tək qalır. Müslüm Maqomayev sonradan etiraf da etmişdi və peşmançılıq çəkirdi ki, Rəşid müəllim orada tək qaldı, gərək onu müdafiə edərdi. Bu hadisədən sonra ölümünə qədər çoxları Rəşid Behbudova salam verməkdən belə çəkinirdilər.
Rəşid Behbudovun həyat yoldaşı ilə qızı onun yaratdığı Azərbaycan Dövlət Mahnı Teatrına buraxılmırdı
- Ailəsi bunun əziyyətin çəkdimi?
- Bu günə qədər çəkir. 90-cı illərin ortaları idi, bir məmura dedim ki, SSRİ yoxdur daha, Azərbaycan müstəqil dövlətdir, amma hələ də o hakimiyyətdən gələn təlimat davam edir. Ailəsinə qarşı hər yerdə yollar, qapılar bağlanmışdı. Rəşid Behbudovun həyat yoldaşı ilə qızı onun yaratdığı Azərbaycan Dövlət Mahnı Teatrına buraxılmırdı. Rəşid Behbudovun 9 il qəbirüstü abidəsi olmadı. Abidə Ömər Eldarov tərəfindən çoxdan hazırlanmışdı. Müxtəlif bəhanələr edirdilər ki, guya ailəsi Hindistandan, Misirdən xüsusi daş istəyir. Axırda mətbuatda rəsmi elan etdim ki, Rəşid Behbudovun ailəsi heç nə istəmir, lap adi aqlay daşından başdaşı düzəldin, təki hazırlansın. 1998-ci ildə Fəxri xiyabanın yanından keçəndə gördüm ki, abidəni gətirirlər. Gəldim evə, dedim bəs hazırlaşın, bir-iki günə açılış olar. Gözlədik, bir gün keçəndən sonra gedib baxdım ki, ailəsinə xəbər etmədən, səssiz-səmirsiz gecə ilə abidəni qoyublar. Rəsmi açılış mərasi keçirilmədən. Belə faktlar çox gətirə bilərəm. Amma həmin adamların əksəriyyəti həyatını itirib. Moskvaya xidmət edən qüvvələr idi ki, hələ də onlar var.
Bəzi məmurlar hələ də 1988-ci ildə gələn təlimatla yaşayırlar
- Rəşid Behbudov əslən şuşalıdır. Şuşadan da kifayət qədər sənət adamları çıxıb. Onların Rəşid Behbudova qarşı münasibəti necə oldu? Hadisələrdən sonra ailəsini axtarıblarmı, onların yanında olublarmı?
- Yox, əksinə. Amma Rəşid Behbudov sağlığında hamıya əl tutur, dəstək olurdu. Rəhmətə gedəndən sonra isə maddi, mənəvi hər cəhətdən ailəsi problemlər yaşadı. Kimisə qınamaq da olmur, insanlar qəribədir. Zaman keçdikcə, bu hadisələrə qiymət vermək lazımdır. Hər halda o insanın xidmətləri böyük idi və Azərbaycan xalqının mədəniyyətini, musiqisini təbliğ etməkdə önəmli rol oynayıb.
Ulu öndərin qayğısı, diqqəti hər zaman olub. Möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyev və sevimli Mehriban xanım Əliyeva diqqətini heç zaman əsirgəməyib. Rəşid Behbudovun xatirəsini hər zaman uca tutublar. Onlardan fərqli olaraq bir çox bəzi məmurlar isə hələ də 1988-ci ildə gələn təlimatla yaşayırlar...
Rəşid Behbudov Qarabağ məsələsinə görə Qarbaçovla mübahisə edib
- Rəşid Behbudovun ölümü ilə bağlı müxtəlif məlumatlar yayılıb. Bəzi iddialara görə, onu sifarişlə öldürüblər. İstərdik ki, bu haqda həqiqətləri həm də sizdən eşidək...
- Bununla bağlı müəyyən fərziyyələr səslənir. Bəziləri deyir ki, Rəşid Behbudov Hindistanda səfərdə olan zaman 26 Bakı komissarlarının rəhbəri Stepan Şamuyanın orada yaşadığı və öldüyü haqqında məlumat alıb və sonra da əlinə onu sübut edən kaset keçib. Bəzi tarixçilər bunu təsdiqləyir, bəziləri isə yox. Amma Rəşid Behbudovun əsl ölüm səbəbi bununla bağlı deyil. Rəşid Behbudovun əldə etdiyi və Qarbaçovla dalaşmasına səbəb olan kaset Qarabağla bağlı idi.
1987-ci ildə SSRİ-nin sonuncu rəhbəri Mixail Qorbaçov həyat yoldaşı Raisa ilə Amerikada səfərdə olur. Həmin müddətdə Raisa Mixail Qorbaçov olmadan erməni diasporunun nümayəndələri ilə birlikdə yaxtada okean turuna çıxır.
Orada ermənilər Raisaya qiymətli hədiyyələr verirlər və ilk dəfə Qarabağ məsələsini qaldırılar. Raisa isə onlara kömək edəcəyinə söz verir.
Rəşid Behbudov da 1988-ci il may ayında Türkiyəyə qastrola gedib. Türkiyə xüsusi xidmət orqanları həmin məsələni Rəşid Behbudova çatdırır və hadisəni sübut edən kaseti ona verirlər. Rəşidə xanım da həmin qastrolda atasını müşayiət edib. Biz indi də bilirik o kasetin taleyi necə oldu.
Bu hadisədən sonra - 1988-ci ildə dekabrın 1-də Ermənistanın və Azərbaycanın görkəmli elm, sənət, mədəniyyət xadimləri ilə Qorbaçovun görüşü baş tutur. Həmin gün Rəşid Behbudov Qarabağ mövzusuna görə Qarbaçovla mübahisə edir. Rəşid Behbudov özünün də şuşalı olduğunu və Qarabağın Azərbaycana məxsus olduğunu qeyd edir. Çox əsəbiləşir, gərgin anlar yaşayır. Sonra qapını çırpıb çölə çıxır.
Bu hadisədən cəmi 6 ay sonra Rəşid Behbudov həyatını itirir.
Rəşid Behbudov 9 iyun 1989-cu ildə Moskvada yerləşən Kreml xəstəxanasında dünyasını dəyişib. Xəstəxanada Rəşid Behbudovun gecə növbətçisi həkimi erməni olub.
Xəstəxanaya yerləşdiyi gündən Rəşid Behbudovun həmişə yanında həyat yoldaşı Ceyran xanım və Rəşidə xanım olublar. Amma Rəşid Behbudovun öldüyü gün həmin erməni həkimi Ceyran xanıma müəyyən prosedurların olacağını, buna görə də onun palatadan kənarda gözləməli olduğunu deyir. Həmin gecə Ceyran xanım tək imiş. Rəşidə xanım isə səhər tezdən gələcəkdi. Palata qapısının yanına Ceyran xanım üçün kreslo da qoyublar. Ceyran xanım palatadan çıxandan sonra tibb bacıları ona çay gətirirlər, həmin çayı içəndən sonra isə yuxuya gedir.
Ceyran xanım bu haqda bizə danışırdı ki, bir-iki dəfə qulağına səs gəlib, həkimlərdən soruşub, narahat olub, onlar da deyiblər ki, narahat olmayın prosedurlardı. Həmin prosedurdan qabaq Rəşid Behbudov əməliyyata hazırlaşırdı, əməliyyat günün səhərisi onu ləğv etdilər. Heç bir izah da olmayıb.
Ceyran xanım həkimlərin növbə dəyişməsi zamanı, səhər saat 8-də yuxudan ayılıb. Oyanan kimi də səhər növbəsinə başlayan həkimdən Rəşidin əhvalını soruşur. Ceyran xanım Rəşid Behbudovun vəziyyətini həkimlərdən soruşanda, ona deyiblər ki, gecə saat 04:10-da Rəşid Behbudov rəhmətə gedib. Ceyran xanım palatanın düz yanında olsa da, Rəşid Behbudovun ölümü haqqında ona axşamdan heç nə deyilməyib.
Ceyran xanımı bundan sonra baş həkimin yanına aparıblar. Baş həkim ona vərəq uzadaraq ora qol çəkməsini istəyib. Vərəqdə yaxınların meyitin tibbi ekspertizadan keçməməsi və yarılmamasını istədiyi yazılıbmış. Baş həkim Ceyran xanımı inandırır ki, siz müsəlmansınız və meyitin yarılması sizin dininizə görə qadağandır. Həmin vaxt panikada olan Ceyran xanım sənədi imzalamır.
Rəşid Behbudovun nəşi Bakıya gətirildikdən sonra, məsciddə yumağa aparırlar. Rəşid Behbudovun bacısı oğlu Cəfər də həmin mərasimdə iştirak edir. Cəfər görüb ki, meyit yarılıb və bu haqda ailəyə məlumat verib. Bundan sonra məhkəmə-tibbi ekspertizasına zəng ediblər ki, Rəşid Behbudovun nədən rəhmətə getdiyi yoxlanılsın. Ekspertizanın nəticələri olan sənədi səhərisi gün istəyəndə ailəyə bildiriblər ki, sənəd yoxdur. Bundan sonra Rəşidə xanım məhkəmə-tibbi ekspertizanın həmin vaxtkı rəhbərindən dönə-dönə sənədi tələb edib. Axırda o da deyib ki, bizlik deyil, gəlib sənədləri aparıblar.
Rəşidə xanımın işləməyinə imkan yaradılmadı
- Rəşid Behbudov sənətini davam etdirən qızı – Sizin həyat yoldaşınız Rəşidə xanımdır. Amma onu səhnələrdə, konsertlərdə görə bilmirik... Rəşidə xanımın aktiv müğənni kimi fəaliyyət göstərməməsi nə ilə bağlıdır?
- Rəşidə xanım kifayət qədər aktiv idi. Əsasən xarici ölkələrdə böyük layihələr həyata keçirirdi. Sadəcə, o, şou adamı deyil. Ciddi sahələrdə çalışıb, ilk dəfə Azərbaycanda mono-vokal tamaşasını yaratdı, çox da uğurlu idi. "Ömür yolu bircə andır" mono-vokal tamaşası böyük uğur qazandı. Görkəmli bəstəkarımız Arif Məlikovun Ulu öndərə həsr olunan səkkizinci simfoniyasını ilk ifa edən o olub. Qüdrətli bəstəkarımız bu möhtəşəm əsərini Rəşidə xanıma həvalə edib. Böyük layihələrdə öz işini görüb. Dünyaca məşhur sənətkarların qiymətini alıb, eyni səhnədə çıxış edib. O, çox istəyirdi ki, dərs desin. Rəşidə xanım çox bilikli, savadlı qadındır. Konservatoriyanın iki fakültəsini və aspiranturanı bitirib. Onun nadir və çox güclü səsi var. Dünya və musiqi ədəbiyyatını da çox gözəl bilən insandır. Vokal sahəsində də böyük peşəkar insandır, amma əfsuslar olsun ki, imkan vermədilər. Hətta o vaxt nazir Misir Mərdanovla görüşəndə də bunu dilə gətirdik. Misir Mərdanov bizim yanımızda Fərhad Bədəlbəyliyə zəng etdi. O da dedi ki, bizim ştat cədvəlimizdə yer yoxdur. Misir Mərdanov dedi ki, mən ştat cədvəlində yer ayıracam sizə. Ondan sonra mən Fərhad Bədələyli ilə əlaqə saxladım, o dedi ki, Fidan, Xuraman Qasımova bacıları ilə əlaqə saxlayın, dil tapın. Belə...
Sonra da Rəşid Behbudovun irsinin araşdırılması sahəsində Rəşidə xanım çox işlər gördü. Bu özü də çox ciddi və məsuliyyətli, ağır işdir. Adicə “Arşın mal alan” filmini oradan-buradan toplayıb Heydər Əliyev Fondunun köməyi ilə onu Amerikada, Hollivudda həm bərpa etdik, həm də rəngləndirdik. Film tamamilə yoxa çıxmışdı. Hamı deyirdi ki, Moskvadadır. Amma Moskvada rus dilində olan versiyası idi. Rəşid Behbudovun çəkildiyi iki film – “Arşın mal alan” və “Bəxtiyar” filmləri eyni zamanda iki dildə ekranlaşdırılıb. Hamı da deyirdi ki, Azərbaycan versiyası da Moskvadadır, amma deyildi. İtirmişdilər. Biz onu hissə-hissə tapıb bərpa etdik.
- Oğlunuz babasının adını yaşadır... Nəvə Rəşid hansı sahədə fəaliyyət göstərir?
- O da Bülbül adına musiqi məktəbini və sonra Bakı Musiqi Akademiyasını bitirdi. Anası kimi həm pianoçu, həm də vokal ixtisası üzrə təhsil alıb. Çox gözəl səsi var. Genetik olaraq o da çox istedadlıdır. Uşaqlıqdan müasir texnologiyaya maraqlı idi. Özü informasiya texnologiyaları sahəsində biliklərini artırdı. Biz həmin vaxt bu məsələlərə çox da ciddi baxmırdıq. Sonra 8 səviyyəni keçib “Apple” şirkətinin sertifikasiyasını aldı. İndi xanımı ilə ABŞ-də yaşayırlar. Ümid edirik ki, tezliklə o da səhnədə sözünü deyəcək. Həqiqətən də gözəl səsə malik, istedadlı musiqiçidir. Hər zaman babası ilə müqayisə olunacağı məsuliyyəti onu addım - addım izləyir. Amma düşünürük ki, tezliklə onum səhnədə uğurları hamımızı sevindirəcək. Xanımı opera müğənnisidir və Amerikada ciddi uğurları var. Rəşidə xanım onu böyük səhnəyə çox yaxşı hazırlayıb.
- Sizcə, bugünkü Azərbaycan gəncliyi Rəşid Behbudovun sənətini kifayət qədər tanıya və qiymətləndirə bilirmi?
- Biz bir statistika paylaşmışdıq - Rəşid Behbudova ən çox “Youtube” üzərindən qulaq asanlar elə gənclərdir. Yeniyetmələrin, gənclərin zövqünü formalaşdırmaq çox önəmlidir. Tədrisdən başlamaq lazımdır. Əgər bu gün məktəb direktorları “Son zəng”lərdə qəribə mahnılarla rəqs edirlərsə, gənclərin zövqü də korlanacaq. Bir balaca təhsili, zövqü olan hər kəs Rəşid Behbudovu dinləyir, yad edir. Amma çox istərdik ki, bu daha çox təbliğ olunsun ki, gənclər də mədəni irsimizə sahib çıxsın.
- Siz, Rəşid Behbudovun yaradıcılığının zirvəsi hansı işini hesab edərdiniz?
