Beşinci çağırış Milli Məclisin tərkibinin formalaşacağı vaxta az zaman qalır.
İki aydan sorna ölkədə növbəti parlamüent seçkiləri keçiriləcək. Bununla bağlı artıq müəyyən canlamalar da görünür. Xüsusən sosial şəbəkələrdə deputatların fəaliyyəti, onların 5 illik fəaliyyəti müddətində hansı işləri görməsi ilə bağlı müxtəlif səhifəlrə yaradılır. “Deputat 2015”, “Seçki-2015”, “Lənkəran seçki-2015” və s. Bu səhifələrdə hər dəfə bir deputat müzakirə edilir, fəaliyyəti istiqmaətində fikirlər qeyd edilir.Əvvəllər hər zaman Milli Məclis iclaslarında olan, deputatların istər ölkə daxili fəaliyyətini, istərsə də xaricdəki işlərini yaxından izləyən, seçiciləri ilə münasibətlərini daim işıqlandıran parlament jurnalistləri Milli Məclisin üzvləri barədə daha yaxından məlumatlıdırlar və onlar haqqında fikirlər söyləyirdilər.
Təbii, çünki onlar həmin deputatın işini yaxından izləyirlər. Amma bu gün bu kimi səhifələrdə millət vəkillərin fəlaiyyətini bilən də, bilməyənlər də fikirlər söyləyir, hətta təhiqlər də yer alır. Bundan istifadə edərək bəzi millət vəkillərinə şantajlar da edilir. Hətta görürsən ki, parlament jurnalsitlərinin passiv hesab etdiyi deputat həmin səhifələrdə “müəyyən məbləğ” qaşrılığında yaxşı təriflənir.
Modern.az məsələ ilə bağlı parlament jurnalsitlərindən münasibət öyrənməyə çalışıb.
Parlament Jurnalsitlər Birliyinin sədri, Modern.az-ın baş redaktoru Elşad Eyvazlı bu gün Azərbaycan cəmiyyətində belə bir tendensiyanın yaranmasına diqqət çəkib. O təəsüflə bildirib ki, hamıya şamil olunmasa da, əksəriyyət öz sahəsindən başqa digər sahələrəin işlərinə ilə az qala məşğul olur.
“Öz işi ilə məşğul olanlar çox azdır. Jurnalistikamıza da belə hallara rast gəlinir. Konkret parlament jurnalsitləri ilə deputatların fəaliyyətinə toxunmaq istəyirəm. Bu gün ayrı-ayrı qurumlar, cəmiyyətlər, jurnalistlər var ki, deputatların fəaliyyətinə qiymət verir, onlara nominasiyalar verirlər. Amma onlara sual verilsə ki, bu deputatı hansı fəaliyyətinə görə qiymətləndirirsiniz, buna cavab verə bilməyəcəklər, ya da min cür cavab verəcəklər. Halbuki Milli Məclisin depurtatlarının fəaliyyəti daha çox parlament jurnalistlərinin gözü qaşrısındadır.
Parlament jurnalistləri hər zaman Milli Məclisin iclaslarında olurlar. Eyni zamanda, deputatların seçiciləri ilə hansı şəkildə münasibətdə olması, xaricdəki fəlaiyyəti parlament jurnalistlərinə aydındır. Çox təəssüf edirəm ki, bizim bəzi deputatlarımız da aidiyyatı olmayan qurumların, jurnalistlərin, ictimai nümayəndələrin onlara veridiyi bu adı qəbul edirlər və biz hesab edirik ki, bu deputatlar özlərini biabr edirlər. Bu ona bənzəyir ki, hər hansı fermer jurnalistlərə “həsən bər Zərdabı nominasiya” təqdim edir”.
Eyni zamanda E.Eyvazlı sosial şəbəkələrin aparıcılığı ələ almasından sonra bu məkanda seçkilərlə bağlı müxtəlif profillər, səhifələr yaradıldığına diqqət çəkib.
“Burada bəlkə də bir dəfə Milli Məclisdə çıxış etməyən, seçicilərlə görüşməyən, Azərbaycanın tanınması ilə bağlı adıdm atmayan deputatları ən aktiv, fəal kimi təqdim edirlər. Bu bizdə yetəri qədər ikrah hissi doğurur.
Açıq şəkildə qeyd edim ki, belələri hər hansı vəsait aldıqdan sonra belə addım atırlar.
Bu addım həm deputatın özünə, həm də profili yaradanlara ciddi xələlə gətirir. Məqsəd ondan ibarətdir ki, profil yaradanlar “reket”çiliklə məşğul olub, pul qazanmaq istəyirlər. Amma deputatlar bura niyə çıxmaq istəyirlər?
Eyni zamanda profillərdə əksər millət vəkillərini aşağılayırlar. Bundan nə qazanmaq istəyirlər? Bu doğru addım deyil. Milli Məclis deputatların fəaliyyətini daha doğlun, dürüst qiyməti yalnız parlament jurnalistlərti verə bilərlər. Çünki onlar deputatların fəaliyyətini daha yaxılndan izləyirlər. Bu çox təəssüfedici məqamdır ki, bəzən mətbuatımızda bu kimi yazılardan, anonim məlumatlardan, profillərdən xəbər hazırlayırlar. Bu doğru hal deyil”.
