Firuz Mustafa: “Seyrçilər aktyorları uzun müddət ayaqüstə alqışladılar...”
Qardaş Türkiyənin Trabzon şəhərində Əməkdar incəsənət xadimi, yazıçı-dramaturq Firuz Mustafanın “Neytral zona” (“Tərəfsiz Bölgə”) pyesi Sənət Teatrında tamaşaya qoyulub. Premyerada iştirak edən müəllif tamaşa ilə bağlı Modern.az-a bunları deyib:
“Əvvəla, onu vurğulamaq istəyirəm ki, “Tərəfsiz bölgə” adlı dram əsərinin maraqlı və qəribə taleyi olub. Belə ki, pyes əvvəlcə Azərbaycanda, daha sonra sonra Ukrayna və Rusiyadakı teatrlarda səhnəyə qoyulub. İkncisi, Trabzon teatrına hazırlanmış tamaşa öz orijinal quruluşu ilə fərqli yozumdadır. Teatrın rejissoru və qurucusu Necati Zəngin sənət sahəsində, incəsənət aləmində tanınmış şəxsiyyətdir. Zənnimcə, tamaşa uğurlu alınıb. Bunu tamaşaçı reaksiyasından da bilmək olar. Seyrçilər aktyorları uzun müddət ayaq üstə alqışladılar”.
Bəs “Tərəfsiz bölgə” dramında nədən bəhs edilir, əsərin qayəsi nədir?
Firuz Mustafa:
“Olsun ki, indiki halda bu gərgin süjetli əsərin məzmun və süjetini danışmaga ehtiyac duyulmur. Sadəcə olaraq onu demək olar ki, tamaşada iki dövlət sərhəddi arasındakı neytral zonada - tərəfsiz bölgədə öz sənədini, yəni pasportunu itirən qəhrəmanın – Vasifin başına gələn qəribə, həm komik, həm də faciəvi hadisələrdən bəhs edilir. Onu nə getdiyi, nə də gəldiyi sınırdan içəri buraxmırlar. Hadisələrin gedişi zamanı məlum olur ki, tərəfsiz bölgədə qalan Vasifin hər iki tərəfdə ailəsi və uşaqları var. Onu üzləşdiyi problemdən “xilas etmək” niyyəti ilə arvadlarının hər ikisi hadisə yerinə gəlir. Bir nəticə hasil olunmadıqda, hər iki dövlətin insan haqlarını müdafiə edən əməkdaşları neytral zonaya təşrif buyurur. Və belə məlum olur ki, Vasifin düşdüyü situasiyadan xilas oması heç də asan məsələ deyildir. Pasportsuz qalan bu şəxsin tərəfsiz bögədən çıxması ən yüksək iclas, sessiya və toplantılarda həll olunmalıdır. Məsələyə, hətta beynəlxalq qurumlar müdaxilə etməlidir. Bürokratik əngəlliklər fonunda personajların iç dünyası, psixologiyası tragikomik vəziyyətlərlə təqdim olunur.
Burasını da qeyd edək ki, Vasif tərəfsiz bögədə heç də tək deyildir. Tikanlı məftillər arasında onunla birlikdə bir sahibsiz it də vurnuxmaqdadır. Amma həmin azmış it də Vasif kimi düşdüyü çətin vəziyyətdən çıxış yolu tapa bilmir. Sonra hadisələr kəskin şəkildə dəyişir. Məlum olur ki, bu it artıq beynəlxalq axtarışa verilib. Sən demə, həmin “buraxma it” heç də “sahibsiz” deyilmiş. O, hansısa əcnəbi ölkələrdən birinin yüksək rütbəli vəzifə sahibinin arvadının iti imiş. Həmin qadın dövlət sərhəddini keçərkən sevimli it sakitcə, xəlvəti olaraq maşının açıq pəncərədən yerə atılır. Beləliklə, it ilə Vasif bir müddət qonşu olurlar. Amma sonda “axtarışa” verilmiş it sərhəd məntəqələrinin əməkdaşları tərəfindən tutularaq təntənəli şəkildə, böyük bir ehtiram və hörmət-izzətlə öz sahibinə təhvil verilir. Əsərdə şən və kədərli situasiyalar bir –birini əvəz edir...
Tamaşada iştirak edən aktyorlar Lale İsgenderoğu, A. Songül Nadir, Kevset Nur Yılmaz, Süleyman Sarıkaya, Serkan Serbest, Haktan Özkan, Seyman Ali Pervanoğlu, Mete Aslan öz rollarını məharətlə oynayıblar.
Əsəri mərhum, zəlzələ qurbanı Abdulkadir Özkan türkcəyə çevirmişdi. Tamaşanın quruluşçu rejissoru Cemre Can Avçı, dekor, kostyum və rəsmlərin müəllifi isə Murat Aslan və Lale İsgenderoğludur. İşıq mühəndisi isə Aygün Güner Aslandır.
Kollektiv “Neytral zona”nı yaxın gələcəkdə Azərbaycana gətirmək arzusundadır”.
