7 Ekim tarihinde Türk Devletleri Teşkilatı'nın (TDT) 12. liderler zirve toplantısı gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev etkinlikteki konuşmasında bir dizi önemli mesajlar verdi, teklifler sundu.
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Türk devletlerinin ordularının Azerbaycan'da ortak tatbikat yapmasını teklif etti.
“Ülkelerimiz arasında askeri, savunma ve güvenlik alanlarındaki geniş iş birliğini göz önünde bulundurarak, 2026 yılında Azerbaycan'da Türk Devletleri Teşkilatı'na üye ülkelerin ortak askeri tatbikatlarının yapılmasını teklif ediyorum”,-TDT'nin 12. zirve toplantısındaki konuşmasında devletimizin başkanı dedi.
Modern.az'a yaptığı açıklamada Milli Meclis Savunma, Güvenlik ve Yolsuzlukla Mücadele Komitesi Başkanı Arzu Nağıyev, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in teklifiyle Türk devletlerinin ordularının Azerbaycan'da askeri tatbikatlar yapmasının sadece sembolik değil, aynı zamanda pratik açıdan da çok önemli bir adım olduğunu belirtti:
“Türk Devletleri Teşkilatı'nın (TDT) Gabala'da düzenlenen zirve toplantısının en önemli yönlerinden biri güvenlik olmuştur. Her devlet için kendisine yönelik tehdidin önlenmesi kaçınılmazdır. Temel nokta şudur ki, TDT yumuşak güç aşamasından askeri meselelerin çözümü, tatbikatların yapılması, özel hizmet organları düzeyinde bilgi alışverişi ve diğer sorunların mutlaka çözülmesi yönünde adımlar atmaktadır. Sayın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in teklifiyle üye devletlerin Azerbaycan'da askeri tatbikatlar yapması sadece sembolik değil, aynı zamanda pratik açıdan da çok önemli bir adımdır. Bu askeri bir etkinlik değildir. Türk dünyasının güvenlik entegrasyonuna doğru atılmış çok stratejik, düşünülmüş bir adımdır”.
Komite başkanı, bu adımın gelecekte “Türk NATO'su” gibi bir yapının hukuki ve siyasi temellerini güçlendirebileceğini vurguladı:
“Ancak mevcut durumda amaç iş birliği, koordinasyon, karşılıklı savunma kültürünü oluşturmaktır. Bilindiği üzere, güvenlik ve savunma iş birliği bundan sonra derinleştirilecektir. Türk devletlerinin orduları arasında taktiksel ve stratejik açıdan uyum sağlanacaktır. Bölgede stratejik dayanışma sergilenecek, farklı strateji ve taktikler, savunma mekanizması pratik olarak, test edilebilecektir. Aynı zamanda Azerbaycan, Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan gibi ülkelerin bu süreçte bir araya gelmesi Türk dünyasının birleşik güç konseptine, onun meydana getirilmesine zemin hazırlayacaktır".
Arzu Nağıyev, “Türk NATO'su” ifadesinin daha çok siyasi-analitik düzlemde kullanıldığını belirtti.
"Şimdilik bu, resmi bir girişim değil. Ancak bu yönde deneyim toplanıyor. Türkiye, zaten NATO üyesi olarak kendi deneyim ve askeri standartlarını diğer Türk devletleriyle paylaşıyor. Azerbaycan ile Türkiye arasında müttefiklik ilişkileri, “Şuşa beyannamesi” ve diğer anlaşmalar var. Benzer beyannameler diğer Türk devletleri arasında da mevcuttur. Savunma sanayinin gelişimi, eğitim, personel değişimi gibi konular çok önemli bir anlam taşımaktadır. Bu, elbette bir anda kurulacak bir yapı değil, bilindiği üzere, bu süreç geliştirilmelidir. Buna karşı çıkacak devletler olacaktır. Güvenlik meseleleriyle ilgili farklı fikirler ileri süreceklerdir. Ancak temel nokta ortak güvenliğin oluşturulmasıdır. Bölgesel istikrar, dış tehditler, istikrarsızlık durumlarında savunma meselelerinin yeniden ele alınması, Orta Asya'da, Güney Kafkasya'da farklı yönlerde güvenlik kuşağının oluşturulması çok önemli bir meseledir. Düşünüyorum ki, Sayın Cumhurbaşkanının bu teklifi çok önemli katkılar sağlayacaktır. Bununla büyük güçler karşısında Türk devletlerinin siyasi ağırlığını çok ciddi şekilde artırmak mümkündür. Her devlet kendi bağımsız iç ve dış politikasını kurar. Bugün devlet ve devletçiliğe karşı olan tehdidin önlenmesi en önemli mesele ve stratejidir. Bunu NATO ve Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatına (KTMT) alternatif olarak göstermeye çalışabilirler. Ancak bu alternatif değil, tamamlayıcı nitelik taşıyabilir. Yani amaç yeni bir bloklaşma yaratmak değil, Türk dünyasının kendini savunma ve stratejik koordinasyon kabiliyetini artırmaktır. Bu açıdan bir kez daha belirtmek isterim ki, Ali Başkomutan olarak, Sayın İlham Aliyev'in teklifi bu yönde çok önemli bir anlam taşımaktadır. Bu, dünyada yaşanan olaylar bağlamında en önemli ve doğru karar olarak kabul edilmelidir”.
