Öyle filmler var ki, izlendikten sonra uzun süre hafızalardan silinmez. Bu filmleri anılarda yaşatan elbette çekici olay örgüsü ve oyuncu performansıdır.
Modern.az sitesi, izleyicilerin ilgiyle izlediği ve hafızalarda iz bırakan filmlerle ilgili köşesini sürdürüyor.
“Meşhur Filmin Unutulmaz Kahramanı” adlı köşemizde, ilginç filmlerden akılda kalan kahramanların kim olduğu hakkında kısa bilgi veriyor, onların geçmiş ve şimdiki görüntülerini fotoğraflarla sunuyoruz.
1989 yılında çekilen “Latife” filmi ekranlara çıktığında sadece Azerbaycan'da değil, tüm SSCB'de büyük yankı uyandırmıştı. O zamana dek henüz Sovyet sinemasında bu denli keskin siyasi hiciv mesajlarıyla zengin bir film çekilmemişti. "Latife" ekranlara çıktıktan sonra SSCB'nin bazı bölgelerinde gösterimi yasaklandı.
Senaryo yazarı Rövşen Ağayev, yönetmenleri Nizami Musayev ve Yefim Abramov olan filmde tasvir edilen olaylar gerçek hayattan alınmıştır. Ekran eserinde üç olay örgüsü vardır ve bunlar tek bir mecraya birleşir. İlk olay örgüsünde olaylar parti komitesi sekreterinin kabinesinde, ikincisinde onun kabul odasında, üçüncüsünde ise asansörde cereyan eder.
XX. yüzyılın 80'li yıllarının sonunu gösteren film, Sovyet sistemi dahilindeki eksiklikleri, yönetimdeki boşlukları, memurların faaliyetsizliğini, adaletsizliği sergiler.
Filmin fikri ve kurgusu Azerbaycan sineması için belirli ölçüde bir yenilikti, çünkü bu tarzda siyasi hiciv, grotesk yaklaşım o zaman nadir bir olaydı.
Filmdeki olaylar Sovyet döneminin son yıllarına, “yeniden yapılanma” dönemine denk gelir. Bu dönemde Sovyet sisteminde eleştiriler artmaktaydı ve toplum iktidarın şeffaflığı, verimliliği, adaleti hakkında daha çok düşünmeye başlamıştı. “Latife” bu eğilim dahilinde bir nevi ayna rolü oynar.
Filmdeki karakterler, olaylar sadece somut memurların veya yönetimin eleştirisi değil, daha çok sistemin genel durumunu, insan ilişkilerini, bürokrasiyi gösterir.
O zamana dek Sovyet döneminde böyle açıkça eleştirel motifler çoğu zaman sansür tarafından kısıtlanırdı. “Latife” bu anlamda belirli derecede sınırları aşmıştı.
Ekran eserinde başrollerde Rasim Balayev, Yaşar Nuri, Ceyhun Mirzəyev, Muhtar Maniyev, Huraman Hacıyeva, Ejder Hamidov gibi meşhur Azerbaycanlı aktörler rol almıştır.
“Latife”yi izleyen seyirciler herhalde sekreter Alya rolünü de hatırlamışlardır. Bu rolün oyuncusu Moskova'dan davet edilmişti. Söz konusu Rus aktris Yelena Kostina'dır.
Peki onu "Latife" filmine nasıl davet etmişlerdi, Yelena Kostina şimdi nerelerde?
Söylenenlere göre, Yelena Kostina'nın oynadığı sekreter rolünü oynamak önce Halk Sanatçısı Hamide Ömerova'ya teklif edilmiş. Ancak senaryo ile tanışan Azerbaycanlı aktris Alya'yı oynamaktan imtina etmiş. Bu da şundan kaynaklanıyormuş ki, senaryoya göre, sekreter rolünün oyuncusu bazı karelerde açık saçıklık sergilemeliymiş. Hamide Hanım da bunu kabul etmeyerek, filmde rol almamış.
Hamide Ömerova gibi yerli aktrislerin bu rolden imtina etmesi filmde gecikmeye yol açabilirdi. Bu sebeple de yönetmenler için çekimlerde talep edilen açık saçık karelere daha kolay razı olabilecek bir aktris ile işi devam ettirmek önemliydi. Onlar acilen Rus aktrisalardan birine başvurmaya karar vermişler.
80'lerin sonlarında SSCB coğrafyasında böyle bir içerik (açık saçık veya mahrem unsurlar) henüz toplum ve devlet kontrolü tarafından dikkatle izleniyordu. Rolü kabul eden aktrisin bu kısıtlamaları dikkate almaya hazır olması önemliydi.
Filmin yaratıcı ekibinin yönetimi aktris Yelena Kostina üzerinde durur. Onun sekreter rolünde oynamayı kabul edeceğine emindiler. Gerçekten de Yelena Kostina iyi bir ücret karşılığında Alya rolünde oynamayı kabul eder ve belirlenen zamanda Bakü'ye gelir.
Ancak çekime saatler kala Yelena Kostina'nın kaprisi tutar ve o, role uygun bazı açık saçık anların kendisi için de sorun yaratabileceğini belirtir. Söz konusu, sekreter ile sekreter Rehimov'un (Rasim Balayev) birlikte çekildiği mahrem sahnedir. Önce o sahneye itiraz eden Yelena Hanım, sonra karakterin taleplerine uygun davranmaya razı olur. Onu ise buna filmin yönetmenlerinden biri Yefim Abramov mecbur eder.
