Sonbahar mevsimi meyvelerinin fiyatlarında artış gözlemlenmekte olup, bu durum birkaç temel faktörle ilişkilendirilmektedir. Devlet İstatistik Komitesi'nin verilerine göre, 2025 yılının Ağustos ayında Azerbaycan'da tüketici fiyat endeksi bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yaklaşık %6,6 artmıştır. Bu artış özellikle gıda ürünlerinde daha belirgin hissedilmektedir.
Modern.az'a yaptığı açıklamada iktisatçı uzman Akif Nəsirli, ülke genelinde gıda ürünleri ithalatında artış kaydedilse de, meyve ve sebze ihracatının yükselmesinin iç piyasada fiyat artışına neden olduğunu belirtmiştir. Onun sözlerine göre, başkent pazarlarında meyve fiyatları “el yakan” seviyeye kadar yükselmiştir.
“Sonbahar aylarında genellikle yerel ürünlerin bolluğu nedeniyle ucuzlama beklenirken, bu yıl aksine belirli bir fiyat artışı eğilimi gözlemlenmektedir. Temel nedenlerden biri arzın kısıtlanmasıdır. Hava koşullarının istikrarsız seyretmesi, ürünün olgunlaşma döneminin uzaması ve lojistik zincirinde yaşanan zorluklar, piyasaya sunulan meyve hacmini azaltmıştır. Bununla birlikte, ithalat ve yerel üretim arasındaki dengedeki ve döviz kurundaki değişiklikler de meyve fiyatlarını etkileyebilir”.
Uzman, diğer yandan lojistik ve maliyet artışının da fiyat artışını etkileyen faktörler arasında yer aldığını vurgulamıştır:
“Mevsim değişikliğiyle bağlantılı olarak taşıma ve depolama maliyetlerinin artması, meyvelerin satış fiyatını doğrudan etkilemiştir. İç piyasada bazı meyvelere olan talebin artması da fiyat artışını derinleştiren faktörlerden sayılmaktadır. Örnek olarak, sonbahar mevsiminde özellikle C vitamini açısından zengin meyvelere - narenciye türlerine ilgi artmaktadır”.
Mülakat yaptığımız kişinin görüşüne göre, küresel piyasalardaki ve döviz kurlarındaki değişiklikler de fiyat oluşumunu etkileyen önemli faktörlerdendir:
“İthalat ve yerel üretim arasındaki dengenin bozulması, döviz kurundaki değişiklikler sonucunda da fiyatlarda belirli değişiklikler meydana gelebilmektedir.
Şu anda somut fiyat artışına gelince, esasen narenciye meyvelerinde, üzüm ve diğer sulu meyvelerde, ayrıca elma ve ayva gibi sonbahar ürünlerinde gözlemlenmektedir. Narenciye türlerinin bir süredir piyasaya çıkmasına rağmen, kilogram fiyatları 4-5 manat civarındadır. Üzüm ve benzeri meyvelerde ihracatın artması nedeniyle yerel piyasada arz azalmıştır. Elma ve ayva gibi meyvelerin mevsiminde ise “bolluk” beklenmesine rağmen, fiyatlarda ciddi bir ucuzlama yaşanmamıştır”,- A.Nəsirli belirtmiştir.