- Operanı bir müğənninin səsinə yazmaq nadir görünən hadisədir, “Sevil” operasında Fikrət Əmirov Balaşın ifasını sırf Rəşid Behbudov üçün yazıb. Ondan əlavə, Rauf Hacıyevin operettaları, xüsusi ilə “Romeo mənim qonşumdur” operettası da Rəşid Behbudovun səsinə yazılıb. Bunlardan başqa bir neçə xalq mahnısı var ki, mən onalrı dinləyəndə çox kövrəlirəm. Məsələn, “Küçələrə su səpmişəm” mahnısı. Rəşid Behbudov bu ifanı çox həssas və ürəklə oxuyub. Əgər bu zəngin əsərlərdən birini seçsəydim, o, “Sevil” operasındakı ifası olardı. Buradakı çıxışını Rəşid Behbudovun yaradıcılığının zirvəsi hesab edərdim. Onun yolunu açan, məşhurlaşdıransa “Arşın mal alan” oldu.
- Rəhbərlik etdiyiniz Rəşid Behbudov Fondunun fəaliyyəti barədə məlumat verməyinizi istərdik. Bu Fond nə işlə məşğuldur, gələcəkdə Rəşid Behbudovun sənət irsinin qorunması və təbliği ilə bağlı hansısa tədbirlər reallaşdırmağı düşünürsünüz?
- 1996-cı ildən fond qeydiyyatdan keçdi. O vaxtdan bu günə çox işlər görmüşük. Hələ də o fəaliyyətimiz davam edir. Fondu yenidən qeydiyyatdan keçiririk. Çünki təsisçilər Rəşid bəyin həyat yoldaşı Ceyran xanım, bacısı Nəcibə xanım, bir də qızı Rəşidə xanım idi. Ceyran xanımla Nəcibə xanım rəhmətə getdiyi üçün və qanunvericilikdə müəyyən dəyişikliklər olub deyə, nizamnamədə də dəyişikliklər olmalıdır. Biz Rəşid Behbudovun ifa etdiyi bütün mahnıları tapıb bərpa edirik. Məsələn, sonuncu Novruz bayramında Tofiq Quliyevin bəstələdiyi və Rəşid Behbudovun ifa etdiyi “Gəldi Bahar” mahnısını tapdıq. Gələcəkdə də maraqlı layihələr üzərində işləyəcəyik.
Xalq rəssamı Asəf Cəfərov 1975-ci ildə kətan üzərində Rəşid Behbudovun portretini çəkmişdi. Həmin əsər 1981-ci ildə Şuşa Rəsm Qalereyasında nümayiş olunmaq üçün ora göndərilir. 1992-ci ildə düşmənlərimiz tərəfindən Şuşa işğal olunandan sonra bu gözəl əsər də bir çox qiymətli sərvətlərimiz kimi talan olunur. İndi o rəsmi bərpa edirik, bir neçə rəssamımız bunun üzərində çalışır. Rəşid Behbudovun dünyanın məşhur şəxsləri ilə şəkillərindən ibarət sərgi hazırlamağı düşünürük, bunu dəstəkləyən qurum da var, hələ ki işin başlanğıcındayıq. Rəşid Behbudovun xarici dildə oxuduğu mahnıların sayı çoxdur. Haradasa 10 vinilə sığışacaq belə mahnı var. Onları bir yerə yığmağı və dünyanın müxtəlif ölkələrində təqdimatını keçirmək və sonda həmin musiqiləri Ginnesin Rekordlar kitabına təqdim etmək istəyirik. Çünki dünyanın heç bir yerində bu qədər dildə mahnı oxuyan şəxs yoxdur. Çox istərdik “Bəxtiyar” filmi də rənglənsin, onun üçün də müraciətlər etmişik. Uzun prosesdir, yəqin ki, bu ilə çatdırmasaq da, gələn ilə çatdırarıq. Rəşid Behbudovla bağlı xatirələrdən ibarət kitab yazmağı da düşünürük. Gənc Türk yazar Aleyna Malkoç Rəşid Behbudovla bağlı roman yazır. Maraqlıdır ki, Türkiyədə yaşayan gənc qızdır və Rəşid Behbudovun fanatıdır, bir dəfə onunla bağlı yazı da yazmışdı, tanışlığımız da elə yarandı.
- Müəlliflik hüquqi ilə bağlı hansısa problemlər yaşayırsınızmı?
- Çox ciddi. Sizə desəm inanmazsınız. Bunun üzərində də işləyirik. Bu mövzuda çox ciddi problemlərimiz var, bu hüquqları bərpa etmək üçün dövlət bizə dəstək olur. Hazırda elə situasiya yaranıb ki, Rəşid Behbudovun ifaları nə bizə, nə də Azərbaycana aiddir. Mən bunu ilk dəfə deyirəm, çalışırdıq yaymayaq. İndi müraciət etmişik. Cənab Prezident də prosesin tez bir zamanda həll olunması üçün tapşırıqlarını verib. Ümumiyyətlə, musiqi ilə bağlı olan bütün əsərlər Sovet dönəmində birbaşa AzTV-ə məxsus idi. AzTV ilə tez bir zamanda müqavilə bağladıq və onlar bütün hüquqların bizə keçməyini təsdiqlədilər. Daha sonra Ədliyyə Nazirliyindən, Əqli Mülkiyyət Agentliyindən qeydiyyatdan keçirdik. İndi də növbəti addımlar davam edir, çünki bunu bəzi yerli işbazların köməyi ilə xarici şirkətlər mənimsəyiblər. Təsəvvür edin ki, Rəşidə xanım atasının səsini paylaşa bilmir. Çətinliklər çoxdur. Yutub-a müraciət edirsən, deyir ki, mən onu tanıyıram, siz gedin məhkəmədə araşdırın. O da yavaş-yavaş yoluna qoyulacaq.
- Kamil müəllim, Rəşid Behbudovla bağlı sizə danışılan hansı xatirə ən çox ürəyinizə toxunub?
- Rəşid müəllimin Şüvəlanda bağ evi var idi. Qara Qarayev, Tofiq Quliyev, Şəmsi Bədəlbəyli orada tez-tez olurdu. Böyük tut ağacı da var idi həyətdə. Ceyran xanım danışır ki, uşaqlar o ağaca çıxırdılar. Kabab çəkir, danışır, deyib-gülürdülər. Ceyran xanım da deyir ki, mən bağ evini xoşlamırdım, şəhərdəki evə getmək istəyirdim. O vaxt da bağlar belə deyildi, hər yer qum olurdu. Deyir o vaxt Qara Qarayev mənə deyirdi ki, eh Ceyran, sən hələ gəncsən, bunun nə demək olduğunu sonra anlayacaqsan. Sonra da Ceyran xanım çox arzuladı o bağı, amma yenidən heç nəyi qaytarmaq olmadı.
Rəşidə xanım danışır ki, Ceyran xanım həmişə Rəşid Behbudova deyirdi ki, yorulmusan, məzuniyyət götür, özünə vaxt ayır, gedək haradasa dincələk. Rəşid bəy də deyirmiş, yox, qoy bu işi də görüm, bunu da edim. Ceyran xanım da əsəbiləşəndə cavab verirdi ki, xalqım bunun qiymətini verəcək. O sözü tez-tez deyirdi.
Rəşidə xanımın bir maraqlı xatirəsi də var. Bir gün hansısa rayonun mahnı teatrına qastrola gedirlər. Bunları bir tərəfdə rəsmi şəxslər, bir tərəfdə də rayon camaatı qarşılayır. Avtobusdan düşəndə rayonun birinci katibi gəlir Rəşid bəylə salamlaşmağa, Rəşid Behbudov da onunla salamlaşmamış camaatın içinə gedir, onlarla görüşür. Sonra rəsmi adamlarla görüşür. Hətta Rəşidə xanım da atasına deyib ki, ayıbdır axı, bu rayonun rəhbəridir. Rəşid bəy də deyib ki, o gözləyər, birinci xalqımla görüşməliyəm.
Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmət (DTX) Qax rayonunda əməliyyat keçirib.
Əməliyyat zamanı Qax Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Şəkiliyev saxlanılıb. 2010-cu ildn bu vəzifədə işləyən Musa Şəkiliyevin saxlanılması dəmir barmaqlıqlar arxasına düşən icra başçılarının sayını artırıb.
Modern.az-ın məlumatına görə, hazırda həbsdə olan icra başçıları aşağıdakılardı:
1. İmişli rayonunun sabiq icra başçısı Vilyam Hacıyev 5 may 2020-ci ildə DTX tərəfidnən saxlanılıb. Məhkəmənin hökmü ilə 12 il azadlıqdan məhrum edilib. Ötən il Ali Məhkəmədə onun kassasiya şikayətinə baxılıb. Qərara əsasən, V.Hacıyevin cəzası 12 ildən 8 il 6 aya endirilib.
2. Biləsuvar Rayon İcra Hakimiyyətinin keçmiş başçısı Mahir Quliyev 11 il həbs cəzası alıb. Ötən il Ali Məhkəmə eks-icra başçısının şikayətini qismən təmin edib. Qərara əsasən, M.Quliyevin cəzası 11 ildən 8 il 3 aya endirilib.
3. Neftçala Rayon İcra Hakimiyyətinin sabiq başçısı İsmayıl Vəliyev 10 il müddətində azadlıqdan məhrum edilib. 2024-cü ilin fevralında Ali Məhkəmədə keçirilən iclasda İsmayıl Vəliyevin cəzası 6 il 2 aya endirilib.
4. Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyətinin sabiq başçısı Namiq Zeynalova 12 il həbs cəzası verilib. 2023-cü ildə Şirvan Apellyasiya Məhkəməsində keçirilən iclasda Namiq Zeynalovun cəzası 11 il 9 aya endirilib.
5. Şəmkirin sabiq icra başçısı Alimpaşa Məmmədov 2021-ci ilin aprel ayında DTX tərəfindən həbs olunub. Gəncə Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hökmü ilə Alimpaşa Məmmədov vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə etmədə, mənimsəmədə, rüşvət almaqda və cinayət yolu ilə əldə edilmiş dövlət vəsaitini leqallaşdırmaqda təqsirli bilinərək 11 il 6 ay müddətinə azadlıqdan məhrum olunub. Gəncə Apellyasiya Məhkəməsinin qərarı ilə Alimpaşa Məmmədovun cəzası bir il azaldılaraq cəzası 10 il 6 aya endirilib.
6. Ağstafanın msabiq icra başçısı Nizaməddin Quliyev 9 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Nizaməddin Quliyev 2021-ci ilin sentyabrın 7-də Gəncə modul tipli xəstəxanasında COVID-19-dan vəfat edib.
7. Yevlax Şəhər İcra Hakimiyyətinin sabiq başçısı Qoca Səmədov 7 il 3 ay həbs cəzasına məhkum edilib. 2023-cü ilin yanvar ayında Şəki Apellyasiya Məhkəməsinin qərarına əsasən, Q.Səmədovun cəzası 6 ilə endirilib. O, 2023-cü ilin iyul ayında azadlığa buraxılıb.
8. Kürdəmir Rayon İcra Hakimiyyətinin sabiq başçısı Ceyhun Cəfərov 2020-ci ilin avqustunda saxlanılıb. Məhkəmənin hökmü ilə o, 8 il 6 ay müddətində həbs cəzasına məhkum edilib. Sonradan Şirvan Apellyasiya Məhkəməsi sabiq başçının cəza müddətini 6 ilə endirib, daha sonra Ali Məhkəmə qərarı ilə bu müddət 4 il 6 aya qədər azaldılıb. 2025-ci ilin fevralında korrupsiya ittihamları ilə məhkum edilmiş Ceyhun Cəfərovun cəzaçəkmə müddəti başa çatıb. Eks-icra başçısı azadlığa çıxıb.
A.Qorxmaz
Bu günlər görkəmli siyasi xadim, Ümummilli lider Heydər Əliyevin ikinci dəfə Azərbaycanda hakimiyyətə gəlişinin 32-ci illiyi qeyd olunur.
Heydər Əliyev birinci dəfə ölkə rəhbərliyinə 1969-cu il iyulun 14-də gəlmiş, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi seçilmişdi.
1982-ci ilin dekabrında isə SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsinə təyin edilmiş və Bakıdan Moskvaya getmişdi. Bu təyinatın gerçəkləşməsində Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Yuri Andropovun təşəbbüsü xüsusi rol oynamışdı.
Modern.az saytının “Bir şəklin tarixçəsi” rubrikasında təqdim etdiyi bu fotoda Heydər Əliyevin Moskvaya yola salınma anı əks olunub.
Zaman 7 dekabr 1982-ci il... Məkan Binə Hava Limanı... Azərbaycanın SSR-in rəhbər heyəti - Kamran Bağırov, Qurban Xəlilov, Süleyman Tatlıyev, Həsən Seyidov, Fuad Musayev, Ziya Yusifzadə, Ramiz Mehdiyev və digərləri Ümumilli lideri yeni vəzifəsinin icrası üçün Moskvaya yola salırlar...
Binə hava limanından bir neçə dəqiqə sonra səmaya qalxacaq xüsusi təyyarə 14 ilə yaxın müddətdə Azərbaycana rəhbərlik etmiş, indi isə iş həyatını Moskvada, Sovet hökuməti başçısının birinci müavini vəzifəsində davam etdirəcək Heydər Əliyevi aparacaq. Hava limanındakı rəhbərlərin çöhrələrində bir nigaranlıq var: Heydər Əliyev gedəndən sonra Azərbaycanda vəziyyət necə olacaq...
Bu fotoşəklin tarixçəsindən bəhs edən Milli Məclisin vitse-spikeri akademik Rafael Hüseynov bildirir:
“Heydər Əliyevin - bir Azərbaycan oğlunun dünyanın iki supergücündən biri SSRİ-nin hakim elitasında belə yüksək məqam qazanması vaxtına görə misilsiz tarixi nailiyyət idi...”
Rafael Hüseynovun sözlərinə görə, o zaman Heydər Əliyev Moskvaya getməzdən əvvəl varis məsləsini də həll etməli olmuşdu. Bunun üçün o, Azərbaycanda Birinci katib vəzifəsinə mümkün namizədlərin hər birinə müraciət etmişdi və hamısına da eyni sualla.
“O vaxt ideologiya üzrə katib işləmiş Həsən Həsənov yada salır ki, 1982-ci ilin noyabrında SSRİ Ali Sovetinin sessiyası keçirilirdi.
“Mən də hələ Gəncədən seçilmiş deputat kimi sessiyada iştirak edirdim, Ali Sovet sədri Qurban Xəlilov da, bizim Mərkəzi Komitənin ikinci katibi Yuri Puqaçov da, Həsən Seyidov da, İsa Məmmədov da, respublika rəhbərliyindən daha neçə nəfər də Moskvada idi. Heydər Əliyev elə o vaxt bir-bir çağırıb xəbər alırdı ki, Azərbaycandan gedirəm, yerimdə özünüzü görürsünüzmü? Bu sualı eyni şəkildə Qurban Xəlilova da verib, İsaya da, Kamrana da, Fuada da, mənə də. Həsən Seyidovdan eyni sualı bir az fərqli şəkildə soruşub”.
