O, yazıçıdır. Əsərlərini rus dilində yazır. Azərbacan Yazıçılar Birliyinin üzvü deyil və bununla demək istəyir ki...
Vallah nə demək istədiyini bilmirəm, təkcə onu bilirəm ki, söz sənətinə - ədəbiyyata bələd türk milli ruhlu yaradıcı ziyalıdır.
Beləliklə, dünyanın ən yaxşı çağdaş yazıçılardan biri
Əfruz Məmmədova haqqında…
Bəri başdan deyim ki, mən rus əədəbiyyatı və rus ədəbi dili mütəxəssisi deyiləm. Amma bu dildə səhv yazanı da, oxuyanı da elmi mübahisəyə çağıra bilərəm. Bu da təbii sayılmalıdır.
1972-ci ildə S.M.Kirov adına ADU-da görkəmli türkoloq, professor Fərhad Ramazan oğlu Zeynalovun rəhbərliyi ilə "Müasir türk dillərində əsası rus və rus dillərindən alınma sözlərdən əmələ gələn feillər" mövzusunda diplom işi yazmışam. Bu diplom işinə görə fakültə elmi şurasının qərarı ilə Azərbaycan SSR EA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun aspiranturasına oxumağa göndərilmişəm. Burada professor Mirzə Rəhimovunn rəhbərliyi ilə "Ziya" və "Ziyayi-Qafqasiyyə" qəzetinin dilini tədqiq etmişəm
Əfruzun hekayələrini oxumaq üçün onun yazı dilinin həm leksik, həm də qrammatik xüsusiyyətlərini bimək lazımdır. Bu bilgi sözün sətiraltı mənalarını anlamaqdan ötrü çox gərəklidir.
Əfruzun yazılarının üslubu həm milli Azərbaycan təfəkkürlü, həm də rusdilli təfəkkür sahiblərinin bədii zövqünə işıqlı yol göstərir.
Mənə eə gəlir ki, Əfruzun yazıları Uzaq Sibirdə də, Özbəkistanda da, Moskvada da sözü qiymətləndirməyi bacaranlrın hamısını düşündürə bilir.
Əfruzun yazılarının janrını müəyyənləşdirmək çətindir. Onların bəzisi məişət hekayəsi kimi ,bəziləri isə xatirə səpkili uşaqlıq və gənclik xatirələri kimi diqqəti cəlb edir. Bəzi yazıları kiçik həcmli povest kimi səciyyələndirmək olar. Bəlkə də bunlar yeni bir ədəbi janr kimi izah olunmalıdır. Əfruzun özü yazılarınınn çoxunu yumorlu nəsr kimi xarakterizə edir. Bu ad rus ədəbiyyatında artıq məxsusi bir janr kimi tanınır. Hər halda Əfruzun yaradıcıığında həm Cəlil Məmmədquluzadənin, həm Ə.Haqverdiyevin, Mir Cəlalın əsərlərinin rus dilinə tərcümələrinin təsiri aydın hiss olunur..
Əfruzun bədii yaradıcılığı Azərbaycan ədəbiyyatının rusdilli nəsrinin qələbəsidir. Onun əsərlərində Qarabağın da, Lənkəranın da, baba yurdu Özbəistanın da, həyatının, bədii zövünün, musiqi duyumunun formalaşdığı Bakının da qaynar həyatı, musiqi mənzərəsi aydın duyulur, cövlan edir. Bəlkə də bu, müəllifin vaxtilə adlı-sanlı musiqi məktəbində oxuması və burada yaxşı müəllimlərdən yaxşı dərs alması ilə ilgilidir, əlaqədardır.
Yeri gəlmişkən deyim ki, Əfruzun nənəsi xəstə olduğu qısa bir müddətdə anası Bəhicə xanım kafedra rəhbərliyin icazəsi ilə biz aspirantlara bir neçə dəfə ingilis dili dərslərini S.Vurğun küçəsi 55-də - öz evlərində keçmişdi. Mən Əfruzun adını və səsini o vaxtlarda eşitmişdim.
Adını ailə dostları olan görkəmli söz ustası Hüseyn Cavid verdiyi Bəhicə xanım - bizim ingilis dili müəlliməmiz həmişə övladının musiqi duyumu və qabiliyyəti ilə fəxr edirdi.
Əfruzun yazıları bütün dünyada , o cümlədən müəllifin son illərdə məskunlaşdığı ölkədə - Kanadada Azərbaycanın mədəni irsinin,onun ədəbi düşüncə tərzinin parlaq, nümunəvi nümayişidir.
Əfruzun yazıları onun oxucularının milli qürur mənbələrindən biridir. Şəxsən mən Əfuzun əsərlərini, Facebook yazılarını onun vizit vərəqi kimi qiymətləndirirəm.
Əfruzun ədəbi qəhrəmanlarının çoxunun adı Azərbaycanda geniş yayılmış adlardan seçilib. Onun yazılarımdakı Ədalət dayı (əmi) surəti oxuculara daha maraqlı görünür.
Nazim Nəsrəddinov