Azerbaycan tarihinin kahramanlık sayfaları her zaman şehitlerin kanı, yiğitlerin mertliği ile yazılmıştır. Ancak bu kahramanların adını tarihe kazıyan sadece onların gösterdiği cesaret değil, aynı zamanda devletin bu kişilere verdiği yüce değerdir. Bu açıdan “Azerbaycan Milli Kahramanı” ve “Vatan Savaşı Kahramanı” adları hem manevi, hem tarihi, hem de ideolojik açıdan özel bir anlam taşımaktadır.
Azerbaycan halkının bugünlerde kutladığı Zafer Bayramı'nın 5. yıl dönümünde “Vatan Savaşı Kahramanı” ve “Azerbaycan Milli Kahramanı” fahri adını taşıyan yiğitler de gündemdedir.
Bu adların her ikisi de aynı ruhun – vatan sevgisinin, fedakarlığın ve gayretin ifadesidir. Onlara layık görülen kahramanların amacı aynıydı: Azerbaycan'ın bütünlüğünü ve şerefini korumak.
“Azerbaycan Milli Kahramanı” adı 25 Mart 1992 tarihinde tesis edilmiştir.
“Vatan Savaşı Kahramanı” adı ise 20 Kasım 2020 tarihinde tesis edilmiştir.
Peki bu adlardan hangisi daha yüksek bir farklılaşma derecesidir?
Modern.az sitesi sosyal ağlardaki ve toplumdaki tartışmaları dikkate alarak, yukarıdaki soruya açıklık getirmeye çalışmıştır.
“Vatan Savaşı Kahramanı” adı İkinci Karabağ Savaşı'nda kazanılan zafer münasebetiyle tesis edilmiştir. Bu fahri ad Azerbaycan'ın en yüce farklılaşma derecesidir.
“Vatan Savaşı Kahramanı” adının özel farklılaşma nişanı - “Vatan Savaşı Kahramanı” madalyasıdır.
“Vatan Savaşı Kahramanı” adı, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin işgal altındaki topraklarının kurtarılması sırasında düşman kuvvetlerinin tamamen mağlup edilmesi yönündeki savaş görevlerine ve devlet sınırının yeniden tesis edilmesi yönündeki savaş operasyonlarına yüksek profesyonellikle liderlik edilmesine, ayrıca savaş operasyonlarında gösterdiği kişisel kahramanlığa göre verilir.
“Vatan Savaşı Kahramanı” adı aynı kişiye bir kez verilir.
“Vatan Savaşı Kahramanı” adı almış kişiler kanunla belirlenmiş imtiyazlardan faydalanır.
"Vatan Savaşı Kahramanı" adına en az 83 kişi layık görülmüştür. “Vatan Savaşı Kahramanı” adı verilen askerlerin 34'ü çatışmalarda şehit olmuş, 49'u ise hayattadır.
“Vatan Savaşı Kahramanı" adı almış kişilere Cumhurbaşkanlığı bursu verilir. Bu bursun miktarı 2200 manattır.
“Azerbaycan Milli Kahramanı” adı cumhuriyetin ikinci yüksek farklılaşma derecesidir. Bu fahri ad, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı ve ilerlemesi uğruna halk karşısında müstesna hizmetlere ve kahramanlığa göre verilir.
“Azerbaycan Milli Kahramanı” adının özel farklılaşma nişanı sekiz köşeli “Altın Yıldız” madalyasıdır.
“Azerbaycan Milli Kahramanı” adı aynı kişiye bir kez verilir.
Azerbaycan Milli Kahramanı, mevzuatla belirlenmiş imtiyazlardan faydalanır.
Halihazırda Azerbaycan Milli Kahramanlarının sayısı 224 kişidir. Onlardan 15'i hayattadır, diğerleri ya şehit olmuş ya da sonradan vefat etmiştir.
“Azerbaycan Milli Kahramanı” adı almış kişilere de Cumhurbaşkanlığı bursu verilir. Bu bursun miktarı 2000 manattır.
Böylece, mevzuata göre, “Vatan Savaşı Kahramanı” adı “Azerbaycan Milli Kahramanı” adından bir kademe daha yüksektir.
“Vatan Savaşı Kahramanı” madalyası göğsün sol tarafına, diğer nişan ve madalyalardan yukarıda takılır.
Ondan aşağı “Azerbaycan Milli Kahramanı”nın “Altın Yıldız”ı takılır.
“Altın Yıldız”dan aşağıda "Vatan uğruna" madalyası takılır.
Kahramanlık anlayışı zamana sığmaz. O, ne bir unvan, ne de bir madalya ile ölçülür. Ancak bu adlar – “Milli Kahraman” ve “Vatan Savaşı Kahramanı” – halkın hafızasını, milli gururunu ve gelecek nesillere aktarılan değerleri yaşatır.
Bu iki unvan arasında bir tarihi ardışıklık da vardır. “Milli Kahramanlar” bağımsız Azerbaycan ordusunun manevi temelini attılar, “Vatan Savaşı Kahramanları” ise o ordunun gücünü dünyaya gösterdiler.
Böylece, biri başlangıcın, diğeri zaferin sembolüne dönüştü.
E.Kafarlı