R.Hüseynovun sözlərinə görə, Həsən Həsənov verilə biləsi cavabların ən dürüstünü seçmişdi: "Hələ cavanam".
“Heydər Əliyev ardınca ondan soruşubmuş ki, bəs Kamranı bu vəzifədə görürsənmi? Həsən Həsənov necə cavab verdiyini mənə də söyləyib və sözbəsöz dəqiqliyiylə deyirəm: "Kamranla bir-birimizin xətrini çox istəyirdik. Tələbəlik vaxtlarımdan, bizim fakültədə dekan müavini işlədiyi dövrlərdən mən də, Fuad da ona ehtiram bəsləmişdik. Mənim də Heydər Əliyev tərəfindən tanınmağımda müəyyən rol da oynamışdı. Ancaq dedim ki, bacarmayacaq, Heydər Əliyeviç, onun yeri deyil. O, Ali Sovetin Rəyasət Heyətinin sədri vəzifəsində yaxşı ola bilər. Mən belə deyəndə Heydər Əliyev dübarə soruşdu ki, özün olmaq istəyərdin? Dedim ki, yox, özüm olmaq da istəmirəm. Mən Həsən Seyidovun adını vermədim. Amma ola bilər Heydər Əliyev elə düşündü ki, mən məhz Seyidovu nəzərdə tuturam. Mən bunu heç kimə bildirməmişdim. Artıq Bağırov seçiləndən sonra mən kabinetinə gedib onu təbrik edəndə soruşdu ki, niyə mənim əleyhimə səs verdin? Mən də soruşdum ki, nədir, indi qisas alacaqsınız? Dedi ki, yox, almayacağam, amma biləsən ki, əks səs verməyini bilirəm. Həqiqətən də münasibətində heç bir dəyişiklik olmadı. Adətən bizdə istənilən seçki iki mərhələdə olurdu. Əvvəlcə fikir mübadiləsi aparılırdı, sonra da rəsmi səsvermə. Heydər Əliyevin bizi bir-bir danışdırıb "kimi görürsünüz" sualını verməsi elə həmin fikir mübadiləsi idi. Daha sonra Büro iclasında əvvəlcə Heydər Əliyevin özü söylədi ki, sizin hamınızla söhbət edib rəyinizi soruşmuşam və mən belə qərara gəldim ki, Kamran Bağırovun namizədliyini irəli sürüm, rica edirəm ki, siz də onu dəstəkləyəsiniz. Biz də hamımız yekdilliklə səs verdik. Yəni mənim əks səsverməm də bu əsas səsvermədə yox, həmin fikir mübadiləsi əsnasında olmuşdu”…
R.Hüseynovun deyir ki, Heydər Əliyevdən sonra Azərbaycan KP MK-ya kimin rəhbərlik etməsi məsləsində Kreml, Baş katib (Yuri Andropov) əsas seçim haqqını məhz Heydər Əliyevin özünə vermişdi. O isə Kamran Bağırovun üzərində dayanmışdı.
...1982-ci il dekabrın 7-si. Təyyarənin təkərləri yerdən üzülür. Heydər Əliyev Moskvaya uçur. Sabah yeni iş yerində - Kremldə onu ilk iş günü, yeni üfüqlər gözləyir.
Bu uçuşdan bir neçə dəqiqə öncə çəkilmiş ayrılıq fotosunda onun da, onu yola salanların da baxışlarına qonan nigaranlığın səbəbi həmin cavabı qəliz sual, qarşıdakı vaxtın məchulluğu idi.
A.Qorxmaz
Yazı Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə “Azərbaycanın dövlətçilik tarixinin, milli adət-ənənələrinin, elm və mədəniyyətinin təbliği" mövzusunda dərc olunub
Bu gün Azərbaycanda 2024-2025-ci tədris ili başa çatır və bütün ümumi təhsil müəssisələrində “Son zəng” çalınır.
Bu il respublikada ümumi təhsil müəssisələrinin XI sinifləri üzrə 113 min nəfərə yaxın şagird məzun olur. Onlardan 33 517 nəfəri Bakıdakı məktəbləri bitirir.
Modern.az-ın məlumatına görə, məktəblərin “Son zəng”lə yola saldığı məzunlar arasında bəzi jurnalistlərin övladları da var. Ənənəmizə sadiq qalaraq, bu il də məzun olan həmkarlarımıza diqqətlə yanaşdıq.
Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin (ASAN xidmət) İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri Elnur Niftəliyevin qızı Gülcan üçün son zəng Bakı Türk Liseyində səslənib. Gülcanın arzusu tibb sahəsində təhsil almaq, həkimlik peşəsinə yiyələnməkdir.
“Gülcanın arzuladığı kimi xalqımıza, dövlətimizə layiqli kadr, həkim olacağına inamımız sonsuzdur. Ali məktəbə qəbul xəbərini səbirsizliklə gözləyirik. Yolun açıq olsun, qızım”, - deyə Elnur Niftəliyev valideyn olaraq sevinc hisslərini ifadə edib.
“Bakivaxtı.az” saytının baş redaktoru Qalib İbrahimoğlunun övladı Murad Məmmədli də Bakı Türk Liseyini bitirib.
“Bizimyol.info” saytının əməkdaşı İradə Cəlilin oğlu Səməd Əlizadə 11-ci sinfi 212 nömrəli məktəbdə başa vurub.
"Matc.az" saytının baş redaktoru İxtiyar Əsgərovun qızı Kifayət Əsgərova 162 saylı orta məktəbdən məzun olub. Kifayətin arzusu Bakı Dövlət Universitetinə qəbul olmaqdır.
“Yenicag.az” saytının direktoru Aqil Ələsgərin oğlu Amin Fərəcov üçün də bu gün son zəng çalınıb.
Telejurnalist, Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri" QSC-nin redaktoru Könül Rəhim "Son zəng" gününü ilk dəfə valideyn kimi yaşayanlardandır. Onun övladı Mikayıl Șıxılı Sumqayıt şəhərindəki Humanitar və təbiət-riyaziyyat təmayüllü "İstedad" liseyindən məzun olur.
Həmkarımız sevincini bu cur ifadə edib: “11 il əvvəl əlindən tutub məktəbə apardığımız bu sarışın oğlan bu gün bizi məzun olaraq öz "Son zəng”inə aparıb. İzah edilməyəcək dərəcədə xoş hisslərdir".
"Aznews.az”ın baş redaktoru Taleh Şahsuvarovun oğlu Özgür Şahsuvarlı məzun adını 49 saylı "İntellekt" məktəb-liseydən qazanıb. Özgürün hədəfi bu il ali məktəb tələbəsi olmaqdır.
"Unikal.az”ın redaktoru Hüseyn İsgəndərovun oğlu Rəvan İsgəndərli də orta məktəblə vidalaşıb. Onun üçün indi əsas məsələ ali məktəb tələbəsi adını qazanmaqdır.
"CBC Sport" telekanalının aparıcısı Pərviz Musayevin oğlu Osman Musayev 160 saylı Klassik Gimnaziyadan məzun olub.
Dövlət Məşğulluq Agentliyinin Kommunikasiya departamentinin müdiri Mayis Musayevin oğlu Məhəmməd Musayev də elə həmin ümumtəhsil ocağını - 160 saylı Klassik Gimnaziyanı başa vurub.
İqtisadiyyat Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin əməkdaşı İlkin Ağayevin oğlu Turqay Ağayev bu il orta məktəbə "əlvida" deyən məzunlardandır.
"Azedu.az" təhsil portalının redaktoru Ləman Novruzovanın qardaşı 11-ci sinifdən məzun olub.
"Bakivaxtı.az” xəbər portalının təsisçisi İqbal Alısoyun iki övladı - Duyğu Alısoy və İsmayıl Alısoy orta məktəbi başa vurublar.
"Qafqazinfo"nun redaktoru Gülşən Raufqızının övladı Gülnur məzun adını qazanmaqla valideynlərinə sevinc yaşadıb. "Bu gün göz yaşlarım sel olub axdı bu qız üçün. Ömrümdə ilk dəfə danışmağa bu qədər çətinlik çəkdim. Yolun, bəxtin açıq olsun, gözəl balam!", - deyə həmkarımız övladı barədə sevincini bölüşüb.
İcbari Sığorta Bürosunun əməkdaşı, "Monetar.az" saytının rəhbəri Neyman Səfərəliyevin oğlu bu il 11-ci sinfi başa vuran məzunlar sırasında yer alır. Həmkarımız övladı ilə bağlı hisslərini bölüşüb:
"Məktəb illəri sona çatdı! 11 il boyunca “oyan, dərsə gecikərsən”, “ev tapşırığını eləmisən?”, “telefondan bir az uzaq dur!” kimi sözləri o qədər dedik ki...Çox çalışdı, əzmkarlıq gostərdi, indi yeni bir mərhələyə qədəm qoyur.Səninlə fəxr edirik! Yolun açıq, gələcəyin parlaq olsun!"
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, mədəniyyət yazarı, kino araşdırmaçısı, prodüser Vasif Ayanın qızı Ayan da bu gün "Son zəng" mərasiminin sevincini yaşayan məzunlar arasındadır.
"Bizimmedia.az" saytının rəhbəri Anar Tahirovun oğlu Fuad bu gün orta məktəbi bitirən minlərlə gəncdən biridir. Həmkarımız oğlunun məzun olmasına reaksiyasını belə ifadə edib: "Əziz məzunlar, bu gün sizlər üçün qürur, sevinc və bir az da həyəcan doludur. Qarşınızda sizi gözləyən uzun bir yol var. İnanıram ki, bilik və zəhmətinizlə bu yolu uğurla gedəcək, ailənizi, müəllimlərinizi və Vətənimizi daim qürurlandıracaqsınız. Hər bir məzunumuzu təbrik edir, sağlam, uğurlu bir gələcək arzulayıram. Məzun 2025 – yolunuz açıq, uğurunuz bol olsun!"
"Cebhe.info" saytı və "Cümhuriyət" qəzetinin redaktoru Elnarə Kərimova da oğlunun məzun olmasına görə sevinib: "Sən mənim bu dünyadakı iki sərvətimdən birisən. Məktəbi bitirdin. Əsl imtahan indi başlayır. Bayraq tutan əlin heç titrəməsin!"
"Səs" qəzetinin əməkdaşları Lalə Mehralı və Elçin Bayramov cütlüyünün oğlu Altay 162 nömrəli tam orta məktəbdən məzun olub.
Azərbaycan Beynəlxalq Bankının Mətbuat xidmətinin rəhbəri Yadigar Cəfərli də məzun atası kimi bu gün sevinən jurnalistlərdəndir.
A.Qorxmaz
Norveç zəngin tarixə, bənzərsiz təbiətə və yüksək həyat səviyyəsinə malik ölkədir. O, mənzərəli fyordları, nəhəng qayaları, bolsulu şəlalələri, sıx meşələri, şimal qütb işartıları və əsrlər boyu diqqətlə qorunub saxlanılan güclü ənənələri ilə tanınır. Norveçin idarəetmə forması konstitusion monarxiyadır. Bu o deməkdir ki, ölkəni kral idarə edir, lakin onun səlahiyyətlərini konstitusiya və parlament məhdudlaşdırır. Səhiyyə və təhsil yüksək səviyyədə inkişaf edib. Ölkədə demək olar hər kəs işləyir, işləməyən isə dövlətdən yardım alır.
Çoxəsrlik tarixə malik krallıq olan Norveç müntəzəm olaraq ən yaxşı insan inkişafı, yüksək həyat səviyyəsi indeksinə malik ölkələr sırasındadır. Ölkə bərpa olunan enerji mənbələrindən fəal şəkildə istifadə edir. Elektrik enerjisinin 95%-dən çoxu su elektrik stansiyaları tərəfindən istehsal olunur. Əsas gəlir mənbələrindən biri neft və qazdır. Ekologiyaya diqqət yetirməsinə baxmayaraq, Norveç Avropada əsas karbohidrogen ixracatçısı olaraq qalır.
Norveçlilər vikinqlərin adət-ənənələrinə hörmətlə yanaşırlar. Ölkədə bu dənizçilərə həsr olunmuş çoxlu muzeylər var.
Norveç dünyada ən yüksək vergilərə sahibdir. Bununla belə, onlar sosial proqramları maliyyələşdirmək üçün istifadə olunur, bu da həyatı rahat edir.
Ölkə Şengen zonasının bir hissəsidir, lakin Avropa İttifaqına (Aİ) daxil deyil. Müstəqilliyini qoruyaraq, Avropa İqtisadi Zonası vasitəsilə Aİ ilə əməkdaşlıq edir.
Norveç Nobel Sülh Mükafatının Vətənidir. Hər il mükafatlandırma mərasimi paytaxt Osloda keçirilir.
Norveçlilər idmanı çox sevirlər. Qışda xizək sürmək, digər fəsillərdə isə gəzinti və balıq ovu populyardır.
Ölkə dünyada ən aşağı cinayət nisbətinə malikdir. O qədər təhlükəsizdir ki, polis çox vaxt silah gəzdirmir.
Norveç ən bahalı ölkələrdən biridir. Ərzaq, mənzil və xidmətlərin yüksək qiymətləri yaxşı maaşlarla kompensasiya edilir.
Ənənəvi mətbəxə balıq və dəniz məhsulları daxildir. Ən məşhurları lutefisk (qurudulmuş qaxac ət) və rakfiskdir (fermentasiya edilmiş balıq).
Norveçlilər şəxsi məkan çərçivəsinə ciddi diqqət edir və yüksək qiymətləndirirlər. Onlar yad insanlarla nadir hallarda ünsiyyət qurur və əsasən təbiətdə vaxt keçirməyə üstünlük verirlər.
Bu yazıda Norveçə səfərim üzrə onun təbiətinin xüsusiyyətlərini daha yaxşı təsəvvür etməyə kömək edəcək maraqlı faktlardan bəhs edəcəm. Daha doğrusu onun ən görməli yerlərindən biri sayılan – Preikestolen qayası barədə danışacam.
Bununla belə, Norveçin əsrarəngiz təbiəti barədə də ümumi olaraq bir neçə kəlmə qeyd etməsəm, olmaz.
Başlayaq, dünyaca məşhur olan fyordlardan.
Buzlaşma dövründən qalan, hündür qayalarla əhatə olunmuş dərin və uzun dəniz körfəzləri olan fyordlar ölkənin əsas təbii cazibələrindən biri olaraq milyonlarla turisti cəlb edir.
Skandinaviya dağları Norveçin landşaftında üstünlük təşkil edir və füsunkar mənzərələr yaradır.