Yönetmenin kendisi o anları şöyle hatırlıyor:
“Alya rolünün oyuncusu Moskovalı aktris Yelena Kostina bize biraz zorluk yaşattı. Senaryoya göre, o, bölümlerden birinde soyunmalıydı. Ama Yelena diyordu ki, kilo almışım, bu yüzden giysisiz çekilemem. Yelena inat ediyordu, bizim de sabrımız tükenmişti. Gördüm ki, aktris yola gelmiyor, o zaman filmin çekim ekibinin üyelerini çağırıp herkesin duyacağı bir sesle dedim ki, Alya rolü için başka bir aktris bulmalıyız, Kostina'ya da acilen bilet alıp Moskova'ya yola salmak zorunda kalacağız. Bunu duyduktan sonra Lena, karakterin talep ettiği hareketlerin hepsini yerine getirmeye razı oldu ve Alya rolü için gerekli kareleri çektik”.
Yelena Kostina 1982 yılında ilk kez “Rüyalarda ve Gerçeklikte Uçuşlar” filminde rol aldıktan sonra hem güzelliği hem de oyunculuk performansıyla Sovyet izleyicilerini, özellikle de erkekleri büyülemişti. Hatta meşhur müzisyen, şair ve aktör Vladimir Vısotski'nin oğlu Nikita da ona vurulmuştu.
Y. Kostina 31 Temmuz 1964 tarihinde Moskova'da mühendis bir ailede doğdu. Ailesinin sanata yakınlığı vardı.
Yelena çocuk yaşlarında müzik okulunda okudu. Aklında sinema veya tiyatro aktrisi olmakla ilgili bir fikir yoktu. Henüz öğrenciyken gelecekte biyolog olmayı arzu ediyordu. Sonraları üniversiteye giriş sınavlarına hazırlanırken o, Moskova Hayvanat Bahçesi'nde hayvanlara bakmayı da öğrenir.
1986 yılında Yelena müzik okulunu bitirdiğinde "Küçük Vera" filminin yıldızı Natalya Negoda ile şarkı yarışmasına katıldı. Ve "Sınıfın Birinci Güzeli" adı uğruna mücadele ederek galip geldi.
Bir gün ona annesinin arkadaşı, aktris Lyudmila İvanova telefon edip der ki, yönetmen Roman Balayan yeni filmde rol almak için genç bir aktris arıyor. 100'den fazla adaya bakılmış, ancak hiçbiri role uygun gelmemiş. Lyudmila İvanova yönetmene Yelena Kostina'ya da bakmayı teklif eder. Böylece, 17 yaşındaki onuncu sınıf öğrencisi beğenilir. Çok geçmeden başrol oyuncusu Oleg Yankovski'nin de rızasıyla Yelena "Rüyalarda ve Gerçeklikte Uçuşlar" filminde rol alır.
Çekimler tam bir yıl sürer. Bir sahne Kostina'nın karakterinin çıplak heykelinin yaratılmasını gerektiriyordu. Genç aktris soyunmaktan kesin bir şekilde imtina ettiği için dar bir bluzla poz vermek zorunda kalır.
1983 yılında ekranlara çıkan film Kostina'nın en başarılı rolü oldu. Filmin gösteriminden sonra Yelena yıldıza dönüştü ve oyunculuk kariyerini sürdürmeye karar verdi.
Bu amaçla o, Moskova Sanat Tiyatrosu Okulu'nda Oleg Yefremov'un kursuna girdi ve 1986 yılında orayı bitirdi.
Sonraları Yelena'yı birçok filmde çeşitli rollerde oynattılar. Azerbaycan'da çekilen “Latife” filmindeki Alya rolü de onlardan biriydi.
Elena Kostina'nın özel hayatı da dramla dolu olmuştur. Genç aktris 1982 yılında “Rüyalarda ve Gerçeklikte Uçuşlar” filminin çekimleri sırasında Oleg Yankovski ile sıcak bir ilişkiye başlamış. O zaman Yelena 18 yaşında, Yankovski ise 40 yaşının başlarında, şöhretinin zirvesindeydi. Aktris, onunla şımartan ve ona özel bir özenle yaklaşan meslektaşına aşık olduğunu itiraf etmiş.
Kostina o dönemi şöyle hatırlıyor:
"Tüm yaratıcı ekip arkamdan sessizce gülüyordu: "Acaba bunun sonu nasıl olacak? Kız kendisi Yankovski'ye direnebilecek mi?" Oleg Yankovski'nin cazibesine karşı durmak mümkün değildi".
Ancak onların ilişkisi uzun süre devam etmemiş ve ayrılmışlar. Ama 10 yıl sonra yeniden bir araya gelen çiftin hisleri bir daha alevlenmiş.
"Gençlik aşkım birdenbire yeniden alevlendi" - Yelena demiş. Ama bu kez de onların gizli romantizmi çabuk sona ermiş.
Aktris iki kez resmi nikahlı olmuştur. Onun birinci eşi, hukuk danışmanı Andrey 1990'lı yıllarda vefat etmiş. Yelena'nın sözlerine göre, iş görüşmelerinden birinde Andrey rakibinin getirdiği bombayı eline almış ve meydana gelen patlama onun hayatına son vermiş.
Eşinin ölümüyle genç yaşta dul kalan Kostina ikinci kez 2000'li yılların başlarında bir otomobil ustasıyla tanışarak, evlenmiş. 2008 yılında onların Pavel adlı oğlu dünyaya gelmiş. Ancak bu evlilik de uzun sürmemiş. 12 yıllık birlikte hayattan sonra Yelena Kostina eşinden boşanmış.
61 yaşındaki Yelena Kostina şu anda Moskova şehrinde yaşıyor. 2022 yılından sonra o, filmlerde de rol almıyor. Yelena Georgiyevna şu anda Moskova'daki "Eksprompt" Çocuk Müzikal Tiyatrosu'nda çalışıyor, burada gösterilerde sahne alıyor, ayrıca çocuk ve gençlere oyunculuk sanatını öğretiyor.
E.Kafarlı