Qabil Hüseynli: “Xalq Türkiyəni avtoritarizmə sürüklənməkdən xilas etdi”
İyunun 7-də Türkiyə Böyük Millət Məclisinə keçirilən seçkilərdə hakim Ədalət və İnkişaf Partiyası qələbə qazansa da, təkbaşına iqtidar formalaşdırmaq üçün tələb olunan səsi toplaya bilməyib.
Ölkənin ana müxalifəti Cümhuriyyət Xalq Partiyası (CHP) isə seçkilərdə ikinci yerdə qərarlaşıb. Amma 2011-ci il seçkilərinə nisbətdə CHP-nin deputat yerləri azalıb.
Milliyyətçi Hərəkat Partiyası (MHP) isə səslərini 3 faiz artırıb.
Ən çox müzakirə mövzusu olan isə PKK-nın siyasi qanadı Xalqların Demokratik Partiyasının (HDP) 10 faizlik baryeri aşaraq? parlamentə düşməsidir. Əslində bu, HDP üçün çox böyük qələbədir.
AKP yetərli səs yığa bilmədiyinə görə, Türkiyədə koalisiya hökumətinin qurulması gündəmə gəlib.
Keçmiş dövlət müşaviri, politoloq Qabil Hüseynli Türkiyədəki parlament seçkiləri ilə bağlı Modern.az saytının suallarını cavablandırıb:
- Sizcə, bu seçkinin nəticələri Türkiyə siyasi arenasında hansı dəyişikliklərə səbəb olacaq? Növbədənkənar seçkiyə gediləcək, yoxsa koalisiya hökuməti qurulacaq?
- Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi proseslərə müdaxilə etməsə və baş nazir Əhməd Davudoğluna təsir göstərməsə, koalisiya hökuməti yaranacaq. AKP-nin səsləri itirməsi, Türkiyədə hələ də demokratiyanın qorunub saxlanmasının göstəricisidir. Bunu yalnız alqışlamaq lazımdır, çünki xalq həm də ölkəni avtoritarizmə sürüklənməkdən xilas etdi.
- CHP-MHP-HDP üçlüyü fonunda hansı perspektivlər gözləmək olar?
- HDP parlamentdə kürd millətçiliyini, separatçılığı, PKK-nın ideyalarını təbliğ edəcək. Kürdlərin parlamentə düşməsi Türkiyə demokratiyasına heç nə verməyəcək. Əksinə, parlamentdə qarşıdurmaların artması qaçılmaz olacaq. HDP kürd intibahı, milli dirçəlişi adı altında parlamentdə kampaniya aparacaq. Bununla da kürdlərə ərazi muxtariyyəti tələb olunması gözləniləndir.
CHP ilə MHP isə ağıllı hərəkət edərək, prezidentin istefasını gündəmə gətirməlidirlər. Çünki Ərdoğan prezidentlik səlahiyyətlərindən kənara çıxaraq seçkiqabağı AKP-nin təbliğatını apardı. Bu, çox ciddi pozuntudur. Buna görə də Türkiyə parlamentində Ərdoğanın istefası gündəmə gətirilməlidir. Belə olmasa, Ərdoğan istədiyi zaman Davudoğlunu çıxarıb, arzuladığı adamı AKP sədri qoya bilər. Davudoğlunu Ərdoğandan uzaqlaşdırmaq mümkün olsa, çox böyük irəliləyiş əldə edilər. Ərdoğanın təsiri olmasa, Əhməd Davudoğlu CHP və MHP ilə koalisiya hökuməti qurub ölkəni idarə edər.
- Düşünmək olarmı ki, CHP və MHP Davudoğlunu Ərdoğanın təsirindən uzaqlaşdırmaq istəyir?
- Bəli. Yalnız bu zaman koalision iqtidar ideyasını reallaşdırmaq mümkündür.
- Bu seçkidə iştirak edən əsas partiyalar arasında ciddi ideoloji fərqlər mövcuddur. Buna görə də sual olunur: “Koalisiyaya gedilərsə, bu ölkənin xarici siyasətinə təsir edəcəkmi?”
- Əslində yox. Çünki xarici siyasətin koordinatları prezidentin əlindədir. Prezident ənənəvi xarici siyasət yürüdəcək.
Aqşin Kərimov