Meşələr isə burada başqa bir aləmdir. Norveçdə relikt iynəyarpaqlı meşələr, eləcə də geniş qarışıq meşələr mövcuddur. Xüsusilə qeyd etməliyəm ki, Norveçdə çoxlu milli parklar və qoruqlar var, burada qədim meşələrdən tutmuş tundraya qədər müxtəlif mənzərələri, həmçinin ölkə landşaftında xüsusi yer tutan çoxlu buzlaqlar görə bilərsiniz. Hava isə burada kristal təmizdir. Norveç meşələrində və dağlarında çoxlu vəhşi heyvanlar var. Burada siz sığın, şimal maralı, az sayda canavar və hətta Şpitsbergen arxipelaqında qütb ayısına da rast gələ bilərsiniz. Yeri gəlmişkən, dünyanın ən yöndəmsiz heyvanlarından sayılan sığın Norveçin milli simvoludur. Onun təsvirini suvenirlərdə, yol nişanlarında və hətta qəpiklərdə görmək olar.
Keçək mətləbə. “Preikestolen” (tərcümədə - “keşiş stulu”, keşişin ibadət etdiyi minbər) qayası, yaxud “Pulpit Rock” (tərcümədə "minbər qayası”) dünyanın hər yerindən turistləri cəlb edən məşhur Norveç uçurumudur. Maraqlıdır ki, 20-ci əsrə qədər buranın fərqli bir adı olub - Hyvlatonnå (“düz diş”), lakin turistləri cəlb etmək üçün onun adı dəyişdirilərək yuxarıdakılar kimi adlandırılıb.
Buraya Norveçin “Neft paytaxtı” sayılan Stavanger şəhərindən yeraltı və dənizaltı tunellə məsafə 39 km-dir və 40 dəqiqəyə çatmaq mümkündür. Stavangerdə evlərində məskunlaşdığım azərbaycanlı cütlük İrac bəy və xanımı İradə məni çox böyük həvəslə o yerlərə apardı. Əvvəlcədən deyim ki, hər kəs ömründə 1 dəfə Preikestoleni və oraya gedən yolu görməlidir.
Başlayaq dediyim tuneldən. Ryfylke tuneli Norveçin Roqaland şəhərində yerləşir. 14,4 km uzunluğunda olan tunel dənizin altından Stavanger şəhərini Ryfylke rayonu ilə birləşdirir. 30 dekabr 2019-cu ildə açılan tunel Ryfast layihəsinin bir hissəsidir və dünyanın ən uzun və ən dərin sualtı yol tunelidir. Tunelin bəzi hissələrində dərinlik 300 metrə qədər enir. Açılış tarixi 30 dekabr 2019-cu ilə təsadüf edən tunelin tikintisində məqsəd Stavanger və Ryfylke arasında səfər vaxtını qısaltmaq və bölgəyə girişi rahatlaşdırmaqdır. Ümumiyyətlə bu şimal ölkəsində bir sıra əlverişli tunellər var və bir neçəsi də tikilmək üzrədir.
Beləliklə, adıçəkilən tuneldən bir göz qırpımında keçib təbii mənzərələrlə zəngin açıq sahələrə çıxırıq və tezliklə Preikestolenin parklanma hissəsinə çatırıq.
Zirvəyə yürüş üçün ən əlverişli dövr apreldən oktyabr ayına qədərdir. Bu, ilk növbədə hava şəraiti ilə bağlıdır. Qışda qalxmaq məsləhət görülmür, çünki uçuruma gedən yol çox sürüşkən olur və dırmaşmaq təhlükəlidir. Preikestolenə yürüş orta çətinlikdə olsa da, bir çox insanlar üçün əlçatandır, hər iki istiqamətdə təxminən 4-5 saat çəkir və çox mənzərəlidir. Ərazinin təbii landşaftı hər 100 metrdən bir dəyişir və yolboyu insanın ayaqları yorulsa da, gözləri usanmır. Yürüşün ortasında ekstrim həvəskarlarının isti havalarda üzə biləcəyi bir dağ gölünə rast gələcəksiniz. Özünüzlə isti çay, su və yüngül qida götürməyiniz tövsiyə olunur. Narahat və sürüşkən olmayan ayaqqabı seçilməlidir. Hündürlük fobiyası, təzyiq problemi olanların yürüşə qatılmaması yaxşıdır.
Xatırladaq ki, Preikestolendə tutacaqlar, qoruyucu strukturlar yoxdur və ən cəsarətli yürüşçü qayanın tam kənarında dayana və ya otura bilər. Lakin bu, böyük diqqət və risk tələb edir. Ekstrim və foto çəkdirmək həvəsi bir anlıq həyatın sonunu gətirə bilər, necə ki, müxtəlif vaxtlarda bura bir neçə turistin həyatını sonlandırıb. Uçurumun ortasında əlavə bir "şövq" yaradan nəhəng vahiməli çat var. Düşünürsən ki, o çat getdikcə dərinləşə bilər. Ancaq qorxmalı bir şey yoxdur, burada məzəli bir əfsanə var ki, Preikestolen yalnız bir kənddən olan 7 bacı qonşu kənddən olan 7 qardaşla evləndikdə dağılıb parçalana bilər. Norveçlilər də inanırlar ki, qədim zamanlarda Preikestolendə bütpərəst tanrılara qurbanlar kəsilirdi.
“Lyse” adlı fyord üzərində yüksələn nəhəng Preikestolen qayası hündürlüyü 604 metr, zirvəsi isə təxminən 25x25 metr ölçüdə - 625 kv.metr olan düz platformadır. Unikal həndəsi fiqura bənzəyən düz səthi onun süni şəkildə düzəldildiyi təəssüratını yaradır. Hər il yüz minlərlə turist cığırla zirvəyə çıxmaq və möhtəşəm mənzərədən həzz almaq üçün buraya gəlir. Ərazi dünyanın ən gözəl yerləri sırasına daxil edilib. Misal üçün, “Lonely Planet” Preikestoleni 2015-ci ildə “mənzərəyə heyran olmaq üçün ən nəfəs kəsən yerlərdən biri” adlandırdı.
Preikestolen zirvəsi sözlə ifadə olunmayacaq qədər gözəldir. Bura sosial şəbəkələrdə məşhurlaşan fotosessiya və videolar hazırlamaq üçün əla yerdir. Mən də bu fürsətdən lazımınca istifadə etdim, həm də üçrəngli bayrağımızla.
Yeri gəlmişkən, bura haqqında daha bir neçə maraqlı məlumatı da bölüşüm. Sən demə, Preikestolen havasından “doldurulan” şüşələri eBay-də satışa çıxarılıb. Reklamda deyilirdi ki, “Pulpit air” sizə gözəl fyordları, qarlı zirvələri və heyrətamiz şəlalələri xatırladacaq təzə Norveç havasıdır. Preikestolen televiziya ekranlarının ulduzudur. "Vikinqlər" serialının ikinci mövsümünün son bölümünün final səhnəsində baş qəhrəman Raqnar Preikestolenin üstündə oturur. Və məşhur "Missiya: Mümkünsüz - Fallout" filminin səhnələrindən birində Hollivud ulduzu Tom Kruz Preikestolendəki uçurumun yamacına dırmaşır...
Preikestolen ətrafı da maraqlıdır. Burada Lysefyord, Vorinqsfossen şəlaləsi və Kjeragbolten kimi bir çox başqa görməli yerlər var.
Elnur Ağayev
Xəbər verdiyimiz kimi, Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti (DTX) Qax Rayon İcra Hakimiyyətində əməliyyat keçirib.
Modern.az-ın məlumatına görə, İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Şəkiliyevlə yanaşı onun birinci müavini Elbrus Tağıyev də tutulub.
O, cəmi 1 il əvvəl bu vəzifəyə təyin olunub. Elbrus Tağıyev əvvəllər başçının müavini - Sosial-iqtisadi inkişafın təhlili və proqnozlaşdırılması şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb.
İcra Hakimiyyəti başçısının müavini - İctimai-siyasi və humanitar məsələlər şöbəsinin müdiri Vəfa Heydərovanın da saxlanılan şəxslər arasında olduğunu bildirilir.
Qax Bələdiyyəsinin sədri Eyvaz Orucov, Qax Kommunal Müəssisələri Kombinatının direktoru Eldəniz Şabanov da saxlanılanlar arasındadır. "Teleqraf" ümumilikdə 9 nəfərin saxlanıldığını bildirir.
Onlar rüşvət alma, mənimsəmə, vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə və aşmada ittiham olunurlar.
“Müasir metodist” müsabiqəsi üzrə qeydiyyat müddəti uzadılıb.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Təhsil İnstitutunun məlumatında bildirilib. Ölkənin müxtəlif regionlarından sertifikasiya imtahanından uğurla keçən fənn müəllimləri (ibtidai sinif, Azərbaycan dili və ədəbiyyat, Azərbaycan dili (dövlət dili), ingilis dili, fransız dili, alman dili, rus dili (xarici dil), rus dili və ədəbiyyat, riyaziyyat) və 2025-ci ilin iyun ayında sertifikasiyadan keçəcək olan fənn müəllimləri (coğrafiya, biologiya, kimya, fizika və informatika) müsabiqədə iştirak etmək üçün müraciət edə bilərlər.
Metodist kimi fəaliyyət göstərmək istəyən namizədlər üçün aşağıdakı tələblər nəzərə alınır:
Qeydiyyatdan keçən və qeyd olunan tələblərə cavab verən namizədlər müsahibə mərhələsinə dəvət olunurlar. Müsahibə mərhələsindən müvəffəqiyyətlə keçən müəllimlər “Metodist hazırlığı” təlimlərinə cəlb edilirlər.
Təlimlərdə iştirak edən və uğur qazanmış namizədlər metodik xidmətə cəlb edilirlər.
Sertifikasiya imtahanına cəlb olunmamış, lakin müsahibə mərhələsindən uğurla keçmiş müəllimlərin təlimlərə cəlb olunması onların sertifikasiya balından (51-dən yuxarı bal) asılı olaraq müəyyən ediləcək.
Qeydiyyat üçün son müraciət tarixi 30 iyun 2025-ci ildir.
Qeydiyyatdan keçmək üçün müvafiq keçidə daxil ola bilərsiniz: //docs.google.com/forms/d/1y6xgieLqYedsEc5bAUZOSu9xiE8eUeLhBy_QrzbetoE/viewform?edit_requested=true
2025-ci ildə ilk dəfə fizika, kimya, biologiya, coğrafiya və informatika müəllimlərini sertifikasiyaya cəlb olunub. Qeyd edək ki, sertifikasiya imtahanı 8 gün - iyunun 18-dən 25-ə dək davam edəcək. Eyni zamanda bu tarixlərdə ötən il sertifikasiya imtahanından kəsilən müəllimlərin ikinci şans imtahanı da baş tutacaq.
Sertifikatlaşdırmanın test imtahanı mərhələsinin ilk günündə Azərbaycan dili və ədəbiyyatı, rus dili və ədəbiyyatı, riyaziyyat və xarici dillər üzrə tədris aparan təhsilverənlər cəlb olunub. Həmin gün test imtahanlarında 2019 təhsilverən iştirak edib. Prosesin ilk günündə 95% davamiyyət qeydə alınıb.
18 iyun sertifikatlaşdırma prosesinin test imtahanı mərhələsi ölkənin 18 müxtəlif şəhər və rayonu üzrə ümumilikdə 39 imtahan mərkəzində təşkil edilib.
Modern.az xəbər verir ki, ötən gündən etibarən müəllimlər sertifikasiya imtahanı ilə bağlı sosial media hesablarında ciddi narazılıqlarını səsləndirir.
Sertifikasiyadan şikayətlənən müəllimlərin əksəriyyəti isə Azərbaycan dili və ədəbiyyat fənnləri üzrə təhsilverənlərdir. Onlar imtahanın çətin keçdiyini və suallarda əvvəlki illərə nisbətən cavablandırması asan olmayan sualların daha çox olduğunu bildirirlər.
Mövzu ilə bağlı Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliyindən (MÜTDA) bildirilib ki, ayrı-ayrı sosial media platformalarında təhsilverənlərin sertifikatlaşdırılması prosesi ilə bağlı reallığı əks etdirməyən, cəmiyyət arasında çaşqınlıq yaratmağa yönəlmiş bəzi qeyri-dəqiq məlumatlar paylaşılır.
"Bütün ictimaiyyəti yalnız rəsmi mənbələrə istinad etməyə çağırırıq", - açıqlamada qeyd edilir.
Onu da qeyd edək ki, sertifikasiya imtahanı ilə bağlı 17 iyun keçirilən brifinqdə MÜTDA-nın direktor müavini Vəfa Yaqublu qeyd etmişdi ki, müəllimlərin sertifikasiya imtahanında istifadə edilən suallar hər il daha da çətinləşdirilmir:
"Bütün suallar üç kateqoriyada - asan, orta, çətin səviyyədə verilir. Biz bütün sualları asan və orta səviyyədə yaza bilmərik. Çətin suallar da olmalıdır ki, fərqli görə bilər”.
Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti (DTX) Qax rayonunda əməliyyat keçirib.
Modern.az xəbər verir ki, ilkin məlumata görə, Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Şəkiliyev və müavinləri saxlanılıb.
Bundan başqa, əməliyyat zamanı daha bir neçə vəzifəli şəxsin saxlanıldığı bildirilir.
Qeyd edək ki, Qax Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Şəkiliyevin saxlanılması ilə bağlı ilk məlumatı "News24.az" yayıb.
Azərbaycan İranda azərbaycanlılar yaşayan ərazilərdə əməliyyat zamanı mülki əhalinin və mülki obyektlərin təhlükəsizliyi ilə əlaqədar ehtiyatlı davranmaq və zərbələrdən mümkün qədər yan keçmək üçün müxtəlif kanallarla İsrail tərəfə yenidən müraciət edib.
Modern.az xəbər verir ki, xüsusilə Ərdəbildəki hərbi obyektlərin vurulmasından sonra Azərbaycan tərəfdə mülki əhalinin təhlükəsizliyi baxımından narahatlıq yaranıb.
Qeyd edək ki, İranda azərbaycanlıların yaşadığı yaşayış məntəqələri hədəfə almamaq, mülki infrastruktura və dinc əhaliyə zərər yetirməməklə bağlı Azərbaycanın bir neçə gün əvvəl müxtəlif kanallarla İsrail rəhbərliyinə mesaj göndərdiyi barədə məlumat yayılmışdı.
Xatırladaq ki, İsraillə İran arasında iyunun 13-də başlayan hərbi əməliyyatlar zamanı hər iki tərəfdə mülki obyektlərə və mülki şəxslərə böyük ziyan dəyir.
İsrailin endirdiyi zərbələr İranda azərbaycanlıların yaşadığı əraziləri də əhatə etdiyindən yerli əhali arasında itkilərin, sosial infrastrukturun dağıdılması təhlükəsi yaranır.
