ABD Başkanı Donald Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner bugün Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna'daki savaşın durdurulmasıyla ilgili belirleyici görüşmeler yapacak.
Modern.az haber veriyor ki, Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Witkoff ve Kushner'in Putin ile görüşmesinin salı günü öğleden sonra yapılacağını doğruladı.
O, Rusya'nın “kırmızı çizgileri” hakkında konuşmaktan kaçındı ve “megafon diplomasisinin” zararlı olduğunu belirtti.
Moskova'da yapılacak görüşmeler İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'daki en kanlı çatışmayı bitirmek amacıyla gerçekleşecek en üst düzey görüşmelerden biri olarak değerlendiriliyor.
Trump yönetimi savaşı “kan gölü”, “vekalet savaşı” olarak adlandırıyor ve onun bir an önce bitmesinin önemini vurguluyor. Ancak şimdiye kadar atılan adımlar - ağustosta Alaska'da yapılan Trump–Putin zirvesi de dahil barış anlaşmasına yol açmadı. ABD tarafının hazırladığı ve geçen hafta basına sızan 28 maddelik taslak barış teklifi ise Ukrayna ve Avrupa başkentlerinde ciddi endişe yarattı. Avrupalı yetkililer, belgenin Kremlin'in temel şartlarına uyarlandığını düşünerek Washington'a itirazlarını bildirdiler.
Bundan sonra Avrupa ülkeleri kendi “alternatif barış tekliflerini” açıkladı, Cenevre'de yapılan görüşmelerde ABD ve Ukrayna “yenilenmiş barış çerçevesi” üzerinde anlaştıklarını duyurdular.
Putin ise yeniden beyan etti ki, Moskova barış görüşmelerine hazırdır, ancak Ukrayna anlaşmayı kabul etmezse, Rus ordusu daha da ilerleyecek. Halihazırda Rus kuvvetleri Ukrayna'nın yüzde 19'undan fazlasına, yani 115 bin kilometrekareden fazla alana kontrol ediyor. 2025 yılında ilerleme 2022'den bu yana en hızlı tempoyla devam etti. Rus ordusu pazartesi günü Putin'e Pokrovsk ve Vovçansk'ta kontrolü ele geçirdiklerini bildirdi.
Savaş başlayalıdan beri her iki tarafta toplamda 1,2 milyondan fazla asker öldürüldü veya yaralandı. Hiçbir taraf kesin kayıp rakamlarını açıklamıyor.
Rusya tarafının temel talepleri arasında Ukrayna'nın NATO'ya hiçbir zaman kabul edilmeyeceğine dair güvence, Ukrayna ordusunun sınırlandırılması, Donbas'ın tamamen Rusya'nın kontrolüne verilmesi, ayrıca Kırım, Donbas, Zaporijya ve Herson'un Rusya toprağı olarak tanınması yer alıyor. Kiev bu şartları “kapitülasyon” olarak adlandırıyor ve kabul edilirse, ülkenin gelecekte Rusya tarafından tam işgal riskinin ortaya çıkacağını belirtiyor. ABD ise paralel olarak Kiev'e 10 yıllık güvenlik güvencesi teklif etti.
Görüş arifesinde Witkoff, Kushner ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Florida'da Ukrayna Güvenlik Konseyi Sekreteri Rustem Umerov ile görüşmeler yaptılar. Başkan Volodimir Zelenski, Paris'teki görüşmeden sonra X platformunda yazdı: “Savaşın adil bir şekilde sona erdirilmesi gerekliliği konusunda ortak bir pozisyondayız”.
Dünyanın dikkati tam da o görüşe odaklandı, bu görüşmeler, tahminlere göre, savaşın geleceğini belirleyebilecek ilk gerçek diplomatik girişim olabilir.
Hatırlatalım ki, Rusya 2022 yılının şubat ayında Ukrayna'ya asker konuşlandırdı. Çatışmanın kökleri ise 2014'teki Maydan devriminden, Ukrayna'nın Rusya yanlısı başkanının devrilmesinden ve Kırım'ın ilhakından sonra başlayan Donbas savaşına dayanıyor.
Görüşmelerin sonucu tüm dünya için kritik önem taşıyor, tarafların Moskova'daki görüşmesinden sonra sürecin hangi yöne değişeceği büyük merak uyandırıyor.
