Yaxın Şərqdə münaqişənin genişlənməsi qorxusu fonunda beynəlxalq ictimaiyyət İsrail və İranı təmkinli olmağa çağırır, buna baxmayaraq İsrail rəsmiləri cavab veriləcəyini bildirib.
Modern.az-ın məlumatına görə, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu ötən gün İranın raket və dron hücumuna cavab vermək üçün 24 saatdan az müddətdə ikinci dəfə hərbi kabinetinin iclasını çağırıb.
Ölkənin Hərbi Qərargah rəisi Herzi Halevi İsrailin cavab verəcəyini bildirib. O, heç bir təfərrüat açıqlamayıb.
“İsrail ərazisinə bu qədər çox raket, qanadlı raket və pilotsuz uçan aparatların buraxılması cavabla qarşılanacaq”, - o, şənbə gecəsi hücumda ziyan görən İsrailin cənubundakı Nevatim aviabazasında deyib.
İran hücumun aprelin 1-də İsrailin Dəməşqdəki səfirliyinə hava hücumuna cavab olduğunu bildirib. İsrail ərazisinə ilk birbaşa hücum itkilərə səbəb olmasa da, regionda açıq müharibə qorxusunu artırıb. Oktyabr ayında Qəzzada müharibə başlayandan bəri Livan, Suriya, Yəmən və İraqda İsrail və İrana bağlı qruplar arasında toqquşmalar başlayıb..
Qərb müharibə ehtimalından narahatdır
ABŞ prezidenti Co Bayden həftə sonu Netanyahuya deyib ki, ABŞ İsrailin əks-hücumunda iştirak etməyəcək.
.
"Biz uçurumun kənarındayıq və ondan uzaqlaşmaq məcburiyyətindəyik", - deyə Avropa İttifaqının baş diplomatı Cosep Borel deyib və əlavə edib: "Biz əyləci basmalıyıq."
Fransa prezidenti Emmanuel Makron, Almaniya kansleri Olaf Şolts və Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri Devid Kemeron da oxşar çağırışlar ediblər. Vaşinqton və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş katibi Antonio Quterreş də təmkinli olmağa çağırıb.
Ağ Evin milli təhlükəsizlik sözçüsü Con Kirbi bazar ertəsi günü ABŞ-ın müharibə istəmədiyini bildirib: "İranla müharibə görmək istəmirik. Biz regional münaqişə görmək istəmirik"
O, İrana cavab verilib-verilməyəcəyinə İsrailin qərar verəcəyini vurğulayıb.
ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Ostin bazar ertəsi Yaxın Şərq və Avropadakı həmkarları ilə telefon danışığında İsrailə dəstək ifadə edib. “Birləşmiş Ştatlar eskalasiyaya can atmasa da, biz İsraili və ABŞ personalını müdafiə etməyə davam edəcəyik”, - o deyib.
Rusiya müttəfiqi İranı açıq şəkildə tənqid etməkdən çəkinib, tərəfləri təmkinli olmağa çağırıb.
"Daha eskalasiya heç kimin marağında deyil", - Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov bildirib.
Çin bildirib ki, İran öz suverenliyini və ləyaqətini qoruya, "vəziyyəti yaxşı idarə edə və regionu daha da qarışıqlıqdan qoruya bilər". Ölkənin xarici işlər naziri Vanq Yi bazar ertəsi iranlı həmkarı Hüseyn Əmir Abdullahianla telefon danışığında bildirib ki, Çin də İranın regional və qonşu ölkələri hədəf almamağı vurğulamasını yüksək qiymətləndirir.
G7 İranı sanksiyalarla hədələyir
Qeyd edək ki, İranın buraxdığı 300-dən çox raket və pilotsuz uçuş aparatının əksəriyyəti İsrailin "Dəmir Günbəz" hava hücumundan müdafiə sistemi, eləcə də ABŞ, İngiltərə, Fransa və İordaniyanın köməyi ilə vurulub .
Böyük Britaniyanın baş naziri Rişi Sunak bildirib ki, G7 ölkələri İrana qarşı koordinasiyalı tədbirlər paketi üzərində işləyir. "Mən G7 liderləri ilə danışdım, biz bu hücumu qınamaqda həmrəyik", - Sunak parlamentdə bildirib.
G7-yə sədrlik edən İtaliya yeni sanksiyalara açıq olduğunu deyib və istənilən yeni tədbirlərin fərdləri hədəf alacağını vurğulayıb. İtaliyanın xarici işlər naziri Antonio Tajani "Reuters" agentliyinə müsahibəsində bildirib ki, G7-nin bütün üzvləri yeni sanksiyaları dəstəkləməli olacaqlar.
İranda qorxu var...
İsrailin qisas alması perspektivi 2022-23-cü illərdəki etirazlardan sonra dərin iqtisadi problemlərlə mübarizə aparan iranlıları narahat edib. İranın siyasi və hərbi elitası İsrailin cavabının daha geniş tədbirlərə səbəb olacağı barədə xəbərdarlıq edib.
İranın şimalında yerləşən Amol şəhərindən olan 45 yaşlı müəllim "Reuters" agentliyinə bildirib ki, müharibə sadə insanlar üçün yalnız pis xəbərdir. "İqtisadi təzyiq artacaq, təhlükəsizliyimiz təhdid altına düşəcək... Nəyin bahasına olursa olsun münaqişədən qaçmalıyıq. Mən müharibə istəmirəm. Mən iki uşağımı necə qoruya bilərəm? Heç bir yer təhlükəsiz olmayacaq", - o deyir.
Agentliyə danışan evdar qadın isə İsrailin zərbəsinin ölkə iqtisadiyyata son çəkic zərbəsi ola biləcəyindən qorxur: "Biz iranlılar illərdir kifayət qədər dözmüşük. Müharibə ancaq fəlakət gətirir. Həyat yoldaşım fabrik işçisidir. Bizim əsas qida məhsullarını almaq üçün kifayət qədər pulumuz yoxdur, nəinki onları ehtiyatda saxlamaq".
"İqtisadi çətinliklər və sosial məhdudiyyətlər üzündən bir çox insan məyusdur... İsrailin hücumu onların qəzəbini alovlandıra və etirazları canlandıra bilər ki, bu da xarici düşmən tərəfindən təhdid edildiyi zaman bizə lazım olan son şeydir", - İranın keçmiş rəsmisi deyib.
Tehranda yaşayan mühəndis isə belə deyir: "İranı tərk edən əcnəbilər İsrailin hücumuna məruz qalacağımıza işarədir... Biz daha təcrid olacağıq... daha bədbəxt olacağıq" .