"Büdcə sistemi haqqında" qanuna dəyişiklikedilir.
Modern.az xəbər verir ki, layihə bu gün parlamentin plenar iclasında I oxunuşda təsdiq edilib.
Qanun layihəsi sözügedən qanunun tətbiqi təcrübəsi, həmçinin dövlət büdcəsinin icrası ilə bağlı qanun layihələrinə dair Hesablama Palatasının rəyləri nəzərə alınmaqla, büdcə qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə hazırlanıb.
Belə ki, dövlət büdcəsinin icrası haqqında qanun layihələrinə dair Hesablama Palatasının rəylərində ölkə Prezidentinin 3 iyun 2019-cu il tarixli fərmanı ilə təsdiq edilmiş "Şəhər və rayonlar üzrə vergi orqanlarının xətti ilə dövlət büdcəsinə nəzərdə tutulan daxilolmalardan büdcə ilinin sonuna artıq daxil olan vəsaitin müəyyən hissəsinin həmin şəhər və rayonların sərəncamında saxlanılması və istifadəsi Qaydası"na əsasən, il ərzində qalıq vəsaitdən birbaşa büdcədənkənar gəlirlərə istifadə olunmasının büdcə qanunvericiliyində təsbit olunan vahid xəzinə hesabının sərbəst qalığının istifadə istiqamətlərinə uyğun gəlmədiyi və icra prosesində, xüsusilə uçotun aparılmasında və hesabatlılıqda bəzi qeyri-müəyyənliklərə səbəb olduğu qeyd olunub.
Eyni zamanda "Büdcə sistemi haqqında" Qanunun (bundan sonra - Qanun) 5-ci maddəsinin tələblərinə əsasən məqsədli büdcə fondlarının ilin sonuna istifadə edilməmiş vəsaitlərinin onların növbəti ilin gəlirlərinə aid edilməsi eyni gəlirin iki dəfə uçota alınmasına gətirib çıxarır. Qanunun 10.1.3-cü maddəsində dövlət büdcəsinin dövlət borcuna xidmətlə bağlı xərclərin tərkibinə layihələrdə pay iştirakı ilə bağlı xərclər daxil edilib. Ölkə Prezidentinin müvafiq Sərəncamı ilə hər il üzrə təsdiq olunan dövlət büdcəsində dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu (investisiya xərcləri) üçün nəzərdə tutulan vəsaitin bölgüsündə bir sıra layihələrdə Azərbaycan Respublikasının pay iştirakı ilə bağlı xərclər nəzərdə tutulur. Bu xərclər dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu xərclərinin tərkib hissəsi kimi dövlət büdcəsinin əsaslı xərclərində nəzərdə tutulur ki, bu da Qanunun 10.1.3-cü maddəsi ilə ziddiyyət təşkil edir.
Bununla yanaşı, dövlət büdcəsində nəzərdə tutulmuş məqsədli büdcə və ehtiyat fondlarından, habelə dövlət büdcəsinin digər ehtiyatlarından büdcə ili ərzində funksional, iqtisadi və inzibati təsnifata uyğun olaraq yönəldilən vəsaitlərin uçotu həmin fondların və ehtiyatların nəzərdə tutulduğu funksional, iqtisadi və inzibati təsnifata uyğun olaraq aparılır, yəni həmin vəsaitlər ayrıldığı təşkilatların büdcəsində göstərilmir. Bu da nəticədə dövlət büdcəsinin müxtəlif mənbələrindən həmin təşkilatlara cəmi ayrılmış vəsaitlər barədə məlumatı əldə etməkdə çətinlik yaradır.
Qanunun 20.6-cı maddəsinə müvafiq olaraq dövlət büdcəsinin icrası barədə qanunda funksional və inzibati təsnifata uyğun olaraq bölmə və köməkçi bölmə səviyyəsində xərclərin icrasının məbləği öz əksini tapmalıdır. Lakin ölkə Konstitusiyasının 93-cü maddəsinin 4-cü hissəsinə əsasən qanunlarda və Milli Məclisin qərarlarında icra hakimiyyəti və məhkəmə orqanlarına konkret tapşırıqlar nəzərdə tutula bilməz. Ona görə də dövlət büdcəsinin icrası barədə qanunda inzibati təsnifat üzrə dövlət büdcəsinin xərcləri çıxarılmalıdır. Bir qayda olaraq dövlət büdcəsi xərclərinin inzibati təsnifata uyğun olaraq (yəni konkret təşkilat və tədbirlər üzrə) icra göstəriciləri qanun imzalandıqdan sonra ölkə Prezidentinin həmin qanunun tətbiqi ilə bağlı müvafiq Fərmanı ilə təsdiq olunur.
Sənəddə diqqətə çatdırılıb ki, mövcud qaydaya əsasən, icmal büdcənin qeyri-neft baza kəsirinin qeyri-neft ümumi daxili məhsula nisbət göstəricisi üzrə yuxarı hədd həm növbəti il və sonrakı üç il üçün ölkə Prezidentinin Fərmanı ilə müəyyən edilir. Lakin ötən dövr ərzində ölkə rəhbərliyi tərəfindən müəyyən edilən bir sıra prioritet vəzifələrin icrası (ölkənin müdafiə qabiliyyətinin və milli təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi, Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı və sosial-iqtisadi inkişaf Strategiyası üzrə tədbirlər) büdcə xərclərinin artırılmasını şərtləndirib, cari və növbəti illər üzrə təsdiq olunmuş yuxarı hədlərin aşılması təhlükəsi yaranıb. Qeyd olunan məqamlar büdcə qaydasının təkmilləşdirilməsini zəruri edir.
Qüvvədə olan qanunvericilikdə yalnız vahid xəzinə hesabının sərbəst qalığının idarə edilməsi imkanı mövcuddur və vahid xəzinə hesabının qalığında mövcud olan vəsaitin idarə edilməsi məhdudlaşdırılır. Məlum olduğu kimi, dövlət büdcəsinin xərclərinin icrasının faktiki göstəriciləri onu deməyə əsas verir ki, dövlət büdcəsinin aylar üzrə xərcləri hər zaman bərabər olmur və bunun nəticəsində bəzi aylar ərzində vahid xəzinə hesabında kifayət qədər vəsait artıqlığı yaranır ki, hansı ki qısa müddət ərzində həmin vəsaitin idarə olunması nəticəsində dövlət büdcəsinə əlavə gəliri qazandırmaq mümkündür.
Bundan başqa ötən illərin təcrübəsi göstərir ki, Qanunda istifadə olunan bəzi anlayışların dəqiqləşdirilməsinə, həmçinin Qanuna bir sıra yeni anlayışların daxil edilməsinə, eləcə də dövlət büdcəsinin kassa icrası mexanizminin təkmilləşdirilməsinə zərurət var. Yuxarıda qeyd olunan məsələlərin tənzimlənməsi üçün hazırlanmış "Büdcə sistemi haqqında" qanununda dəyişiklik edilməsi barədə" qanun layihəsində aşağıdakı müddəalar əks olunub:
- mövcud Qanunda "ortamüddətli dövr" 4 ili əhatə etdiyinə görə ondan sonrakı dövrü əhatə edən anlayışın açıqlanması üçün layihəyə "uzunmüddətli dövr" ifadəsi daxil edilmiş, həmçinin nizamnamə kapitalında dövlətin payı olan təşkilatlardan daxil olan dividendlərin dövlət büdcəsinin gəlirlərində əks etdirilməsi ilə əlaqədar Qanuna "dividend" anlayışı əlavə edilmiş və "dividendlər" dövlət büdcəsinin gəlir mənbələrindən biri kimi tanınıb;
- məqsədli büdcə fondlarının ilin sonuna qalan istifadə olunmamış vəsaitinin vahid xəzinə hesabının sərbəst qalığına köçürülməsi; layihələrdə iştirak payı ilə bağlı xərclərin əsaslı xərclərdə əks etdirilməsi, habelə borca xidmət üzrə xərclərin təkmilləşdirilməsi;
- vahid xəzinə hesabının sərbəst qalığının istifadə istiqamətlərinin dəqiqləşdirilməsi; vahid xəzinə hesabının sərbəst qalığı ilə yanaşı, vahid xəzinə hesabının qalığının da idarə edilməsi, büdcə ili ərzində büdcə artıqlığının (profisitin) bir hissəsinin Təminat Fonduna köçürülməsi;
- Qanunun 10.3 maddəsinə əsasən il ərzində faktiki xərclərin məbləği dövlət büdcəsində təsdiq edilmiş ayırmalardan çox ola bilmədiyini nəzərə alaraq, xəzinə əməliyyatlarının sadələşdirilməsi və əməliyyatların sürətləndirilməsi məqsədilə dövlət (büdcə) öhdəliklərinin götürülməsi prosesi çıxarılır;
- büdcə qaydasının təkmilləşdirilməsi, o cümlədən büdcə qaydasının tətbiqində çevikliyin artırılması məqsədilə müvafiq yuxarı hədd göstəricisinin hər 4 ildən bir dövrün sonu üçün təsdiq edilməsi, təsdiq olunmayan aralıq hədəflərin isə illik əsasda Nazirlər Kabineti ilə razılaşdırılması; dövlət büdcəsinin qeyri-neft gəlirlərinin proqnozlaşdırılması prosesinde proqnoz ilə faktiki icra arasında kənarlaşmaların minimuma endirilməsi, həmçinin büdcə vəsaitlərindən səmərəli istifadənin təmin edilməsi məqsədilə müəyyən edilmiş qeyri-neft gəlirlərinin ortamüddətli dövr üzrə hədəf göstəricisinin dövlət büdcəsinin layihəsi ilə birlikdə hazırlanan və təqdim olunan sənədlərin siyahısına əlavə edilməsi və s.
Sənəddə o da qeyd edilib ki, layihənin qəbul edilməsi qanunvericilik aktları arasında uyğunsuzluğun aradan qaldırılması, dövlət büdcəsi vəsaitlərinin şəffaf uçotunun aparılmasında, dövlət büdcəsinə əlavə daxilolmaların formalaşdırılmasında mühüm rol oynayacaq.
Milli Məclisin növbəti plenar iclasının vaxtı açıqlanıb.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə spiker Sahibə Qafarova parlamentin bu gün keçirilən iclasında məlumat verib.
O qeyd edib ki, növbəti iclas iyulun 4-də keçiriləcək.
Milli Məclisə Azərbaycan Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi ilə Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının Nəqliyyat Baş İdarəsi arasında ənizçilərin sahəsində sertifikatların qarşılıqlı tanınmasına dair Anlaşma Memorandumunun təsdiq edilməsi barədə qanun layihəsi daxil olub.
Modern.az xəbər verir ki, qanun layihəsi Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin ötən gün keçirilən iclasının gündəliyinə daxil edilib.
Komitənin iclasında “Azərbaycan Respublikasının Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi ilə Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının Nəqliyyat Baş İdarəsi arasında “Dənizçilərin hazırlanmasına, onlara diplom verilməsinə və növbə çəkməyə dair 1978-ci il tarixli Beynəlxalq Konvensiya”nın (əlavələrlə) I/10 qaydasına uyğun olaraq sertifikatların qarşılıqlı tanınmasına dair Anlaşma Memorandumu”nun təsdiq edilməsi barədə qanun layihəsi müzakirəyə çıxarılıb və Milli Məclisin plenar iclasına tövsiyə edilib.
Qeyri-hökumət təşkilatı tərəfindən xidmətlərin göstərilməsi və işlərin görülməsi ilə bağlı qanunvericiliyin tələblərinin pozulmasına dair cərimələr müəyyənləşdirilir.
Modern.az xəbər verir ki, məsələ Milli Məclisin bu gün keçirilən plenar iclasında müzakirə olunan İnzibati Xətalar Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanun layihəsində öz əksini tapıb.
Qanun layihəsinə əsasən, qeyri-hökumət təşkilatı tərəfindən xarici maliyyə mənbələri hesabına xidmətlərin göstərilməsi və ya işlərin görülməsi haqqında müqavilələrin qeydiyyat üçün qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətlərdə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqana (quruma) təqdim edilməməsinə görə vəzifəli şəxslər 1 500 manatdan 2 500 manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər 5000 manatdan 7000 manatadək məbləğdə cərimə ediləcək.
Xarici maliyyə mənbələri hesabına xidmətlərin göstərilməsi və ya işlərin görülməsi haqqında müqavilə olmadan və ya qeydiyyata alınmamış belə müqavilə üzrə qeyri-hökumət təşkilatı tərəfindən xidmətlərin göstərilməsinə və ya işlərin görülməsinə, yaxud bununla əlaqədar maliyyə vəsaiti və (və ya) başqa maddi formada vəsait qəbul edilməsinə görə vəzifəli şəxslər 2 500 manatdan 5000 manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər 8000 manatdan 15 000 manatadək məbləğdə cərimə ediləcək.
Qeyri-hökumət təşkilatları, yaxud banklar və digər ödəniş xidməti təchizatçıları tərəfindən “Qeyri-hökumət təşkilatları (ictimai birliklər və fondlar) haqqında” Qanunla müəyyən edilmiş qaydada qeydiyyata alınmamış xarici maliyyə mənbələri hesabına xidmətlərin göstərilməsi və ya işlərin görülməsi haqqında müqavilə üzrə bank əməliyyatlarının və hər hansı digər əməliyyatların aparılmasına görə vəzifəli şəxslər 2 500 manatdan 5000 manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər 5000 manatdan 8000 manatadək məbləğdə cərimə ediləcək.
Qanun layihəsi səsverməyə qoyularaq birinci oxunuşda qəbul edilib.
Dövlət qulluqçularının reyestrinin aparılması qaydasının pozulmasına dair cərimələr müəyyənləşdirilir.
Modern.az xəbər verir ki, məsələ Milli Məclisin bu gün keçirilən iclasında müzakirə olunan İnzibati Xətalar Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanun layihəsində öz əksini tapıb.
Qanun layihəsinə əsasən, dövlət qulluqçularının reyestrinə səlahiyyətli vəzifəli şəxs tərəfindən daxil edilməli olan məlumatların qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə daxil edilməməsinə və ya məlumatlarda dəyişiklik edilməməsinə görə vəzifəli şəxslər 300 manatdan 600 manatadək məbləğdə cərimə ediləcək.
Yuxarıda nəzərdə tutulmuş inzibati xətanın inzibati tənbeh almış səlahiyyətli vəzifəli şəxs tərəfindən inzibati tənbeh vermə haqqında qərar qüvvəyə mindiyi gündən bir il ərzində təkrar törədilməsinə görə vəzifəli şəxslər 700 manatdan 1000 manatadək məbləğdə cərimə ediləcək.
