Hidayət ELVÜSAL
Belə-belə işlər
Sağ olsunlar, vallah heç bilmirəm onların xəcalətindən necə çıxım. O gün yenə xəbər yayıldı ki, dollar qalxır. Deməli, bahalıq olacaq. Ciblərimi eşələdim, gördüm pulum çatsa-çatsa yumurtaya çatar. Və fikirləşdim neçə ki, ucuzdur beş-on dənəsini alım.
Mağazaya getdim. Deyəsən bu bahalaşma söhbətini eşidənlər çox idi. Əməlli-başlı növbə yaranmışdı. Bir az keçmişdi ki, xəbər mağazaya da yayıldı. Satıcı mədəni surətdi dedi ki, bağışlayın, yumurta qurtardı. Amma mən səbirsizlik elədim və səsimi atdım başıma:
- Necə yəni qurtardı? Piştaxtanın altı doludur. Odey… görürəm.
İki nəfər çox böyük hörmətlə qolumdan yapışıb məni atdılar bayıra. Biri daha çox hörmət göstərib arxamdan təpik də ilişdirdi:
- Get, atdan, alə!
Üst-başımı təmizləyib, ayağa qalxdım və yenidən cumdum mağazaya. Bir polis nəzakətlə qolumu burub arxamda saxladı:
- Xuliqanlıq eləyirsən?
- Mən xuliqanlıq eləmirəm, yumurta istəyirəm.
- Toyuqlar yumurtadan kəsilib, qədeş. Qısır qalıblar.
Dartınıb polisin əlindən çıxmaq istəyəndə hörmətlə qulağımın dibinə bir şapalaq çəkib dedi:
- Gedək otdeleniyaya.
Getmək istəmədim. Amma polis əziyyət çəkib məni sürüyə-sürüyə gətirdi şöbəyə.
- Belə… - deyə növbətçi məni başdan-ayağa süzdü,- Ə, donqili, lotuluq eləyirsən, hi?
- Mən lotu deyiləm, müəllim, yumurta istəyirəm. Barmağını şişirdi:
- Ala da bə! Xoşuna gəlir?
- Bu nədi?
- Yumurta!
- Bu… yumurta deyil axı…
- Ə, bu qurunpet nə danışır ə, hi?
- Vallah, yumurta deyil.
Növbətçi həmin «yumurtanı» hörmətlə çənəmə ilişdirdi. Səndələsəm də yıxılmadım. Hörmət əlaməti olaraq birini də ilşidirdi:
- Yumurta! Yox bir, sərçə qatığı. Rədd ol! Bir də xuliqanlıq eləmə!
Məni atdılar bayıra. Taksi əylədib evə gəldim. Düşəndə bir manat da artıq verdim. Sürücü hörmətlə yapışdı pencəyimin ətəyindən:
- Adə, maygülü, bu nədi? Mən dilənçi-zadam səninçün?
- Qardaş…
- Nə qardaş, alə, iki də qoy üstünə!
Qoydum. Amma evə qalxa bilmədim. Başım bərk ağrıyırdı. Birtəhər yaxınlıqdakı poliklinikaya getdim. İçəri girən kimi sarışın qadın üz-gözünü turşutdu:
- Poliklinika zakrıta!
- Başım ağrıyır.
Sarışın qadın:
- Başqa balit? Mala nada pit, - deyə özünü əsdirə-əsdirə məni danladı.
- Əşi, mən içən deyiləm!
- Jal. Srazu vidna. İdi, milinkiy, idi. İdi damoy, uje pozdna – deyib məni hörmətlə çıxardı bayıra.
Hələ başqa-başqa yerlərdə də çoxlu başqa-başqa hörmətlər görmüşəm və danışmaqla qurtaran deyil. Belə mədəni, hörmətcil, qayğıkeş adamları gördükcə ürəyim açılır. Qoy neyləyirlər eləsinlər. Amma belə hörmətlə eləsinlər. Sağ olsunlar, allahçünə elə belə də olur – mənə də, başqalarına da çox böyük hörmət eləyirlər.
Çünki adam balasıdırlar, mədənidirlər…