Milli Məclisin deputatı Mirzəcan Xəlilov parlamentin dünənki iclasında etdiyi çıxışın ictimaiyyətə düzgün təqdim olumadığını bildirib. Deputat Modern.az-a açıqlamasında deyib ki, o, büdcə müzakirləri zamanı aşağıdakı fikirləri səsləndirib:
- Hörmətli Sədr!
Hörmətli hökümət üzvləri!
Hörmətli deputatlar!
2017-ci il dövlət büdcəsi artıq 2 gündür müzakirə olunur. Büdcədəki əsas müddəalar Azərbaycan Respublikası Prezidentinin xüsusi rəyi və tapşırığını nəzərə almaqla sosial yönümlü hazırlanmışdır. Dövlət büdcəsinə neft gəlırlərindən daxil olmaların azalması, qeyri-neft sektorundan büdcəyə daxil olmaların artırılmasını vacib etmişdir.
Müzakirə etdiyimiz büdcə paketi də məhz bunu ehtiva edir. Büdcənin hazırlanmasında kifayət qədər təcrübəli mütəxəssislərin rolu özünü göstərir.
Büdcədə geyri-neft sektoruna verilən üstünlük xüsusi olaraq nəzərə çarpır.
Mən Sumqayıt şəhərindən deputat seçilmişəm. Sumqayıtda möhtərəm Prezidentin diqqət və qayğısı nəticəsində 1 il ərzində edilmiş müsbət dəyişiklər göz qabağındadır. Sumqayıtda atılan bütün addımlar təqdirə layiqdir. Əhalinin rifahı naminə kifayət qədər sosialyönümlü işlər həyata keçirilmişdir. Evlərin dam örtüyü dəyişmiş, yeni liftlər quraşdırılmışdır, məhəllədaxili küçə və səkilər abadlaşdırılmış, coxsaylı iş yeləri yaradılmışdır. Digər görülən işləri sadalamağa vaxt yetməz. Əksəriyətiniz bu işlərlə tanışdır. Lakin buna baxmayaraq gələcəkdə qeyri-neft sektoruna təkan veriləcək vacib amillərin adını çəkmək olar. Kimya sənaye parkı və karbamid zavodunun tikintisi başa çatdıqdan sonra həmin müəssisələr dövlət büdcəsinə və sumqayıtlılara, eləcə də bütün Azərbaycan xalqına kifayət qədər gəlir gətirəcək. Sumqayıtda yaradılacaq yeni müəssisələr ölkəyə valyuta gətirəcək ki, bu da qeyri-neft sektorunda öz sözünü deyəcək.
Qeyri-neft sektoruna ən çox töfhə veriləcək sahələrdən biri də aqraq sahədir. Ölkəmizdə bu sahəyə diqqət və qayğı artmışdır.
Mən Milli Məclısin İqtisadi Siyasət və Sahibkarlıq komitəsinin üzvü kimi bəzi araşdırmalar aparmışam.
Artıq Azərbaycanda kənd təssərüfatı, heyvandarlıq və taxılçılıqda kifayət qədər nailiyyət əldə edilmişdir. Bu gün dövlət başçısı cənab İlham Əliyevin tapşırığına uyğun olaraq baramaçılığa, tütüncülüyə, çayçılığa, üzümçülüyə, gülçülüyə, yeni fındıq bağların salınmasına diqqət artırılmışdır.
Ən vacib strateji məhsullardan sayılan pambıqçılığa xüsusi diqqət ayrılmışdır. Belə ki, pambıqçılıq həm iş yerlərinin çoxluğuna görə, həm də ölkəyə valyuta gətirməkdə xüsusi köməkk edəcək. Bu sahədə 1 il ərzində sıçrayışa nail oımaq mümkündür.
Perspektiv inkişafa nəzər salsaq, görərik ki, yuxarıda qeyd olunan məhsullardan fərqlı olaraq pambıqçılıqdan 2017-ci ildə bu ilkindən 5-6 dəfə çox gəlir gətirə bilərik. Lakin mütləqdir ki, bu təməl bu günlərdə qoyulsun.
Bu sahəyə diqqət bir neçə strukturların birgə fəaliyyəti ilə həyata keçirilməlidir. Belə ki, mən hesab edirəm 2017-ci ildə 130-135 min hektar məhsuldar sahələrə pambıq əkilməlidir. Bu sahələr yerli İcra Hakimiyyəti orqanları, Kənd Təsərüfatı Nazirliyinin və Meliorasiya Su Təsərufatı ASC-nin əməkdaşları ilə birlikdə seçilməlidir. Biz 2017-ci ildə az xərcləyib, çox məhsul əldə etməliyik. Əkin üçün o sahələr seçilməlidir ki, Meliorasiya Su Təsərufatı ASC su verməkdə çətinlik çəkməsin. Hal-hazırda dren və kollektor sistemi olan torpaqların 40-50%-i əkilərsə, hər hektardan 25-30 sentner pambıq götürmək olar. Mən orta hesabla 22-23 sentner qəbul edirəm və deyirəm 300 min ton pambıq əldə etmək üçün çətinlik yoxdur.
Mən yuxarıda qeydlər etdim ki, bu təməl bugünlərdə qoyulmalıdır. Hal-hazırda payız şumu davam etdirilir, fermerlər hələ də tam qərarlı deyillər, çoxları öz bostan və yonca sahələrini pambıqçılıqla əvəz etmək istəmir. Eyni zamanda pambığın qiyməti indiki halda fermerləri o qədər də qane etmir. Lakin sonradan pambığın cənab Prezidentin sərancamı ilə əldə edilmiş hər kiloqramına ödənilən əlavə 10 qəpik fermerləri razı salmışdır. Lakin gələn ilin məhsulu üçün mülahizələrdən görünür ki, məhsulun hər kiloqramı üçün ümumilikdə 80 qəpik ödənilərsə, fermerlər heç bir təsirsiz daha cox məhsul götürməyə çalışacaqlar.
Arada olan qiymət fərqi təxminən 60 milyon AZN və ya 30 milyon ABŞ dolları təşkil edəcək ki, bu da həm əkinçinin, həm də tədarükcünü qane edəcəkdir.
Xalqımız dövlət başçısı cənab İlham Əliyevə inanır, gərək elə edək ki, insanlar nazirlərə , İcra Hakimiyyəti başçısı və digər qurumların rəhbərlərinə, eləcə də biz millət vəkillərinə də güvənsinlər. Onlarin arasında dialoq aparmaq bizim hər birimizin borcudur. Milli Məclisdə qəbul etdiyimiz kooperasiya qanununun həyata keçirilməsində onlara yaxın köməkçisi olmalıyıq. Bu prosses tezliklə başlamalıdır.
Mən yuxarıda qeyd etmişdim ki, mövcud dren kollektorları olan torpaqlara üstünlük verilməlidir. Burada da çətinliklər mövcuddur. Bunun həlli çox vacibdir. Tarif Şürasının qaz və elektrik enerjisinin qiymətində etdiyi dəyişikliklər ən çox iki qürumda - Meliorasiya Su Təsərufatı ASC-də, eləcədə Azərsu ASC-də özünü göstərəcəkdir.
Elekttrik enerjisinin qiymətinə edilən artım həm suvarma suyunun, həm də içməli suyun qiymətinin artmasını qaçılmaz edəcəkdir. Bu da əhali arasında yeni narazılıqların yaranmasına şərait yaradacaq.