Yuxarıdakı abzaslarda “səlahiyyətli vəzifəli şəxs” dedikdə dövlət orqanının (qurumunun) Dövlət qulluqçularının reyestrində qeydiyyatdan keçmiş və müvafiq hüquqlar verilmiş məsul şəxsləri nəzərdə tutulacaq.
Qanun layihəsi səsverməyə qoyularaq birinci oxunuşda qəbul edilib.
Bir qrup xarici jurnalist Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsində olub, sədr müavini Elşad Əliyevlə görüşüblər.
Bu barədə Modern.az-a Dövlət Komitəsindən məlumat verilib.
Bildirilib ki, bunlar “Report" İnformasiya Agentliyinin ABŞ bürosunun əməkdaşı Vüsalə Abbasova, İtaliyanın “İtalpress” xəbər agentliyinin ABŞ müxbiri Stefano Vakkara və “Jordan Report Media and Entertainment” şirkətinin prezidenti, iordaniyaəsilli jurnalist Jordan Dakamsehdir.
Sədr müavini qonaqlara azərbaycanlıların vahid diaspor şəbəkəsinin yaradılması ideyası barədə məlumat verərək qeyd edib ki, hazırda 70 ölkədəki həmvətənlərlə geniş əlaqələr mövcuddur və diasporun mərkəzləşdirilmiş formada işləməsi üçün Koordinasiya Şuraları yaradılıb, dünyanın 20 ölkəsində 30 Azərbaycan Evi açılıb.
Onlar Azərbaycan, ümumilikdə regionla bağlı məlumatlılıq səviyyələrinin artmasına bu səfərin ciddi təsir göstərdiyini söyləyiblər. Qənaət və müşahidələrini bölüşən jurnalistlər Azərbaycan dövlətinin diasporun inkişafı ilə bağlı ciddi səylər göstərdiyini, öz təcrübələrində bu cür hallara, demək olar ki, rast gəlmədiklərini və müsbət mənada təəccübləndiklərini dilə gətiriblər. Xarici jurnalistlər təmsil etdikləri ölkələrlə Azərbaycan arasında dostluq əlaqələrinin inkişafına diqqət çəkib, ölkə ilə bağlı obyektiv məlumatların yayılması istiqamətində fəaliyyətlərini bundan sonra da davam etdirəcəklərini vurğulayıblar.
Görüşdə qarşılıqlı maraq doğuran bir sıra mövzular, o cümlədən Dövlət Komitəsinin və diasporun xarici media ilə əlaqələri, Azərbaycan diasporunun müharibə və postmüharibə dövründə informasiya savaşının güclü tərəfinə çevrilməsi, beynəlxalq medianın obyektiv fəaliyyəti kimi məsələlərlə bağlı geniş fikir mübadiləsi aparılıb, jurnalistlərin sualları cavablandırılıb.
Azərbaycan Respublikasının Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Fuad Muradov Benilülks ölkələrinə səfəri çərçivəsində Niderland Krallığındakı Azərbaycan icması ilə görüşüb və Koordinasiya Şurasının toplantısında iştirak edib.
"Unikal" xəbər verir ki, Azərbaycanın Dövlət Himninin səsləndirilməsi ilə başlayan görüşdə ölkəmizin ərazi bütövlüyü uğrunda canlarından keçən şəhidlərin əziz xatirəsi ehtiramla yad olunub.
Niderland-Belçika Azərbaycanlıları Koordinasiya Şurasının Niderland Krallığı üzrə koordinatoru Elxan Mirhəşimli Şuranın fəaliyyəti ilə bağlı hesabatı təqdim edib.
“Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında həyata keçirilən uğurlu diaspor siyasətinin mühüm nəticəsidir ki, Azərbaycan dövləti ilə xaricdə yaşayan soydaşlarımız arasında, eləcə də icmalar daxilində əlaqələr daha da intensivləşib, koordinasiyalı fəaliyyət geniş vüsət alıb”, - komitə sədri bu sözləri Azərbaycan icması ilə görüşdə səsləndirib.
Toplantıda dövlət başçısının çıxışlarının yer aldığı videoçarxlar nümayiş olunub, Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin həyata keçirdiyi layihələr barədə geniş məlumat çatdırılıb.
Azərbaycanın Niderland Krallığında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Məmməd Əhmədzadə son illər Azərbaycan diasporunun siyasi fəallığının və nüfuzunun daha da artdığını dilə gətirib, ölkəmizlə bağlı həqiqətlərin beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılmasında soydaşlarımızın xüsusi rolunu vurğulayıb.
Daha sonra Koordinasiya Şurasının fəaliyyəti ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb, perspektivə dair təkliflər səsləndirilib, gələcək fəaliyyət istiqamətləri müzakirə olunub, icma üzvlərinin suallarına cavab verilib. Soydaşlarımız koordinasiyalı fəaliyyətə göstərilən dəstəyə görə minnətdarlıq edib, birgə işləməyin daha səmərəli nəticələr verdiyini vurğulayıblar.
Niderland-Belçika Azərbaycanlıları Koordinasiya Şurasına yeni koordinator seçilib.
Azərbaycan - Niderland Odlar Yurdu Cəmiyyətinin rəhbəri Firəngiz Bağırovaya milli musiqimizi Avropada uğurla təbliğ eydiyinə görə Fəxri Fərman təqdim olunub.
Tədbirin bədii hissəsində “Niderland Qala Qrupu” milli musiqilərimizi təqdim edib, soydaşlarımıza unudulmaz anlar yaşadıb.
.jpg "Fuad Muradov Niderlandda Azərbaycan icması ilə görüşüb - FOTOLAR")
.jpg "Fuad Muradov Niderlandda Azərbaycan icması ilə görüşüb - FOTOLAR")
.jpg "Fuad Muradov Niderlandda Azərbaycan icması ilə görüşüb - FOTOLAR")
.jpg "Fuad Muradov Niderlandda Azərbaycan icması ilə görüşüb - FOTOLAR")
Azərbaycan Respublikasının Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Fuad Muradov Benilüks ölkələrinə səfəri çərçivəsində Lüksemburq Böyük Hersoqluğundakı Azərbaycan icması ilə görüşüb.
Modern.az xəbər verir ki, görüş Azərbaycanın Dövlət Himninin səsləndirilməsi, ölkəmizin ərazi bütövlüyü uğrunda canından keçən Vətən övladlarının xatirəsinin yad olunması ilə başlayıb.
Komitə sədri soydaşlarımız arasında əlaqələrin şaxələnməsini təşviq edən layihələr barədə məlumat verib, diasporumuzun informasiya müharibəsindəki strateji rolu, doğru mövqeyi və milli dəyərlərə sadiqliyi barədə danışıb. Bildirib ki: “Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən diaspor siyasətinin nəticəsində xaricdəki Azərbaycan icmaları öz fəaliyyətlərini yeni və müasir çağırışlara uyğun qurub, ölkəmizin nüfuzunun artırılmasını əsas hədəflərinə çeviriblər”.
Azərbaycan Respublikasının Belçika Krallığında və Lüksemburq Böyük Hersoqluğunda fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Vaqif Sadıqov çıxışında Lüksemburqda icma görüşünün keçirilməsini təqdir edib, diaspor fəalliyyətindəki müsbət dinamikanı yüksək qiymətləndirib, son illər soydaşlarımızın diaspor quruculuğuna böyük maraq göstərdiklərini vurğulayıb.
Azərbaycan və Lüksemburq Dostluq Assosiasiyasının (“LuxAz”) təsisçisi Seymur Əhmədov assosiasiyanın fəaliyyəti haqqında geniş məlumat verib, Lüksemburqdakı soydaşlarımıza göstərilən diqqət və qayğıya görə Azərbaycan dövlətinə minnətdarlığını bildirib.
Görüşdə icmanın fəaliyyətinin müxtəlif aspektləri müzakirə olunub, geniş fikir mübadiləsi aparılıb, suallar cavablandırılıb. İcma üzvləri diasporun inkişafına yönələn təşəbbüslər, bilik və təcrübə mübadiləsi, icma üzvləri arasında əlaqələrin dərinləşməsi ilə bağlı təkliflər səsləndiriblər.
Sonda Niderland-Belçika Azərbaycanlıları Koordinasiya Şurasının Lüksemburq üzrə koordinatoru seçilib.
Gürcüstanda azərbaycanlıların kompakt yaşadığı bölgələrdə təhsilin və inteqrasiyanın dəstəklənməsi məqsədilə növbəti addım atılıb. Marneuli rayonunun Sadaxlı kəndində Azərbaycan Respublikasının Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin dəstəyi ilə Təhsil və İnteqrasiya Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb.
Açılış mərasimində ziyalılar, müəllimlər və mərkəzdə təhsil alan şagirdlər iştirak ediblər.
Çıxışçılar mərkəzin yaradılmasının həm təhsilin inkişafına, həm də gənc nəslin milli-mənəvi dəyərlər əsasında yetişməsinə böyük töhfə verəcəyini deyiblər.
Mərkəzdə gürcü və Azərbaycan dili fənləri tam təmənnasız tədris olunacaq.
Məlumat üçün qeyd edək ki, bu il ərzində Arxılı, Savaneti (İmirhəsən), Qeta (Aşağı Güləver) və Kvemo Bolnisi (Kəpənəkçi) kəndlərində də belə icma mərkəzləri istifadəyə verilib. Bu mərkəzlərdə Azərbaycan, gürcü, ingilis dilləri və məktəbəqədər hazırlıq kursları tədris olunur.
Qeyd edək ki, hazırda komitənin dəstəyi ilə Gürcüstanda təhsil və inteqrasiya məqsədli 12 mərkəz soydaşlarımızın xidmətindədir.
Livanın Kavaşra kəndində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Evində 28 May – Müstəqillik Gününə həsr olunan tədbir təşkil edilib.
Modern.az xəbər verir ki, tədbirə kənddə yaşayan türkmənlər qatılıb.
Azərbaycan Evində fəaliyyət göstərən Azərbaycan tarixi və mədəniyyəti, eləcə də türk dilini tədris edən müəllimlər birgə təqdimatla çıxış ediblər. Təqdimatlar vasitəsilə ölkəmizin zəngin tarixi və mədəni irsi barədə bilgilər paylaşılıb. Şagirdlərə interaktiv üsullarla Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin (AXC) yaranması, onun dövlətçilik tarixindəki əhəmiyyəti və müstəqillik ənənələri barədə məlumat verilib.
Uşaqlar üçün maraqlı və maarifləndirici şəkildə keçirilən tədbirin əsas məqsədi gənc nəslin milli dəyərlər və tariximizə dair biliklərini artırmaq və onlarda vətənpərvərlik hissini gücləndirmək olub.
Kanadanın Niaqara şəlaləsi 28 May – Müstəqillik Günü münasibətilə Azərbaycanın Dövlət Bayrağının rəngləri ilə işıqlandırılıb.
İşıqlandırma mərasimi Kanadada fəaliyyət göstərən “Vətən” Azərbaycan İncəsənət və Mədəniyyət Mərkəzinin, Kanada Azərbaycan Evinin və Amerika Orta Qərb ştatları üzrə Azərbaycan Mərkəzinin (ACMA) birgə təşkilatçılığı ilə baş tutub.
Kanadada yaşayan Azərbaycan icması, eləcə də Azərbaycana dost münasibət bəsləyən xalqların nümayəndələri mərasimi böyük sevinc və coşğu ilə izləyiblər. Onlar “Azərbaycan”, “Xudayar təsnifi” və digər bir sıra musiqilərin sədaları altında rəqs ediblər.
Bundan əlavə, “Vətən” Azərbaycan İncəsənət və Mədəniyyət Mərkəzinin və Kanada Azərbaycan Evinin təşkilatçılığı ilə Torontodan Niaqara Fols şəhərinə avtoyürüş də keçirilib.
Hadisə ərazidə olan yerli sakinlərin və turistlərin diqqətini cəlb edib. Aksiya ilə maraqlananlara Azərbaycanın Müstəqillik Günü haqqında ətraflı məlumat verilib.
Qərbi Azərbaycan İcması (QAİ) İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı Nazirlər Şurasının Qərbi Azərbaycan məsələsi ilə bağlı 21-22 iyun 2025-ci ildə İstanbulda qəbul etdiyi qərarlara münasibətdə Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinin 23 iyun 2025-ci il tarixində verdiyi bəyanatını sərt şəkildə qınayır.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə İcmanın bəyanatında deyilir.
Qeyd olunub ki, Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi sözügedən bəyanatında Qərbi azərbaycanlıların Ermənistandan guya könüllü köçdüklərini, Ermənistan tərəfindən onlara kompensasiya ödəndiyini və bu ölkədəki Azərbaycan mədəni irsinin qorunduğunu iddia edir.
"Ermənistandan zorla çıxarılmış azərbaycanlıları özündə birləşdirən Qərbi Azərbaycan İcması Ermənistan hökumətinin bu bəyanatının başdan-başa yalan olduğunu bildirir.
Azərbaycanlıların Ermənistandan bu ölkənin hakimiyyət orqanlarının birbaşa iştirakı ilə, zor tətbiq etməklə çıxarılması hamıya məlum olan faktdır. Sonuncu deportasiya dalğasında azərbaycanlıların əksər hissəsinin – 300 minə yaxın insanın 1988-ci ilin noyabr ayının sonu – dekabr ayının əvvəlində cəmi bir həftə ərzində öz evlərini tərk edib Azərbaycana qaçmağa məcbur qalmaları, bu proses zamanı 216 nəfər azərbaycanlının qətlə yetirilməsi bu köçün zorakı deportasiya olmasını sübut edir. Ermənistanın keçmiş prezidenti Levon Ter-Petrosyanın azərbaycanlıların Ermənistandan qovulmasını “tarixi uğur” kimi təqdim etməsi, sözügedən faciənin Ermənistanın dövlət siyasəti olduğunu göstərir.
Qayıdış hüququndan imtina müqabilində “kompensasiya” ödənilməsi barədə iddiaya gəlincə, qeyd edək ki, ilk dəfə Ermənistanın Baş naziri səviyyəsində 2023-cü ilin avqust ayında irəli sürülmüş bu yalanla bağlı Ermənistan tərəfi hələ də bir sübut ortaya qoymamışdır.
Ermənistan ərazisindəki müsəlman irsi ilə bağlı qeyd edək ki, bu ölkə ərazisində dövlət qeydiyyatına alınmış 269 məsciddən 268-i, 600-dən çox məzarlıq isə yer üzündən silinmişdir.
Ermənistan hökumətinin yalana söykənərək qayıdış hüququmuzu inkar etməsi, dialoqdan yayınması bu ölkənin sülh və barışıq niyyətində olmadığını göstərir. Ermənistanın hazırkı hökuməti Qərbi azərbaycanlıların qayıdış hüququnu inkar etməklə əvvəlki hökumətlərin siyasətlərini davam etdirir.
