Bugün Karabağ ve Doğu Zengezur'da görülen imar-inşa, yeniden yapılanma çalışmalarına ciddi şekilde engel olan temel sorun, o bölgelere döşenen mayınlardır. Ermenistan tarafından mayın haritaları ilk kez 2021 yılında Azerbaycan'a sunulmuştur. Ancak o zaman Azerbaycan yetkilileri bu haritaların kullanışlılığının %25'ten fazla olmadığını belirtmiştir.
Bu yıl 8 Ağustos tarihli Washington toplantısında her iki ülke barış anlaşmasının metnini paraf etmiştir.
Paraf edilen barış metninde temel meselelerden biri de karşılıklı güven inşası ile ilgilidir.
Bu nedenle mayın haritaları ile ilgili yeni adımların atılması meselesi gündeme gelmektedir. Özellikle de Vatan Muharebesi'nden sonra antiterör operasyonlarına kadar Ermeniler tarafından bir kez daha mayın döşeme çalışmaları yapıldığı dikkate alınmalıdır.
“Mayınlara Karşı Azerbaycan Kampanyası” Sivil Toplum Kuruluşu Başkanı Hafiz Səfixanov Modern.az'a yaptığı açıklamada, Ermenistan tarafının 960 metrekarelik alanla ilgili mayın haritaları vermesi gerektiğini belirtmiştir:
“Ermenistan tarafı ellerinde olan tüm haritaları verdiğini söylüyor. Ancak 44 günlük savaştan sonra antiterör operasyonlarına kadar onlar yaklaşık 480 kilometre uzunluğunda, 2 kilometre derinliğinde mayın döşeme çalışmaları yapmışlardı. 960 kilometrekarelik alanı kapsayan mayın haritaları Azerbaycan'a teslim edilmelidir. Vatan Muharebesi'ne kadar olan haritaları 3-4 defada verdiler. Bu haritalar Aras Nehri'nden başlayan ve "Ohanyan hattı"na kadar olan alanı kapsıyordu ve 400 bine yakın mayınla ilgili bilgi vardı. Bu mayınlardan 97 bini Ağdam'da, 92 bini Füzuli'de, kalanı ise diğer bölgelerdeydi. Sonra da Murov Dağı'nın eteklerine ait 8 formül verdiler. Ancak 44 günlük savaştan sonra oluşturdukları yeni cephe hattına ait hiçbir belge Azerbaycan'a verilmemiştir”.
H. Səfixanov, bu haritaların verilmesinin hem karşılıklı güveni güçlendireceğini hem de Azerbaycan hükümetinin işini kolaylaştıracağını belirtmiştir:
“Çünkü biz "Ohanyan hattı"nı geçtikten sonra neyin nerede olduğunu bilmiyoruz. Bu, orada her yerin mayınlı olduğu anlamına gelmez. Ama nerede ne var - onu da bilmiyoruz. İşlerimizi zorlaştıran budur. Haritalar verilirse, iyi olur. Güven ortamının oluşmasına yardımcı olur. Eğer her iki ülkenin siyasi liderliği uygun görürse, ortak mayın temizleme de gerçekleştirilebilir. Ermenistan'da da mayın temizleme teşkilatı var. Öyle bölgeler var ki, orada ortak mayın temizleme gerçekleştirmek mümkündür. Gazah ilçesinin arazisindeki köylerde, Zengezur koridorunun geçtiği bölgelerde ortak operasyonlar yapılabilir. Bunların hepsi güven, barış ortamının yaratılmasına hizmet edebilir”.
Sivil Toplum Kuruluşu Başkanı, Azerbaycan'ın mayın haritaları ile ilgili Ermenistan'a resmi başvuruda bulunup bulunmadığından habersiz olduğunu söylemiştir:
“Belki de kulislerde bu sohbetler, müzakereler var. Ancak henüz resmi düzeyde kamuoyuna açıklanmamıştır. Biz bir kuruluş olarak, katıldığımız uluslararası etkinliklerde bu meseleyi üçüncü taraflar aracılığıyla gündeme getiriyoruz. Meseleyi de şöyle ortaya koyuyoruz ki, Ermenistan'daki sosyo-politik ortam bunu doğrudan yapmaya imkan vermiyorsa, o haritaları size sunsunlar, siz Azerbaycan'a verin. Karabağ ve Doğu Zengezur bölgesinde yaşayan Ermeni kökenli sakinlerden mayına düşenler varsa, bununla ilgili de bilgi verebilirler ki, bu bizim için çok önemli olabilir. Kır ve ev hayvanlarının nerede mayınlara düştüğü ile ilgili bilgiler de bizim için bir yerde, belirli ipuçları olur. Kuruluş başkanı olarak, meselelerle ilgili başvuruda bulundum. Ne yazık ki, henüz bir sonuç yoktur”.
