Bu il qəbul imtahanlarında abituriyentlərin aşağı nəticə göstərmələri, keçid ballarının aşağı salınması yenidən test üsulunun lazım olub-olmadığı haqda fikirlərin yaranmasına səbəb oldu. Bir çoxları testin təkmilləşdirilməsini irəli sürsə də, digərləri artıq test üsulunun özünü doğrultmadığını, bununla abituriyentlərin istədikləri ixtisaslara daxil ola bilməmələrini əsas göstərməyə başladı.
Milli Məclisin Elm və təhsil komitəsinin üzvi, millət vəkili Kamilə Əliyeva Modern.az-a açıqlamasında bildirib ki, istər qəbul imtahanlarında balların aşağı salınması, istərsə də orta məktəblərdə aparılan buraxılış imtahanlarında şagirdlərin nəticələrində ürəkaçmayan mənzərə qalmaqdadır. Amma o, bunu test üsulunun ləğvi ilə əlaqələndirməyin düzgün olmadığını qeyd edib. “Test üsulu daha da təkmilləşməlidir, yeni yollar tapılmalıdır. Təhsil sistemində görüləsi işlərimiz hələ də çoxdur. Həm Təhsil Nazirliyi, həm də Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası tərəfindən işlər görülür. Gələcək illərdə nəticələr daha yüksək olacaq”.
K. Əliyeva test üsulunun məhz abituriyentlərin istəmədikləri ixtisaslara daxil olmasına səbəb olduğu üçün ləğv edilməsinin əleyhinədir. “Bu fikirlə tam razı deyiləm, heç kimi istəmədiyi ixtisası yazmağa məcbur etmir. Topladıqları ballara əsasən ixtisasları yazırlar, istəmirlərsə yazmasınlar. Ucqar kəndlərdən gəlib 600-dən yuxarı, hətta 700 bal toplayanlar var. Deməli, test üsulu özünü doğruldur. Test sisteminə keçəndən sonra bizdə nə qədər kasıb insanların uşaqları ödənişsiz əsaslarla universitetlərə qəbul olub, təhsil aldılar. Test sisteminin məni qane etməyən yeganə xüsusiyyəti odur ki, bu üsul şagirdlərdə danışıq, nitq qabiliyyətini azaltmış olur. Bunun əsas səbəbi orta məktəblərdə mütaliənin olmamasıdır. Bizim vaxtımızda ədəbiyyat siyahısı verilirdi, şagirdlər arasında mütaliə olurdu. Amma indi bu yoxdur. Aydın məsələdir ki, elm və təhsil sistemi inkişaf etdikcə sistem daha da təkmilləşməlidir”.
Təhsil eksperti Nazim Əkbərov da testin təkmilləşdirilməsinə ehtiyac olduğunu bildirib. “Test özünü doğrultmur deyə bilmərik. Onun tərkibinə məntiqi suallar salırlar ki, uşağın biliyi ilə yanaşı, onun düşüncəsi, məntiqini də yoxlasınlar. Amma məktəblərdə uşaqlara məntiq keçirilmir. Müəllimlər də, uşaqlar da məntiqi bilmirlər. Ona görə də deyirlər ki, testin sualları zəifdir. Yox, testin sualları ağır deyil, testin sualları məntiqidir”. N. Əkbərov bildirib ki, məktəblərdə məntiq dərsi keçilməlidir. “Azərbaycan təhsilində sovet sistemi ilə gedirlər. Sovet sistemində isə “mən nə düşünürəmsə onu qaytar “məntiqi var. İndi isə belə şey yoxdur, uşaq da düşünməlidir. Ona görə də uşaqlar məntiqi sualları cavab verə bilmədiklərindən onlar aşağı bal toplayırlar. Düzdür, testlər hər il təkmilləşdirilməlidir. Bununla yanaşı, təhsilimiz də inkişaf etməlidir. Bunlar bir-birindən xəbərsiz aparılsa sonda nəticə belə olacaq”.
Aytən ƏLİYEVA