Qərbi Azərbaycan İcması bir daha bəyan edir ki, haqq-ədalətin öz yerini tutması, öz ata-baba yurdlarından zorla çıxarılmış Qərbi azərbaycanlıların öz evlərinə qayıtması, dağıdılmış mədəni irsin bərpası və insanlıq əleyhinə cinayət törədənlərin məsuliyyətə cəlb olunması üçün səylərini davam etdirəcək. Qərbi Azərbaycan İcması beynəlxalq ictimaiyyəti Ermənistan hökumətinə destruktiv siyasətindən əl çəkməsi üçün təzyiq göstərməyə, bütün dövlətləri, beynəlxalq təşkilatları Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinin 23 iyun 2025-ci il tarixində verdiyi sözügedən bəyanatı bu dövlətin irqi ayrı-seçkilik siyasətini sübut edən dəlil kimi pisləməyə çağırır", - QAİ-nin bəyanatında bildirilir.
Toponimlər – yəni yer adları – xalqın mədəniyyətinin, tarixinin və milli yaddaşının ən mühüm daşıyıcılarından biridir. Toponimlərdə bir millətin yaşayış məskənləri, tarixi hadisələri, coğrafi və dil xüsusiyyətləri əks olunur. Bu səbəbdən, toponimlərin dəyişdirilməsi yalnız sadə ad dəyişikliyi deyil, həm də mədəni və tarixi yaddaşın silinməsi cəhdi kimi qiymətləndirilir.
Ermənilər xarici himayədarlarının köməyilə Cənubi Qafqazda - Qərbi Azərbaycan ərazisində məskunlaşmağa başlayandan sonra tarixən azərbaycanlılara məxsus toponimləri – yer adlarını tədricən dəyişdiriblər.
Bu prosesin əsası İrəvan şəhəri yaxınlığındakı qədim qıpçaq-xristian məbədi olan Üçkilsənin Eçmiədzin adlandırılaraq erməni katalikosluğunun dini mərkəzinə çevrilməsilə qoyulub.
Qərbi Azərbaycan bölgəsi – yəni hazırkı Ermənistan ərazisi – əsrlər boyu azərbaycanlıların yaşadığı coğrafiya olub. XIX əsrdən başlayaraq bu ərazidə ermənilərin kütləvi şəkildə yerləşdirilməsi və sonradan yerli azərbaycanlıların zorla köçürülməsi nəticəsində bölgənin etnik və mədəni tərkibi dəyişdirilib, bu proses tədricən toponimlərə də təsir edib.
Əvvəlcə 1827-ci ildə İrəvan xanlığı rus qoşunları tərəfinən işğal olunub.
1828-ci il fevralın 10-da Rusiya imperiyası ilə İran arasında Türkmənçay müqaviləsinin imzalanmasından sonra on minlərlə erməninin Qərbi Azərbaycana köçürülməsilə bölgənin demoqrafik tərkibi dəyişdirilib. 1828–1830-cu illər arasında təkcə İran və Osmanlı Türkiyəsindən təxminən 130 min erməni Qərbi Azərbaycan ərazisinə gətirilib.
Ermənilər Qərbi Azərbaycan ərazilərində pərakəndə halda yaşamağa başlayandan sonra burada öz dövlətlərini yaratmaq arzusuna düşüblər.
Çar Rusiyası ermənilərin bu arzusunun gerçəkləşməsində onlara böyük dəstək göstərib.
1828-ci ilin yayında Çar Rusiyası işğal olunmuş İrəvan xanlığının ərazisində qondarma “Erməni vilayəti” yaradıb. İrəvan şəhərinin adını isə dəyişib Erivan ediblər.
Qərbi Azərbaycanda toponimlərin dəyişdirilməsi əvvəlcə Çar Rusiyasının, sonra daşnak Ermənistanının (1918-1920), ardınca Sovet İttifaqının (1920-1991) və nəhayət Ermənistan Respublikasının (1992) rəsmi dövlət siyasətinin tərkib hissəsi olub.
Çar Rusiyasının himayəsilə İran və Türkiyədən köçüb gələn ermənilər Qərbi Azərbaycanın ən yaxşı torpaqlarında yerləşdirilib.
Yeni yurd yerlərində məskunlaşan ermənilər az sonra “Dənizdən-dənizə Böyük Ermənistan” yaratmaq xülyasına düşüblər. 1890-cı ildə Tiflisdə “Daşnaksütyun” təşkilatının yaradılması ilə erməni millətçiləri Cənubi Qafqaz ərazisində azərbaycanlı əhaliyə qarşı kütləvi qırğın əməliyyatlarına başlayıblar. Bu qanlı hadisələr uzun illər boyu davam etdirilib.
Nəhayət 1918-ci ildə ermənilər tarixi Qərbi Azərbaycan ərazisində Ermənistan Respublikası adlı dövlət yaratmağa nazil ola biliblər. Bundan sonra türk mənşəli toponimlərin erməniləşdirmə kampaniyası sürətlənib. 1919-cu ilin dekabrında Ermənistan hökumətinin qərarı ilə Daxili İşlər Nazirliyinin nəzdində kəndlərin, şəhərlərin, çayların və dağların adlarının dəyişdirilməsi üçün xüsusi komissiya yaradılıb.
1920-ci ildə Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra - yəni SSRİ dövründə də Qərbi Azərbaycandakı türk mənşəli toponimlərin erməniləşdirilməsi prosesi davam etdirilib.
Nəticədə yüzlərlə şəhər, rayon, kənd, dağ, çay, göl, dağətəyi və digər coğrafi obyektin adındakı Azərbaycan sözləri silinib və erməniləşdirilib.
1935-ci ilədək Ermənistanda 200-ə yaxın yaşayış məntəqəsinin (oykonimlərin) adı dəyişdirilib. 1935-ci ildən etibarən isə yaşayış məntəqələrinin adlarının dəyişdirilməsi Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fərmanları əsasında həyata keçirilib. Sovet hakimiyyəti dövründə Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fərmanları əsasında 1935, 1938, 1939, 1940, 1946, 1947, 1948, 1949, 1950, 1957, 1962, 1968, 1969, 1977, 1978, 1980-ci illərdə addəyişmə tədbirləri həyata keçirilib.
Azərbaycan türklərinin tarixi-etnik torpaqlarındakı izlərini silmək məqsədini güdən addəyişmə tədbirləri əsasən, aşağıdakı qaydada həyata keçirilib:
1. İlk növbədə türklərin soykökü, onun tarixi keçmişi ilə bağlı yaşayış məskənlərinin adlarının (etnonimlər) dəyişdirilməsinə xüsusi diqqət yetirilib. Məsələn, Aşağı Türkmənli – “Lusaqyuğ”, Qorçulu – “Mrqaşad”, Sərdarabad – “Hoktember”, Bayandur – “Vağadur”, Şirvancıq – “Lemakert” və s.
2. Bir çox yaşayış məskənlərinin adları ermənicəyə hərfi tərcümə edilib. Məsələn, Armudlu – “Tandzut”, Daşqala – “Karaberd”, Dərəkənd – “Dzoraqyuğ”, Dərəçiçək – “Tsaxkadzor”, Göl – “Liçk”, Güllübulaq – “Vardaxpuyr” və s.
3. Bəzi yaşayış məskənlərinin adları “beynəlmiləlçilik” və masirləşdirilmə pərdəsi altında dəyişdirilib. Məsələn, Aşağı Necili – “Sayat-Nova”, Çanaxçı – “Sovetakert” və s.
4. Yaşayış məskənlərinin adlarının bir qismi isə cüzi dəyişikliklə, ona oxşar, lakin ermənicələşdirilmiş adla əvəz edilib. Məsələn, Dərabbas – “Darbas”, Dəlilər – “Dalar”, Ələyəz – “Araqats”, Ərəvus – “Arevis”, Gabud – “Kapuyt”, Çırpılı – “Crapi” və s.
Erməniləşdirilmiş toponimlərin məqsədi aşağıdakılardır:
1. Milli kimliyin silinməsib - Tarix boyu Azərbaycan türklərinin yaşadığı ərazilərdə onların izlərinin itirilməsi məqsədi güdülüb
2. Tarixi faktların təhrif edilməsi - Azərbaycanın qədim və orta əsrlərə aid izlərinin erməni tarixşünaslığına uyğunlaşdırılması
3. Geosiyasi iddiaların əsaslandırılması - Toponimləri erməniləşdirməklə bu torpaqların “əvvəldən ermənilərə məxsus olduğu” təsəvvürü yaradılır.
1987-1991-ci illərdə Ermənistan ərazisində azərbaycanlı əhaliyə qarşı sonuncu etnik təmizləmə siyasəti həyata keçirilib. Azərbaycanlıların Ermənistandan deportasiyası prosesi 8 avqust 1991-ci ildə Meğri rayonunun Nüvədi kəndinin 357 ailədən ibarət olmaqla 1753 sakininin qovulması ilə tam başa çatdırılıb. Bununla da “türksüz Ermənistan” ideyası gerçəkləşdirilib. Bu hadisə nəticədə Ermənistanın 24 rayonu, 13 şəhəri, 12 qəsəbəsi və 259 kəndindən 300 minə yaxın azərbaycanlı (49,928 ailə) tarixi ata-baba yurdundan qovulub, 216 azərbaycanlı vəhşicəsinə qətlə yetirilib.
Qərbi Azərbaycan icmasının məlumatına görə, son dövrədək indiki Ermənistanda 717 türk mənşəli inzibati-ərazi vahidinin adı dəyişdirilib. Bu məntəqələrin adları “Ermənistan Respublikası ərazisində indiyədək adları dəyişdirilmiş azərbaycanlılara məxsus inzibati-ərazi vahidlərinin siyahısı”nda öz əksini taplb.
Məsələn, Allahverdi rayonu - “Tumanyan”, Hamamlı - “Spitak”, Zəngibasar - “Masis”, Çəmbərək - “Krasnoselo”, Ağbaba - “Amasiya”, Düzkənd - “Axuryan”, Karvansaray - “İcevan”, Şəmşəddin - “Tauş”, Əştərək - “Aştarak”, Ellər - “Kotayk”, Basarkeçər - “Vardenis”, Kəvər - “Kamo”, Qəmərli - “Artaşat”, Vedi - “Ararat”, Keşişkənd - “Yeğeqnadzor” və s. adlandırılıb.
7 noyabr 1995-ci ildə Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında yeni qanun qəbul edilib. Ermənistanın yeni inzibati-ərazi bölgüsünə əsasən həmin vaxtadək mövcud olan rayonlar üzrə bölgü ləğv edilib, əvəzində 11 vilayət (marz) yaradılıb: Şirak, Lori, Tavuş, Araqadzon, Kotayk, Geğarkunik, Armavir, Ararat, Vayotsdzor, Sünik, İrəvan.
İndi adları erməniləşdirilən rayonlar bu vilayətlərin tərkibinə daxildir.
Ermənilər toponimlərlə (yer adları) yanaşı, hidronimlərin (çay, göl, bulaq və s.) və oronimlərin (dağ, dərə, aşırım, düzənlik və s.) adlarının dəyişdirilməsi prosesini də həyata keçiriblər.
Məsələn, Göyçə gölü “Sevan”, Zəngi çayı “Hrazdan”, Alagöz dağı “Aragats” adlandırılıb.
Qərbi Azərbaycan toponimlərinin erməniləşdirilməsi uzunmüddətli, məqsədli və sistemli bir assimilyasiya siyasətinin tərkib hissəsidir. Bu məsələ təkcə keçmişlə bağlı deyil, həm də gələcəyə yönəlik ciddi nəticələr doğurur. Ona görə də Azərbaycan gəncliyinə bu tarix öyrədilməli, beynəlxalq aləmdə bu mövzu daim gündəmdə saxlanılmalı, tarixi xəritələr, sənədlər və fotoşəkillər vasitəsilə sübutlar yayılmalıdır.
A.Zeynalov
Yazı “Əqli Mülkiyyətçilərə Kömək” İB-nin Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin yardımı ilə həyata keçirdiyi “Erməni plagiatlığının izləri: Əqli mülkiyyət terroru” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.
Ermənistanın “Hraparak” qəzeti iyunun 10-da daha 180 kv. km ərazinin Azərbaycana veriləcəyi barədə məlumat yayıb.
Modern.az xəbər verir ki, Ermənistan Respublikası baş nazirinin müavini Mher Qriqoryanın ofisi iyunun 11-də yaydığı məlumatda bunu təkzib edib.
Qeyd olunub ki, sərhədin delimitasiyası prosesi ilə bağlı bütün məsələlər müstəsna olaraq Ermənistan Respublikası ilə Azərbaycan Respublikası arasında müvafiq Dövlət Komissiyalarının birgə işi çərçivəsində müzakirə edilir.
Qeyd edək ki, hazırda Azərbaycanın işğalda 4 kəndi qalır: Qazaxın Yuxarı Əskipara, Barxudarlı, Sofulu və Naxçıvan MR Sədərək rayonunun Kərki kəndi.
Bu kəndlər Azərbaycan üçün esklav, Ermənistan üçün anklav kəndlərdir. İşğal altındakı esklav kəndlərimizdə ermənilərin qanunsuz məskunlaşması həyata keçirilib.
Yuxarı Əskipara 860 hektar, Sofulu 439 hektar, Barxudarlı 320 hektar əraziyə malikdir. Hər üç yaşayış məntəqəsi 1992-ci ildə işğal olunub.
Kərki kəndi 1990-cı ilin yanvarında ermənilər tərəfindən işğal edilib. Kəndin ərazisi 19 kv.km-dir.
Azərbaycanla Ermənistan delimitasiya və sərhəd təhlükəsizliyi məsələləri üzrə komissiyaların birgə fəaliyyəti haqqında Əsasnamə 2024-cü il avqustun 30-da imzalanıb.
Bu sənədə görə, İrəvan və Bakı 1991-ci il Alma-Ata Bəyannaməsinə uyğun olaraq demarkasiyanı həyata keçirməyə razılaşıblar, lakin bu razılaşma yekun deyil. Reqlamentdə qeyd olunur ki, proses gələcəkdə sülh sazişi qəbul edildikdən sonra başqa prinsiplərə uyğun davam etdirilə bilər.
Azərbaycan Respublikası ilə Ermənistan Respublikası arasında aparılan sonuncu delimitasiya işləri nəticəsində Qazax rayonu istiqamətində 12,7 km uzunluğunda sərhəd xətti müəyyən edilib. Bununla da Qazax rayonunun işğaldakı 4 kəndi - Bağanıs Ayrım, Aşağı Əskipara, Xeyrımlı və Qızılhacılının ərazilərinin Azərbaycana qaytarılması təmin edilib.
Həmin kəndlər 24 may 2024-cü il tarixində Azərbaycana təhvil verilib.
A.Qorxmaz
AMEA Rəyasət Heyətinin iclası Qərbi Azərbaycan Ensiklopediyası sözlüyünün yekun variantının təsdiq edilməsi məsələsi müzakirəyə çıxarılıb.
