Mübariz Azərbaycanlı,
müstəqil jurnalist
Ermənistanın Tovuz təxribatından sonra ATƏT-in Minsk qrupu həmsədrlərinin son bəyanatı ilə Paşinyanın Dağlıq Qarabağla bağlı irəli sürdüyü 7 şərtin həmahəng olması heç kimi təəccübləndirməməlidir. Çünki, əvvəlki Ermənistan rəhbərlərindən tutmuş indikinə qədər Dağlıq Qarabağ işğalının çözülməsinə həsr edilmiş danışıqlarda əsas məqsəd nala-mıxa vurmaqla vaxt udmaq idisə, bu qrupun da əsas işi başaldadıcı "sülh yolu" adı altında onların bu işinə dəstək vermək olub.
Ona görə də ATƏT-in Minsk qrupu həmsədrlərinin son bəyanatı və Paşinyanın irəli sürdüyü 7 şərtə dünyanın 7 möcüzəsi kimi baxmaq lazım deyil. Sizcə, yalnız erməni "nazirbaşının" 23 iyulda irəli sürdüyü şərtlərdən bir gün sonra, 24 iyulda Minsk qrupu həmsədrlərinin bu şərtlərin "havası üstündə" bəyanat verməsi şübhəli deyilmi?
Diqqət edin, Tovuz təxribatında dinc əhalini topa tutmuş Ermənistan ordusunu regionun ən "intellektual və döyüşkən" ordusu hesab edən Paşinyan bu şərtlərində, Ermənistan və "Artsax"ın ümumi təhlükəsizlik sisteminin daha da gücləndirilməsindən, bu istiqamətdə onların sıx əməkdaşlığından, qondarma qurumun danışıqlarda tam hüquqlu tərəfə çevrilməsindən "dəm" vurur. Ancaq Minsk qrupu həmsədrləri Paşinyanın qondarma qurumla sıx əməkdaşlıq çağrışına və bu separatçı rejimin tam hüquqlu tərəfə çevrilməsi istəyinə cavab olaraq, ona qəti şəkildə bu işğalçılıqdan əl çək demək əvəzinə, onlar həmişəki kimi baş altına yastıq qoymaqla ümumi şəkildə, "davamlı sülhə nail olmaq üçün siyasi iradə, atəşkəs rejiminə sadiq qalmaq, təxribatçı bəyanatlardan və maksimalist hərəkətlərdən çəkinmək ən yaxşı şəkildə özünü göstərir", - deyirlər.
Elə isə yaxşı, cənab həmsədrlər Ermənistan Azərbaycanın 20% torpağını işğal etdiyi halda, beynəlxalq hüquq və prinsipləri niyə qətiyyətlə əsas götürüb vahid şərt olaraq işə salmırsınız?! İşğala məruz qalan Azərbaycan hansı siyasi iradə ortaya qoymalıdır ki, bu sizi və havadarlıq etdiyiniz rəsmi İrəvanı razı salsın? Açın gözlərinizi və baxın, məgər 30 ilə yaxındır işğal olunmasına, beynəlxalq hüququ pozulmasına, yurd-yuvasından didərgin salınmış 750 min məcburi köçkünü ilə atəşkəs rejiminizə sülh xatirinə hələ də sadiq olan, Ermənistan və separatçı rejimin alçaldıcı min-bir təxribatçı bəyanatlarına və maksimalist hərəkətlərinə məruz qalan Azərbaycan deyilmi?!
Siz, "həmsədr ölkələrin birgə səylərini açıq tənqid edən və tənzimləmə prosesinin formatında dəyişikliklər etmək konstruktiv dialoqun başlanmasına kömək etmir", deməklə, qaragözlük edib az qala küsdüyünüzü açıq biruzə verirsiniz. Bəs, 26 ildir küskün və "səy" yerinə qoyduğunuz Azərbaycan xalqı nə etsin, hansı səyinizdən yaranmış uğura, irəliləyişə alqış desin?
Cənab "dəymədüşərlər", Paşinyan "Artsax" xalqının öz müqəddəratını təyinetmə hüququnun tanınmasına heç bir məhdudiyyət qoyulmamasını önə çəkərək, "Azərbaycan güzəştə getməyə hazır olduqda danışıqlar mənalı olar", deyə, öz separatçılığından əl çəkmədiyi halda, bəs, siz nədən xalqların öz müqəddəratını təyinetmə hüququndan öncə, dövlətlərin ərazi bütövlüyü prinsipinin daha üstün olduğunu onun gözünə soxmursunuz?
Təzada baxın ki, erməni "nazirbaşı" öz ölkəsinin Azərbaycan xalqına qarşı törətdiyi bəşəri cinayyət əməllərini tam əksinə yozaraq, güya 30 ildir davam edən münaqişədə Azərbaycan tərəfinin Ermənistanın sərhəd yaşayış məntəqələrinə, "dqr"-da yaşayan insanlara, siyasi, iqtisadi, ekoloji, hərəkət və digər hüquqlarını pozaraq, ciddi ziyan vurduğunu bildirir. Məgər, Qarabağın meşəsinə divan tutan, qızılını çıxarıb xaricə daşıyan, bununla Dağlıq Qarabağı müstəqil dövlət kimi gözə soxmağa və danışıqları siyasi oyunbazlıqla bilərəkdən dondurmağa can atan elə Paşinyan özü deyilmi?
Dünənədək danışıqlara "vız" atmayan Paşinyan bu dəfə öz maksimalist şərtlərinin sonunda ATƏT-in üzv dövləti olan Türkiyənin bölgəni sabitləşdirmək cəhdlərini qətiyyətlə rədd edib, hiyləgərcəsinə güya, Ermənistanın sülh tərafdarı olduğunu və ATƏT-in Minsk Qrupu həmsədrləri ilə işləməyə davam edəcəyini bildirir. Maraqlıdır, əgər Paşinyan belə sülhpərəst idirsə, onda onun hakimiyyətə gəldiyi gündən az sonra "Qarabağ - bu, Ermənistandır və nöqtə", deməklə, danışıqları dalana dirəməsinin səbəbi nə idi?
Bütün bu suallar onu göstərir ki, Ermənistan tərəfinin indiyədək apardığı işğalçılıq siyasətindən əl çəkməməsinə ən böyük səbəb, elə Minsk qrupunun səmərəsiz fəaliyyəti olub. Bu dəfə də Minsk qrupu həmsədrlərinin bəyanatı dolayısı ilə elə Paşinyanın 7 şərtinə açıq dəstək kimi qiymətləndirilməlidir.
Əslində rəsmi Bakı diplomatik cəbhədə yeni gedişlər edərək, tamamilə sərt şəkildə Paşinyanın 7 şərtinin və Minsk qrupunun bildirdiyi bəyanatın qarşısına BMT-nin məlum 4 qətnaməsinin qeyd-şərtsiz yerinə yetirilməsi və Helsinki Yekun Aktının müddüalarına əməl olunması şərti ilə çıxmalıdır. Bu şərtlə razılaşmayanlara isə BMT nizamnaməsinin 51-ci maddəsindən irəli gələn bütün tələblərin icra olunacağı qətiyyətlə bildirilməlidir. Yəqin ki, onda həm Paşinyan, həm də onun "havasına" güya, ağıllı-ağıllı "züy" tutan Minsk qrupunun həmsədrləri nə dərəcədə "ağıldan bəlaya" düşdüklərini birdəfəlik anlayarlar.
