Birçok ülkede öğrenciler, emekliler, savaş gazileri toplu taşıma araçlarından ya ücretsiz ya da indirimli tarifelerle faydalanmaktadır. Çoğu ülkede bu sistem uzun zamandır yerleşmiş durumdadır ve yaygın olarak uygulanmaktadır.
Azerbaycan'da ise durum tamamen farklıdır. Ülkemizde indirimli koşullarla kullanım pratiği uygulanmamaktadır. Dijital Gelişim ve Ulaştırma Bakanlığı birkaç gün önce metroda ve otobüslerde yolculuk ücretini artırsa da, kimseye indirim yapmadı.
Son zamanlarda sosyal medyada ve kamuoyunda yapılan tartışmaların katılımcıları hiç olmazsa öğrencilere ve yaşlı emeklilere ulaşımda indirim yapılmasını teklif etmektedirler.
Sosyal bir talep olan bu teklif duyulabilir mi? Azerbaycan'da da okul çağındaki çocuklar ve emekliler için toplu taşımada indirimlerin uygulanması mümkün müdür?
Modern.az söz konusu meseleye açıklık getirilmesi için Azerbaycan Kara Ulaştırma Ajansı'na (AYNA) soru yöneltmiştir.
Sorumuza yanıt olarak bildirilmiştir ki, indirimli yolculuk ücretlerinin uygulanması için toplu taşımada nakitsiz ödemelere geçiş tam olarak sağlanmalıdır. Kurumdan verilen bilgiye göre, söz konusu indirimlerin uygulanması meselesine yalnızca nakitsiz ödemelere tam geçiş sağlandıktan sonra bakılabilir.
“Tarife değişikliği yolcu taşımacılığını gerçekleştiren işletmelerde yolculuk ücretinin nakitsiz ödenmesini sağlayan ödeme sistemine geçişi hızlandırmaktadır”,- AYNA'dan bildirilmiştir.
Milli Meclis İnsan Hakları Komitesi Başkan Yardımcısı Arzuxan Əlizadə uluslararası tecrübede bu meseleye sıkça rastlandığını doğrulamıştır. Onun sözlerine göre, yurt dışında öğrenciler, emekli olan kişiler ve okul çağındaki çocuklar için çeşitli indirimli kategoriler mevcuttur ki, onlar ulaşımdan özel şartlarla faydalanabilmektedirler.
“Çeşitli ülkelerde bu alanda farklı yaklaşımlar mevcuttur. Bu tür indirimlerin ülkemizde de uygulanması hem mümkündür hem de arzu edilmektedir. Özellikle, son zamanlarda ulaşımda yolculuk ücretinin artırılmasıyla ilgili kararların alındığını göz önüne alırsak, bu daha da günceldir. Ulaşım altyapısının yenilenmesi, erişilebilirliğin artırılması ve diğer meselelerle ilgili ek finansal imkanların oluşturulması amacıyla yolculuk ücreti artışları gerçekleştirilmektedir”.
Milletvekili vurgulamıştır ki, şu anda yalnızca 5 yaşına kadar çocuklar toplu taşıma araçlarından ücretsiz faydalanmaktadırlar:
“Ancak 5 yaşından büyük öğrenciler, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarında eğitim alan öğrenciler, ayrıca emekli olan kişiler için de indirimlerin uygulanması arzu edilmektedir. Daha önce çalışma ve savaş gazileri için böyle indirimler mevcuttu, onlar ulaşımdan ücretsiz faydalanabiliyorlardı”.
Başkan yardımcısı bildirmiştir ki, birçok ülkede bu tür sosyal gruplar için aylık ve yıllık indirimli abonelikler sunulmaktadır ve onlar yıl boyunca bu imkandan faydalanabilmektedirler:
“Kanaatindeyim ki, bu girişim bizde de uygulanmalıdır ve bu, hem sosyal adaletin sağlanması, hem de halkın düşük gelirli kesimlerinin toplu taşıma araçlarından faydalanmasını kolaylaştırmak açısından önemlidir”.
Mülakat yaptığımız kişi şunu da eklemiştir ki, önümüzdeki dönemde bütçe görüşmeleri sırasında bu meselenin de gündeme geleceğini beklemektedir:
“Umut ediyorum ki, ulaşım sektörüne liderlik eden kurumlar, Tarife Kurulu ve hükümet bu meseleyi de gözden geçirecek ve olumlu bir karar verilecektir. Vurgulamak önemlidir ki, halkın düşük gelirli kesiminin toplu taşıma araçlarından rahat ve erişilebilir bir şekilde faydalanması için bu tür sosyal indirimlerin uygulanması arzu edilir olmakla birlikte, aynı zamanda zorunludur”,- diye A.Əlizadə belirtmiştir.