“Üç nöqtə” qəzetinin əməkdaşı Elməddin Muradlı bu cür səhifələrin yaranmasına pis qaşrılamasa da əsasən orada bəzi insanların özünə aid olmayan məsələlərə qarışdığını qeyd edib.
“Məsələn, biri rayonda yaşayır. Bakıda yaşayan deputatın fəaliyyətinə münasibət bildirir, təhqir edir, ağzına gələni yazır. Belə olmaz axı.
O səhifənin müsbət tərəfi odur ki, seçicilər burada rahatlıqla deputatları haqqında yaza bilirlər. İnanmıram ki, həmin deputatlar orada yazılanları izləyirlər. Pis tərəfi odur ki, səhifə sahibləri “reket”şiliklə pul qazanırlar. Biri pul verir reklam edir, tənqidi yazanların kommentlərini silirlər. Biri də pul vermir, onun haqqında nə gəldi yazırlar. Bu da cəmiyyətin bir bəlasıdır”.
“Gün.az” saytının əməkdaşı Kamil Həmzəoğlu: “Əslində sosial şəbəkələrdə istənilən məsələ və ya şəxslə ( o cümlədən deputatlarla) bağlı müzakirələrin açılmasında qəbahətli bir şey görümürəm. Bu, həm demokratiyanın, söz azadlığının bir göstəricisidir, həm sə siyasi mübarizənin, siyasi dartışmaların bir əlamətidir. Bu, həm də günümüzün reallığıdır, bundan qaçmaq olmaz. Ancaq biri var normal, sivil, mədəni mübarizə, diskussiya, müzakirə, biri də var ki, qeyri-normal, qeyri-sivil, qeyri- mədəni və qeyri-insani mübarizə, müzakirə.
Bunları bir-birindən ayırmaq lazımdır və bir-biri ilə qarışdırmaq olmaz. Ola bilər ki, kimisə, nəyisə xoşlamayasan, qəbul etməyəsən, bu, normaldır, ancaq bunun anormal tərəfi odur ki, heç bir əsas olmadan kimsə və nəsə haqqında təhqir, yalan, böhtan, şər-şəbədə danışasan, qoşasan. Buna heç kimin haqqı yoxdur”.
K.Həmzəoğlunun sözlərinə görə, heç kimi-xüsusilə, tanımadığın, fəaliyyətinə bələd olmadığın adamı təhqir etməyə, aşağılmağa kimsənin haqqı çatmır.
“Bu, konkret çinayət əməlidir, şərəf və ləyaqətin təhqir olunmasıdır. Ona görə sosial şəbəkələrdə də müzakirələr, diskussiyalar zamanı bu məqamlar gözlənilməli və bunlara ciddi diqqət yetirilməlidir, hər şey etik çərçivədə olmalıdır. Konkret olaraq, Facebookda səhifə yaradanlar, təşkil edənlər tərəfindən bu prosesə ciddi nəzarət edilməli, kimlərsə və nələrsə haqqında təhqir, böhtan səsləndirilərsə, anında onlar həmin səhifələrdən yığışdırılmalı, həmin şərhləri yazan userlər-fb istifadəçiləri blok edilməlidir.
Son günlər məsələn, Facebookda "Deputat2015" səhifəsi açılıb və orada hazırki deputatlarla bağlı müzakirələr gedir. Dəfələrlə, hətta, səhifəni yaradanlar tərəfindən xəbərdarlıq edilməsinə baxmayaraq, bəzi userlər tərəfindən ağına-bozuna baxmadan deputatlar haqqında təhqirlər, söyüşlər, qarğışlar baş alıb gedir. Bu, artıq müzakirə deyil, konkret tərbiyəsizlik və mədəniyyətsizlikdir. Yenə deyirəm ki, kimisə qəbul etməmək və ya onun haqqında tənqid səsləndirmək olar, heç kim, o cümlədən, deputatlar da tənqiddən sığortalanmayıblar, amma heç kimi -özü də tanımadan və bilmədən-təhqir etmək, aşağılmaq olmaz”.
“Olaylar” qəzetinin əməkdaşı Alim Hüseynli bildirib ki, sosial şəbəkələrdə deputatların qanun yaradıcılığı ilə bağlı qiymətləndirilməsi mümkün deyil. Bütün halda belə qiymətləndirmə qeyri-obyektiv və məqsədlidir.
“Hesab etmirəm ki, belə qiymətləndirmə ilə deputatların fəaliyyəti obyektiv dəyərləndirilsin. Belə müzakirələr deputatların real fəaliyyəti ilə deyil, zahiri görüntü ilə bağlı ola bilər. Əslində belə səhifələr seçki öncəsi qara piar rolunu oynayır. Burada isə hansısa deputatın özünü reklam etdirməsi mümkündür. Şübhə etmirəm ki, belə deputatlat yox deyil”.
Aytən ZƏHRA
