8 Ağustos tarihli Washington anlaşmasından sonra Batı Azerbaycan Cemaati'nin faaliyetleriyle ilgili çeşitli iddialar dile getirilmiştir. Bunlardan biri de Cemaat'in feshedileceği yönünde olmuştur. Diğer bir iddia ise Milli Meclis'te oluşturulan Batı Azerbaycan'a Dönüş Girişim Grubu'nun feshedilmesiyle ilgilidir. Bu iddialar zemininde Batı Azerbaycan Cemaati'nin operatifliğinin ve aktivliğinin azaldığına dair de düşünceler oluşmuştur.
Modern.az tüm bu meselelerle ilgili Batı Azerbaycan Cemaati Başkanı, Milli Meclis Milletvekili Aziz Elekberli ile görüşmüştür. Cemaat başkanı ile röportajı sunuyoruz:
- 8 Ağustos anlaşmasından sonra Batı Azerbaycan ile ilgili kurumlara dair bazı iddialar yayıldı. Bunlardan biri ondan ibarettir ki, Batı Azerbaycan ile ilgili Milli Meclis'teki Girişim grubu yakın zamanda feshedilebilinir. Bu ne derece gerçeğe uygundur?
- Elbette, gerçeğe uygun değildir. Bir süre önce aynı iddia Batı Azerbaycan Cemaati'nin kendisine de yöneltilmişti. Şüphesiz ki, bu yanlış bilginin kaynağı Ermenistan medyasıydı. Ve ben basına yaptığım açıklamada bu yanlış bilgiyi yalanlayarak belirttim ki, Cemaat'in işi uluslararası sözleşmelerde tespit edilmiş insan haklarının, dönüş hakkının temin edilmesine yönelik toplumsal bir faaliyettir. Bu anlamda, Cemaat'in faaliyetinin devletlerarası ilişkilerle, barış anlaşmasıyla doğrudan bir ilgisi yoktur.
Şimdi ise aynı iddia Milli Meclis'teki Batı Azerbaycan ile ilgili Girişim Grubu hakkında söyleniyor ki, bu da tamamen absürttür. Girişim Grubu bir yıl içinde Batı Azerbaycan gerçeklerinin ve soydaşlarımızın ana yurtlarına dönüş hakkının uluslararası kamuoyuna ulaştırılması yönünde parlamento diplomasisinin imkanlarından faydalanarak oldukça verimli faaliyet göstermiştir, bundan sonra da gösterecektir. Onun kendi faaliyetini durdurmasına şu anda hiçbir objektif toplumsal-tarihi zorunluluk görmüyorum.
- Batı Azerbaycan Cemaati operatifliği ile öne çıkmıştır. Şimdiye kadar bir dizi önemli meseleye derhal tepki verilmiş, beyanatlar yayımlanmıştır. Son zamanlarda ise sanki bu eğilim durulmuştur. Bunun sebebi ne ile ilgilidir?
- Cemaat'in faaliyetinin herhangi bir yönünde hiçbir durulmadan söz edilemez. Hayal edin ki, sadece Temmuz ayında Cemaat'in yayımladığı tarihi topraklarımızda milli-manevi değerlerimize karşı Ermeni soykırımına dair “Batı Azerbaycan Mirası” kitabının Azerbaycan'ın 84 şehir ve ilçesinde yüksek seviyede tanıtımları yapılmıştır. Beyanlara gelince, bildiğiniz gibi, Washington görüşmelerine kadar Ermenistan tarafından Azerbaycan'a karşı sayısız asılsız iftira ve ithamlar dile getiriliyordu. Hatta bu, çoğu zaman Ermenistan'ın çeşitli devlet yetkilileri tarafından yapılıyordu ve bu sırada Batı Azerbaycanlıların dönüş hakkı ya inkar ediliyor ya da göz ardı ediliyordu. Biz de Batı Azerbaycan Cemaati olarak kendi haklarımızı savunmak zorundaydık. Washington görüşmelerinden sonra ise karşı tarafta bu meseleyle ilgili bir miktar yapıcı çabalar hissedilmektedir, artık Ermeni camiasında Batı Azerbaycanlıların kendi ana evlerine dönme meselesi de tartışma konusu haline gelmiş, hatta bu meselenin kaçınılmaz olduğunu itiraf edenler de vardır. Bu nedenle biz de süreçlere uygun bir tutum sergilemeyi uygun görüyoruz. Ancak bu, "Batı Azerbaycan Cemaati kendi amacından geri çekiliyor" anlamında anlaşılmamalıdır, bizim işimiz hak işidir, uluslararası hukuka dayanır ve soydaşlarımızın dönüş hakkı tanınmalı ve temin edilmelidir. İki halk ve iki devlet arasında güven ve itibarın sürdürülebilir ve kalıcı olması için de bunun çok büyük önemi vardır, halkların bir arada yaşaması barışın önemli şartlarındandır.
- Batı Azerbaycan Cemaati'nin mevcut faaliyeti esasen neden ibarettir?
- Bizim bir hedefimiz var: ata-baba yurtlarımıza Dönüş... Bunun tüm detayları bizim Dönüş Konseptimizde yer almıştır. Faaliyetimiz ise bu Konseptin hayata geçirilmesi yönünde sistemli bir şekilde devam etmektedir. Şüphesiz ki, esas dikkat merkezinde insanlarımızın Dönüş fikri etrafında örgütlenmesi, milletimiz arasında aydınlatma çalışmalarının genişletilmesi, Batı Azerbaycan gerçeklerinin ortaya konulması ve dünya kamuoyuna ulaştırılması meseleleri durmaktadır.
- Milli Meclis'teki Girişim Grubu kendi faaliyetiyle şimdiye kadar nelere ulaşabilmiştir?
- Bildiğiniz gibi, Milli Meclis çok geniş uluslararası ilişkilere sahiptir. Milli Meclis'te dünyanın çoğu ülkesiyle çalışma grupları faaliyet göstermektedir, milletvekillerimiz bu gruplar çerçevesinde, hem de çeşitli uluslararası etkinliklere katılmak için düzenli olarak yabancı ülkelere ziyaretler yapmakta, aynı zamanda yabancı ülkelerin milletvekili grupları sık sık Azerbaycan parlamentosunun konuğu olmaktadır. Milli Meclis Başkanı, sayın Sahibe Gafarova başta olmak üzere milletvekillerimiz her fırsatta Batı Azerbaycan mültecilerinin dönüş haklarını dikkatlere sunmaktadır. Bir gerçeği size hatırlatayım: bu yıl 11-13 Nisan tarihlerinde Türkiye'nin Antalya şehrinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın himayesi ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'nın ev sahipliği ile IV Diplomasi Forumu düzenlendi. Söz konusu Forum'da ben de, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi üyesi ve Batı Azerbaycan Cemaati Başkanı olarak, “Parlamento Diplomasisi ve Küresel Yönetişim” panelinde Batı Azerbaycan meselesiyle ilgili bir konuşma yaptım. Bu, Azerbaycan diplomasisinin bir sonraki başarısıydı.
- Batı Azerbaycan'a dönüşe şüphe edenlere sözünüz nedir?
- Bizim kendi ata-baba yurtlarımıza döneceğimizden hiç kimse şüphe etmesin. Bu faaliyetin ne zaman duracağını da hiç kimse aklına getirmesin. Batı Azerbaycan'a dönüş fikrinin temeli ulu önder Haydar Aliyev tarafından atılmış ve Sayın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in 24 Aralık 2022 tarihinde Batı Azerbaycan Cemaati'nin idari binasındaki tarihi konuşması bizim yol haritamızdır.
