Hâlihazırda Azerbaycan'da eğitim reformları aşamalı olarak yürütülmektedir. Yönetimde optimizasyon ve kaynakların verimli dağıtımı hükümetin gündemindedir. Bu açıdan, çeşitli ajansların birleştirilmesi bir seçenek olarak değerlendirilebilir.
Bunu Modern.az'a yaptığı açıklamada milletvekili Elçin Mirzəbəyli belirtti.
Onun sözlerine göre, mesleki eğitim ile yükseköğretimin yönetimi esasen farklıdır:
“Yükseköğretim akademik ve bilimsel yöne daha çok bağlıdır, mesleki eğitim ise işgücü piyasası, üretim ve teknik alanlarla sıkı ilişki içindedir. Bu nedenle, birleşme olsa bile, yapı içinde özel birimlerin bağımsızlığı korunmalıdır”.
Milletvekili, birleşme gerçekleşirse, bunun eğitim sistemi üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkileri olabileceğini kaydetti:
“Olumlu yönden yönetim daha da merkezileşebilir, koordinasyon güçlenebilir, kaynaklar daha rasyonel kullanılabilir. Ayrıca yükseköğretim ve mesleki eğitim arasında geçiş mekanizmaları daha esnek bir şekilde oluşabilir.
Olumsuz yönden ise, mesleki eğitimin yükseköğretim kurumlarının gölgesinde kalma riski vardır. Çünkü kamuoyu ve öncelikler çoğu zaman yükseköğretim üzerine kurulur. Bu durumda mesleki eğitimin gelişimi arka plana düşebilir. Bu da işgücü piyasasının gerçek ihtiyaçlarına aykırıdır”.
Elçin Mirzəbəyli, gelişmiş ülkelerin deneyimlerinin de gösterdiğini ekledi - mesleki eğitim ayrıca dikkat gerektiren bir alandır:
“Ekonominin sürdürülebilirliği, sanayi ve hizmet sektörünün kaliteli personel temini esasen mesleki eğitim üzerine kuruludur. Bu alanın gelişimi hem gençlerin işsizliğini önler hem de orta vasıflı uzmanlara olan talebi karşılar. Bu nedenle mesleki eğitim sadece yükseköğretime bir ek olarak değil, stratejik bir yön olarak değerlendirilmelidir”.
Son olarak E. Mirzəbəyli, böyle bir birleşmenin mümkün olduğunu, ancak başarılı olması için mesleki eğitimin ayrı bir yönetim mekanizması, kaynakları ve önceliklerinin korunması gerektiğini vurguladı:
“Aksi takdirde, yapısal reform sonuç vermek yerine, ters etki yaratabilir”.
Eğitim uzmanı Elşən Qafarov ise, Bilim ve Eğitim Bakanlığı'nın esasnamesi ve yapısının belirlenmesinin ülke Cumhurbaşkanı'nın 24 Temmuz 2023 tarihli ilgili fermanı ile belirlendiğini belirtti. Söz konusu fermanda Bilim ve Eğitim Bakanlığı'nın yapısı dört ajansla belirlenmiştir. Bu ajansların birleştirilmesi şu anda tartışma konusu değildir.
“Ajansların faaliyetlerini denetlersek, onların faaliyetlerinde çok ciddi mali, yönetim sorunları görebiliriz. Bunun temel sebebi, eğitimle ilgili olmayan kişilerin fonksiyonel görevlere getirilmesidir. Burada Bilim ve Yükseköğretim Devlet Ajansı'na kısmen atıfta bulunabiliriz”.
O, ajanslarda eğitime ait olmayan kişilerin fonksiyonel görevlere getirilmesinin o ajansların feshedilmesi anlamına gelmediğini kaydetti:
“Genel olarak eğitim sistemimizde personel sorunu var. Eğitimle bu alana bağlı olan insanlar ilgilenmelidir. Ne kadar ki biz bu alana iş gözüyle bakıyoruz, sorunlarla karşılaşacağız. Aynı durum Okul Öncesi Genel Eğitim Devlet Ajansı'nda da var. Mesleki eğitim sistemine ise özel dikkat ayrılmalıdır. Bu dünyanın her yerinde böyledir”.
