Oktyabr ayı ümumdünya süd vəzi xərçəngi maarifləndirmə ayıdır.
Modern.az "Meduza"ya istinadən xərçəngin bu növü ilə bağlı geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuş 3 kitab haqqında məlumatı təqdim edir.
Qeyd olunub ki, Rusiyada xərçəng xəstəsinə yoluxan qadınların 22%-də məhz süd vəzi xərçəngi diaqnozu var. 2023-cü ildə bu ölkədə süd vəzi xərçəngi haqqında bir neçə fərqli kitab tərcümə və nəşr olunub.
1. Kristina Sandberq - Tənha yer
Kristina Sandberq məşhur İsveç yazıçısıdır. O, fəaliyyətinin zirvəsini yaşadığı vaxt - 44 yaşında sinəsində artıq bir şey hiss edib. Bundan sonra yazıçı cərrahiyyə əməliyyatından, kimya terapiyasından keçməli və sonra postmenopozal simptomlara səbəb olan bir dərman qəbul etməli idi. Bütün bu tibbi tarixçə 100 səhifəyə yazıla bilər, lakin problem ondadır ki, xərçəng heç vaxt sadəcə bir xəstəlik tarixçəsi deyil.
Müalicə bütün ailəni əhatə edir (Sandberqin iki qızı və bir əri var), dostlarla münasibətlər dəyişir və iş dayandırılır. Eyni zamanda, heç kim bir insanın gündəlik həyatda qarşılaşdığı bütün digər problemləri ləğv etmir. Sandberqin atası onun diaqnozundan qısa müddət əvvəl vəfat edib və kitabın çox hissəsi onun və bacısının atalarının son illərində yaşadığı baba və nənələrinin böyük evini necə qaydaya salmağa çalışdıqlarına həsr olunub.
Sandberq “Tənha yer”də olduqca açıq danışır. Bu, onun vəziyyətinin fizioloji təfərrüatlarına (məsələn, ağrılı vaginasından və müalicə nəticəsində çatlamış dırnaqlarından danışır) və münasibətlərinə (qayınanası, digər qohumları, dostları və digərləri ilə "yöndəmsiz və ya ağır söhbətlərə" çoxlu nümunələr verir) aiddir. Sandberq nəhayət remissiyaya keçir. Ancaq bu, dərhal istənilən rahatlığı gətirmir - nə fiziki, nə də psixoloji.
Əsas müalicəsi başa çatdıqdan sonra Sandberqin niyə özünü əvvəlki kimi aparmadığını başa düşmək ətrafdakılar üçün çətin olur. Bu, onun üçün xoşagəlməz söhbətlərin yeni dalğasına gətirib çıxarır. Əslində kitabın adı İsveç şairi Cenni Tayndalın Sandberqə göndərdiyi məktubdan götürülüb: "Cenni Tayndal mənə məktubda yazır ki, xəstəlik çox tənha bir yer olmalıdır. Bəli. Bu doğrudur. Tam olaraq".
2. Trişa Qrinhalx, Liz O'Riordan - Gəlin döş xərçəngi haqqında danışaq. Xərçəng xəstələri və onların yaxınları üçün tam bələdçi
İlk baxışdan süd vəzi xərçəngindən xəstə kimi sağ çıxmış həkimlər olan müəlliflərin kitabı bu xərçəng növü üçün hansı müalicənin zəruri olduğunu, onun necə davam etdiyini və hansı nəticələrə səbəb olduğunu ətraflı təsvir edən adi bir istinad kitabıdır. Hətta hər şey bununla məhdudlaşsa belə, bu, artıq çox yaxşı bir iş olardı. Həkimlərin hər şeyi izah etməyə və xəstələrin və onların ailələrinin suallarına cavab verməyə həmişə vaxtları olmur.
Lakin bu kitab sadəcə qeyd olunanlardan ibarət deyil, həm də böyük psixoloji dəstəkdir. Keçmiş xəstələr kimi, müəlliflər diaqnoz səbəbiylə həyatın hansı qeyri-tibbi sahələrinə "hücum edildiyini" bilirlər. Kitabda cinsiyyət və kontrasepsiya haqqında, diaqnoz və müalicə prosesində narahatlığın öhdəsindən necə gəlmək, həmçinin diaqnozu yaxınlara necə söyləmək barədə ayrıca bölüm var.
Əhəmiyyətli olan odur ki, kitabda kişilərdə döş xərçəngi ilə bağlı bölüm və bir çoxları tərəfindən məhəl qoyulmayan digər mövzularda fəsillər var. İngilis olmayan oxucular üçün kitabın dezavantajı orada hər şeyin Britaniya adət-ənənələri baxımından təsvir olunmasıdır. Ancaq bu, ilk növbədə üsulların özünə deyil, müalicənin təşkilinə aiddir.
3. Nadejda Meleşko - Ümid kitabı. Səhər həmişə gəlir
Dərhal qeyd etmək lazımdır ki, Nadejda Meleşkonun kitabı yazıçının ölümündən sonra satışa çıxıb. Buna görə də, əgər hazırda kiməsə süd vəzi xərçəngi diaqnozu qoyulubsa və həmin insan palliativ deyilsə, bu kitabı oxumaq istəməyə bilər. Meleşkoda süd vəzi xərçəngi riskini kəskin şəkildə artıran bir genetik xüsusiyyət var idi. O, 32 yaşında xəstələnib və əri (keçmiş xokkeyçi Dmitri Meleşko) və iki oğlu ilə birlikdə Belarusdan müalicə üçün Almaniyaya gedib.
Müalicə prosesi zamanı Nadejda məşhur bloq sahibi idi və yazılar yazırdı. Bununla belə, kitab yazılar toplusu deyil. Bu, Meleşkonun vəziyyətini və psixoloji dəyişikliklərini təsvir etdiyi müstəqil bir mətndir. O, hər şeyini qurub-düzəltdiyi və darıxdığı itlərinin qaldığı evi tərk etməli olub. Əvvəlcə birtəhər uşaqlarla danışmalı idi. Müalicə çətin olacaqdı.
Həkimlər remissiya elan etdikdən az sonra Meleşko residiv keçirib. Kitabın çox hissəsi bunu qəbul etməyə həsr olunub. Meleşko əhvalının dəyişməsi və onun şən qalmasına nəyin kömək etdiyi barədə ətraflı təsvirlər verib. Xüsusilə, o, elmi cəhətdən dəqiq adlandırıla bilməyən təcrübələrə müraciət edib. Kitabda əks olunan bu məqamlar da müəllifin keçdiyi yolun bir hissəsi kimi önəm kəsb edir.