Modern.az xəbər verir ki, məsələ barədə çıxış edən AMEA prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli diqqətə çatdırıb ki, Qərbi Azərbaycan İcması ilə birgə bir neçə dəfə sözlüyün müzakirəsi keçirilib və müəyyən dəqiqləşdirmələr aparılıb.
Geniş müzakirədən sonra Qərbi Azərbaycan Ensiklopediyasının təkmilləşdirilmiş yekun variantı təsdiq olunub. Materialların hazırlanması məqsədilə müəlliflər heyəti müəyyən edilib, icrası ilə bağlı tapşırıqlar verilib.
Əfsuslar olsun ki, soydaşlarımızın qovulduğu və tarixi torpaqlarımız olan Qərbi Azərbaycanda da xalqımızın zəngin maddi-mənəvi irsini şüurlu və planlı şəkildə tamamilə məhv etmək və ya saxtalaşdırmaq, azərbaycanlıların tarixi-etnik torpaqlarındakı izlərini yox etmək siyasəti aparılır.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin “İslamofobiya: qərəzin ifşa olunması və stiqmaların dağıdılması” mövzusunda beynəlxalq konfransın iştirakçılarına müraciətində bildirilib.
Dövlətimizin başçısı vurğulayıb ki, bir neçə gün əvvəl Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Qazılar Şurasının iclasında İrəvan qazılığının fəaliyyətinin bərpası barədə qərarın qəbul edilməsi tarixi ədalətin təmin olunması, Qərbi Azərbaycanda yerləşən mədəni və dini-mənəvi irsimizin məhv edilməsi haqqında həqiqətlərin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması istiqamətində atılan vacib addımdır.
Qərbi Azərbaycan İcması (QAİ) Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Qazılar Şurasının mayın 22-də Bakıda keçirilmiş əlahiddə toplantısında İrəvan Qazılığının fəaliyyətinin bərpa edilməsi, İrəvan Qazılığının Əsasnaməsinin təsdiq edilməsi və İrəvan qazısının seçilməsi barədə qəbul etdiyi qərarları alqışlayıb.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə İcmanın yaydığı bəyanatda qeyd olunub.
Bəyanatda qeyd edilir ki, İrəvan şəhərindəki Göy Məscid istisna olmaqla, Qərbi Azərbaycanda mövcud olmuş 300-ə yaxın məscidin hamısı Ermənistan tərəfindən məhv edilib:
"Eyni zamanda, 500-dən artıq qəbiristanlıq dağıdılmış, azərbaycanlıların mədəni və dini irsi sistemli şəkildə yer üzündən silinib. Bu, beynəlxalq hüququn və insan haqlarının kobud şəkildə pozulmasıdır".
"İrəvan Qazılığının fəaliyyətinin bərpası dini etiqad azadlığının təmin edilməsi, Qərbi Azərbaycanda multikultural mühitin yenidən canlandırılması və tarixi ədalətin bərpası baxımından əhəmiyyətli bir addımdır:
Bu qərar, eyni zamanda, Ermənistandan zorla çıxarılmış azərbaycanlıların öz tarixi torpaqlarına qayıdışına xidmət edən mühüm bir inkişafdır. Qərbi Azərbaycan İcması olaraq, Ermənistan hökumətindən azərbaycanlıların Göy məsciddən sərbəst istifadəsinə şərait yaratmağı, dağıdılmış məscidləri və azərbaycanlılara məxsus digər mədəni abidələri bərpa etməyi və Qərbi Azərbaycandan qovulmuş azərbaycanlıların öz doğma torpaqlarına təhlükəsiz və ləyaqətli şəkildə qayıdışına şərait yaratmağı tələb edirik".
İcma dünya dövlətlərini, BMT və digər beynəlxalq təşkilatları Ermənistanın törətdiyi haqsızlıqların aradan qaldırılması üçün bu ölkəyə təzyiq etməyə çağırıb.
Azad olunmuş ərazilərdə şəhər, qəsəbə və kəndlər üzrə 15 yaşayış məntəqəsinin ilkin mərhələdə inşası tamamlanıb, əhalinin yaşayışı, iqtisadi fəaliyyətə reinteqrasiyası təmin olunub.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Nazirlər Kabinetində "2027-2030-cu illərdə sosial-iqtisadi inkişaf Strategiyası"nın və "Böyük Qayıdışa dair II Dövlət Proqramı"nın hazırlanması ilə bağlı iclasda bildirilib.
Hazırda 27 yaşayış məntəqəsinin tikintisi, 25 yaşayış məntəqəsinin təmir-bərpası həyata keçirilir.
21 yaşayış məntəqəsinin isə təməli qoyulub.
"Şuşa ildən-ilə daha da gözəlləşir".
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə "Report"a Rusiyanın Azərbaycandakı səfiri Mixail Yevdokimov bildirib.
O qeyd edib ki, ötən il də Şuşanı ziyarət edib və tikinti işlərinin miqyasından heyrətə gəlib:
"Şəhər mənzərəli idi, indi daha da gözəlləşib".
Xatırladaq ki, Azərbaycanda akkreditə olunmuş diplomatlar, o cümlədən hərbi attaşelər və beynəlxalq təşkilatların rəhbərlərindən ibarət nümayəndə heyəti Şuşada səfərdədir.
"Şuşa Azərbaycan mədəniyyətini anlamağa imkan verən bir şəhərdir".
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə "Report"a açıqlamasında Fransanın Azərbaycandakı səfiri Ann Buayon bildirib.
"Həqiqətən də, burada olmaqdan böyük sevinc hissi keçirirəm. Bilirəm ki, Şuşa Azərbaycan üçün xüsusi yer tutur, çünki bu şəhər mədəniyyət və incəsənətin rəmzidir. Bundan əlavə, Şuşa dünyaya bir çox məşhur insanlar bəxş edib", - o qeyd edib.
Xatırladaq ki, Azərbaycanda akkreditə olunmuş diplomatlar, o cümlədən hərbi attaşelər və beynəlxalq təşkilatların rəhbərlərindən ibarət nümayəndə heyəti Şuşada səfərdədir.
Azərbaycanda akkreditə olunmuş diplomatik korpusun nümayəndələri Şərqi Zəngəzur və Qarabağa səfər çərçivəsində Şuşa şəhərinə gəliblər.
Modern.az xəbər verir ki, xarici diplomatlar Qarabağın incisi, Azərbaycanın tarixi və mədəniyyətinin simvolu olan Şuşa şəhəri, burada həyata keçirilən bərpa-tikinti işləri ilə tanış olacaqlar.
Səfər iştirakçılarını Prezidentin köməkçisi - Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev müşayiət edir.
Qeyd edək ki, diplomatik korpusun nümayəndələri ötən gün Laçında olublar.
“Yeni dünya nizamı: geosiyasi aspektlər və qlobal çağırışlar” mövzusunda Yeni Azərbaycan partiyasının təşkilatçılığı ilə Şuşada keçirilən beynəlxalq konfransın iştirakçıları, bu gün Xankəndi şəhərinə səfər edib. Qonaqları Xankəndi şəhərində, Ağdərə və Xocalı rayonlarında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin xüsusi nümayəndəsinin müavini Səbuhi Qəhrəmanov qarşılayıb.
Xankəndi şəhərində, Ağdərə və Xocalı rayonlarında Bərpa, Tikinti və İdarəetmə Xidmətinin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən verilən Modern.az-a verilən məlumata görə, konfrans iştirakçıları Zəfər meydanından şəhərin ümumi mənzərəsini seyr ediblər.Onlara Zəfər muzeyi haqqında qısa məlumat verilib. Qonaqlar, Xankəndi şəhərində gedən bərpa-quruculuq və yenidənqurma işləri ilə də tanış olublar. Daha sonra "Qarabağ" universiteti də ziyarət olunub.
Xatırladaq ki, Şuşada keçirilən konfransda bir sıra ölkələrin hakim partiyalarının rəhbərləri iştirak edirlər.
Bu gün respublikamızın hər yerində olduğu kimi Qarabağ bölgəsindəki ümumi təhsil müəssisələrində də “Son zəng” tədbirləri keçirilib.
Modern.az xəbər verir ki, 2024-2025-ci tədris ilində Qarabağ Regional Təhsil İdarəsi üzrə 7 013, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə fəaliyyət göstərən ümumi təhsil müəssisələrindən isə 58 şagird məzun olub.
Bu tədris ilində 7 838 şagird birinci sinfi bitirib, ümumi təhsil müəssisələrinin məktəbəhazırlıq qruplarında 6 173 uşaq təhsil alıb.
Paytaxtın Suraxanı rayonunda yerləşən 282 nömrəli tam orta məktəbin şagirdi vəfat edib.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə məktəb məlumat yayıb.
10-cu sinif şagirdi Ziya Eyvaz oğlu Vəlizadənin xəstəlik səbəbindən həyatını itirdiyi bildirilib.
Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda həlak olan şəhid əsgər Mahmudov Nail Məqarif oğlunun xatirəsinə həsr olunmuş anım tədbiri keçirilib.
Müdafiə Nazirliyindən Modern.az-a bildirilib ki, Həzi Aslanov adına Ordu İdeoloji və Mədəniyyət Mərkəzində təşkil olunan tədbirdə nazirliyin əməkdaşları, ictimaiyyət nümayəndələri, şəhidin ailə üzvləri, yaxınları və döyüş yoldaşları iştirak ediblər.
Əvvəlcə xalqımızın Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin, eləcə də Azərbaycanın müstəqilliyi, ərazi bütövlüyü və suverenliyi uğrunda şəhid olanların xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni səsləndirilib.
Anım mərasimində çıxış edənlər şəhidimizin döyüşlərdə göstərdiyi qəhrəmanlıq və şücaətlərindən söz açaraq şərəfli həyat yolu haqqında danışıblar.
Şəhidin ailə üzvləri və yaxınları onlara göstərilən diqqət və qayğıya, eləcə də şəhidlərimizin xatirəsinin daim uca tutulduğuna görə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevaya, həmçinin Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyinə minnətdarlıqlarını bildiriblər.
Azərbaycan və Rusiya Kinematoqrafçılar İttifaqlarının üzvü, Rusiyanın Əməkdar mədəniyyət işçisi Rasim Dərgahzadə vəfat edib.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqından bildirilib.
R.Dərgahzadə ömrünün 82-ci ilində dünyasını dəyişib.
Qeyd edək kİ, o, 1997-2005-ci illərdə Rusiya Kinematoqrafçılar İttifaqının Kino istehsalı və yayımı təşkilatçıları gildiyasının prezidenti olub.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyi, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi, və Azərbaycan Teatır Xadimlər İtifaqının üzvü vəfat edib.
Modern.az xəbər verir ki, Ağaddin Abdulla Oğlu Babayev 21 iyun 2025- ci il tarixində dünyasını dəyişib. Məlumatı mərhumun ailəsindən bildiriblər.
O, doğulduğu Lənkəran rayonunun Şağlaser kəndində dəfn olunacaq.
Ağəddin Babayev əvvəllər APA-da işləyib.
Allah rəhmət eləsin.
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi Mətbuat xidmətinin keçmiş rəisi polkovnik-leytenant, şair-publisist Ramiz Məlikov (Duyğun) uzun sürən xəstəlikdən sonra vəfat edib.
Bu barədə Modern.az-a mərhumun yaxınları bildiriblər.
Ramiz Məlikov bu gün - 19 iyun 2025- ci ildə 87 yaşında dünyasını dəyişib.
Ramiz Məmməd oğlu Məlikov 1938-ci il fevralın 10-da keçmiş Əli Bayramlı (indiki Şirvan) rayonundakı Güdəcühür kəndində anadan olub. Orta məktəbi bitirəndən sonra N.Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunda (1956-1962) təhsil alıb. Şimali Qafqaz hərbi dairəsində müəyyən kurs keçdikdən sonra Belorus hərbi dairəsində (1962-1971), sonra Zaqafqaziya hərbi dairəsində (1971-1978) xidmət edib. N.Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun xüsusi hazırlıq kafedrasında müəllim (1978-1985), şöbə rəisi (1985-1990) olub.
Ramiz Duyğun təxəllüsü ilə həm də şeirlər yazan polkovnik Müdafiə Nazirliyinin mətbuat xidmətinə düz 12 ildən artıq müddətdə rəhbərlik edib. Uzun illər eks-müdafiə naziri Səfər Əbiyevlə çalışan R.Məlikov 2007-ci ilin aprelində elə onun tərəfindən vəzifəsindən çıxarılıb. Amma mətbuat katibi postunu itirən Ramiz Məlikov sonradan müdafiə naziri Səfər Əbiyevin əmri ilə Müdafiə Nazirliyinin İnformasiya İdarəsindəki şöbələrdən birinə işə götürülüb. Daha sonra təqaüdə çıxıb.
R.Məlikov "Vətən-beşiyim mənim" (1985) oçerklər məcmuəsinin tərtibçilərindən və müəlliflərindən biridir. "Əbədiyyətdən gələn məktub" mənzum pyesi mavi ekranda nümayiş etdirilib (1977). "Ağ atlı oğlanın nağılı (iki hissəli) ssenarisi əsasında sənədli film çəkilib (1985). Azərbaycan Ensiklopediyasında "Xatirə" kitabı redaksiyası rəhbərinin müavini vəzifəsində işləyib (1989-1991).
Ramiz Duyğun bir çox kitabların müəllifidir. "Vətən kimi şirin", "Göy üzü damar-damar", "Haray dünya!", "Silkələn torpağım, püskür torpağım", "Şuşa məni çağırır", "Təki Vətən yaşasın", "Məni döyüşə burax" kitablarını buna misal göstərmək olar.
R.Məlikov vaxtilə həm də Azərbaycan televiziyasında uzun illər apardığı "Hünər" hərbi-vətənpərvərlik proqramı ilə də yaddaşlarda qalıb.
Allah rəhmət eləsin.
Keçmiş dövlət müşaviri, mərhum diplomat Vəfa Quluzadənin həyat yoldaşı Leyla Əhmədovanın vəfat etdiyi barədə xəbər yayılıb.
Modern.az xəbər verir ki, bu barədə məlumat Facebook-da Quluzadələr ailəsini tanıyan şəxslər tərəfindən yayılıb.
Məlumata görə, mərhum bu gün dəfn edilib.
Vəfa Quluzadə 1990-1999-cu illərdə xarici siyasət məsələləri üzrə dövlət müşaviri vəzifəsini tutub.
2010-cu ildə onun oğlu Murad Quluzadə 36 yaşında onkoloji xəstəlikdən dünyasını dəyişib.
Vəfa Quluzadə 2015-ci ilin aprelində ürək əməliyyatı keçirmiş, mayın 1-də isə vəfat etmişdi.
Allah rəhmət eləsin.
