"JP Morgan" analistleri bildiriyor ki, 2027 yılına kadar "Brent" markalı petrolün 1 varilinin fiyatı 30 dolara kadar düşebilir. Sebep olarak ise dünya genelinde talebi aşan arz gösteriliyor. Halihazırda "Brent" yılbaşından bu yana %14 ucuzladı ve Pazartesi günü fiyat 62,59 dolar civarındadır. Fiyatların düşmesine sebep olarak Ukrayna barış görüşmelerinin yeniden başlayabileceği yönündeki beklentiler gösteriliyor.
Azerbaycan ekonomisinin temel sütunlarından birinin petrol gelirleri olduğunu göz önüne aldığımızda, gelecekle ilgili tahminin endişe verici olduğunu belirtebiliriz.
Peki Azerbaycan ekonomik açıdan bu duruma hazır mı?
Milli Meclis Ekonomi Politikası, Sanayi ve Girişimcilik Komitesi üyesi Müşfiq Cəfərov Modern.az'a bildirdi ki, petrol fiyatı henüz uzun süre düşmeyecek:
"Nisan ayında "Brent" markalı petrol 2021'den bu yana ilk kez 1 varil için 61 doların altına düşmüştü. Birkaç gündür "Brent"in fiyatında ucuzlama başladı. Geçen yıl Hollanda'nın uluslararası bankacılık ve finansal hizmetler kuruluşu ING (Internationale Nederlanden Groep) “Brent” markalı referans petrolün ortalama fiyatıyla ilgili tahminini güncelledi. Yeni tahminde deniyor ki, önümüzdeki iki yılda dünya piyasalarında petrolün fiyatı azalacak.
Ucuzlamaya sebep Çin'deki ekonomik durum ve ABD'de sanayinin zayıflamasıdır. Dünyanın en büyük iki petrol alıcısının bu durumu piyasayı etkiledi. Kanaatimce, mevcut durumda da petrol fiyatlarının düşmesi döngüsel bir nitelik taşımaktadır. Bu sürecin kalıcı olmayacağını düşünüyorum. Fikrimce, petrol fiyatı uzun süre düşmeyecek".
Milletvekili vurguladı ki, dünya piyasasında petrol fiyatının keskin ucuzlamasının ekonomiyle hiçbir bağlantısı olmadığını ve bunun esasen siyasi motivlere dayandığını söylemek mümkündür:
"Eğer önceleri petrol fiyatları borsalarda belirleniyorsa, artık petrol siyasi bir araca dönüştü. Bu nedenle önceden tahmin yapmak çok zordur. Ancak petrol fiyatları düştükçe, Azerbaycan'ın da gelirleri azalır. Dünya öyle bir aşamaya giriyor ki, burada artık petrol ekonomilere hükmetmiyor - aksine, petrol üreticileri giderek daha sert rekabet ve azalan kârlarla yarışıyor. Bir zamanlar küresel piyasada egemen olan kartel - "OPEC+" artık kontrolü kaybediyor. Piyasa giderek daha da parçalanıyor ve sertleşiyor.
Ülkemizin devlet gelirlerinin ana yükünün petrol ve gaz sektörünün üzerinde olduğu bellidir. 2020 yılında fiyatlar düşse de, süreç uzun süre devam etmedi - "OPEC+" fiyatların ucuz kalmasının önüne bu kez de geçmişti. Bunun ardından ise Rusya-Ukrayna savaşı ve diğer bir dizi faktöre göre fiyatlar yükseldi".
