“Azərbaycanın İİV/QİÇS-lə yoluxma səviyyəsi aşağı olan ölkələr sırasındadır. Lakin bu infeksiyanın transsərhəd olması nəzərə alınaraq, bu problem ölkəmiz üçün də aktual olaraq qalır”.
Modern.az-ın məlumatına görə, bunu Səhiyyə nazirinin birinci müavini, səhiyyə nazirinin vəzifələrini müvəqqəti icra edən Teymur Musayev BMT Baş Assambleyasının İİV/QİÇS üzrə yüksək səviyyəli iclasında bildirib.
O qeyd edib ki, 2006-cı ildən etibarən, İİV-lə mübarizədə milli strateji istiqamətlərin qorunub saxlanılması üçün UNAIDS/WHO-nun dəstəyi ilə respublikada hər 5 ildə Nazirlər Kabinetinin “İİV/QİÇS-lə mübarizə üzrə Tədbirlər Proqram”ları qəbul olunur:
“Tədbirlər Proqramının məqsədi Azərbaycanda İİV infeksiyasının yayılma səviyyəsinin aşağı salınması, İİV-lə yaşayan insanların ömrünün uzadılması və həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasıdır. Tədbirlər Proqramının həyata keçirilməsindən gözlənilən nəticələr aşağıdakılardır:
- əhali, ilk növbədə İİV-ə yoluxmaya yüksəkriskli qruplar arasında İİV-in yayılma səviyyəsinin aşağı salınması;
- İİV-in anadan körpəyə ötürülməsi hallarının qarşısının alınması;
- erkən aşkarlanma, müalicə, qulluq və yardım vasitəsilə İİV infeksiyası ilə bağlı ölüm hallarının azaldılması və İİV-lə yaşayan insanların ömürlərinin uzadılması məqsədi daşıyır.
Dövlət proqramlarına dəstək üçün dövlət büdcəsindən vəsait ayrılır, bunlardan biri “Azərbaycan Respublikasında İİV/QİÇS yayılmasının qarşısının alınması proqramı”. Son proqram 2020-ci ilin dekabrında başa çatdı. Bu proqramda İİV cavabının bütün digər bölmələri ilə birlikdə əhaliyə pulsuz ARV terapiyası, test xidmətləri, əsas qruplar üçün profilaktik müdaxilələr təmənnasız verilir. Hazırda 2021-2025-ci illər üçün növbəti Dövlət Proqramı təsdiqləmə mərhələsindədir. Hədəflərin 95-95-95-ə çatması, damğalanma və ayrı-seçkilik hallarının aradan qaldırılması, habelə zərərin azaldılması proqramlarının daha da genişləndirilməsi üçün tədbirlər proqramına daxildir”.
COVID-19 pandemiyasının, İİV-lə mübarizə planlı tədbirləri daxil olmaqla, həyatın bütün sahələrinə mənfi təsiri məsələsinə toxunan Teymur Musayev, sərt karantin rejiminin və digər məhdudiyyətlərin gözlənilən 90-90-90 hədəfinə çatmaq nəticəsinə mənfi təsir göstərdiyini təəssüflə qeyd edib:
“Buna baxmayaraq, ölkəmizin İİV-in analardan uşağa analardan uşaq yoluxması baxımından müsbət bir tendensiya var və 2015-ci ildən bəri İİV-in şaquli yolla yoluxma halı qeydə alınmayıb. Zamanında qəbul edilən qərarlar, COVID-19 pandemiyasının ağır şərtlərində ARV terapiyasının davamlılığını və mövcudluğunu, Vərəm/HİV, narkoloji/HİV xidmətləri sahəsindəki xidmətlərin inteqrasiyasını təmin edib”.
Nazir müavini bildirib ki, Azərbaycan İİV/QİÇS-lə mübarizəyə sadiq qalaraq, yeni Siyasi Bəyannamənin qəbul edilməsini alqışlayır və yeni reallıqları nəzərə alaraq, Bəyannamənin qəbul olunacağına ümid etdiyini, 2030-cu ilədək İİV/QİÇS-in aradan qaldırılması hədəfinin həllinə öz töhfəsini verəcək.
