2005-ci ildə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Assambleyasında könüllü qan donorluğunu dəstəkləyən bəyanat qəbul edilib. ÜST və digər beynəlxalq qurumların təkidlərindən sonra əksər ölkələrdə qan donorlardan pulsuz, könüllülük əsasında alınır. ÜST hesab edir ki, könüllü donorların qanı daha təhlükəsizdir.
ÜST-nin müraciətindən sonra Azərbaycanda donorlara qan müqabilində pul vermək qadağan olunub. Amma təəssüflər olsun ki, donorlardan pulsuz alınan qan bəzən qana ehtiyacı olanlara ya pulla satılır, ya da ümumiyyətlə, xəstəxanalarda xəstələrə qanın olmadığı deyilir.
B.Eyvazov adına Elmi Tədqiqat Hematologiya və Transfuziologiya İnstitutunun direktoru Zöhrə Əlmirzəyeva isə Modern.az-a bildirib ki, Azərbaycanda qan pulla satılmır.
“Qan yalnız tibb müəssisəsində köçürülə bilər”
Z.Əlimirzəyevanın sözlərinə görə, bu günədək Mərkəzi Qan Bankına pulla qan verən olmayıb:
“Şəxsə qan lazım olduğunu həkim müəyyən edir və qanköçürmə yalnız tibb müəssisində həyata keçirilməlidir. Qan köçürülüməsi üçün göstəriş olmalıdır. Bunun üçün xəstənin müalicə aldığı xəstəxananın baş həkimi tələbnamə yazmalıdır. Həmin tələbnamə ilə Qan Bankına müraciət olunur. Çox vaxt xəstə üçün donorlar gəlib qan verir. Qan yoxlanılır, tədarük olunur, komponentlərə ayrılır. Daha sonra ehtiyacı olan adama verilir. Bütün bunlar sırf həkim və tibb işçilərinin iştirakı ilə olur. Tələbnamə, sənəd olmadan Qan Bankından heç bir adama qan verilmir. Çox vaxt xəstə üçün donor yaxınları, dost, tanışları olur. Qan daim yenilənir və saxlama müddəti 30-42 gündür. Ona görə də qan vermək üçün canlı insan lazımdır”.
Talessimiyaları uşaqların ümidi...
Direktor qeyd edib ki, qana ehtiyacı olan xəstələr üçün mütəmadi olaraq, qanvermə aksiyaları təşkil olunur:
“Bizim briqadalarımız bölgələrə gedir. Ötən həftə Dövlət Dəniz Agentliyində, Sabirabad Mərkəzi Xəstəxanasında, “Baktelecom”da, “SOCAR”da qanvermə aksiyları keçirilib. Bildiyiniz kimi, talessimiyalı uşaqlara ayda 2-3 dəfə qan vurulur. Briqadalarımız qanı həmin uşaqlar üçün təmənnasız verir”.
“Donor qanı təmənnasız verir”
Z.Əlmirzəyeva bildirib ki, qan verən donor da bunu təmənnasız edir:
“Əgər əksi baş verirsə belə, bu, dövlət xəstəxanalarında ola bilməz. Ola bilər hansısa özəl xəstəxanada bunu edirlər. Hətta mümkündür ki, kimsə kənarda razılaşdırılmış şəkildə pulla qan verməyə gəlsin. Biz bütün bunlara cavabdeh deyilik”.
Bu insanlar donor ola bilməz
Onun sözlərinə görə, donor sağlam insan olmalıdır:
“Anemiyalı xəstələr, şəkərli diabet xəstələri, pirsinq, tatu, yaxud xırda əməliyyat keçirən şəxslər, hətta bir neçə ay əvvəl xaricdə olan şəxslər belə donor ola bilməz. Bütün dünyada olduğu kimi, qanın tərkibi qəbul olunmuş standartlara görə yoxlanılır. Bunun üçün ilk növbədə hemoqlabin yoxlanılır. Əgər hemoqlabinin səviyyəsi aşağıdırsa, həmin şəxsdən qan götürülmür.
Bundan başqa, qanında hansısa xəstəlik çıxan insanın adı “qara siyahı”ya salınır və həmin şəxs heç vaxt donor ola bilməz. Ümumiyyətlə, hər donordan maksimum 400 ml qan götürülə bilər. Götürülən qan səkkiz saatdan sonra, qan kürəciklərinin hamısı isə bir aydan sonra bərpa olunur. Qadınlar il ərzində 4 dəfə, kişilər isə 5 dəfə donor ola bilər. Mütəmadi şəkildə donorluq edən şəxslərdə ürək qan-damar xəstəlikləri, hipertoniya və digər xəstəliklərin rast gəlmə riskləri digərlərinə nisbətən 5-10 dəfə aşağı olur”.
“Bu il Aşurada qan verənlərin sayı 5 mindən çox olub”
Direktor qeyd edib ki, hazırda Mərkəzi Qan Bankında kifayət qədər qan ehtiyatı var:
“Rəqəmlər ildən-ilə artır. Keçən il ilin sonunda 85 min donor idisə, bu il 90 minə yaxın olacağı gözlənilir. Çünki bu il Aşurada da qan verənlər çox idi. Ötən il 3400 nəfər qan vermişdisə, builki Aşurada donorların sayı 5 mini ötmüşdü”.
İran Avrasiya İttifaqına qoşulur - SƏBƏB, YENİLƏNİB
Rusiyadan ABŞ-a ittiham
Prezidentin qardaşı hakim qarşısına çıxarıldı
“Səbail” klubu 2400 manat cərimələndi
42 il ölmüş kimi qeydiyyatda olan qadın danışdı - VİDEO
Bu ölkədə 16 terrorçu zərərsizləşdirildi
Yanğında 7 uşaq öldü
Astaradakı “Yanar bulaq” palçıq püskürdü - VİDEO
Terror təşkilatının lideri Türkiyədə komaya düşdü
Azərbaycanda münaqişəli ailələrin sayı artır
Cavanşir Feyziyev: “Kimliyindən asılı olmayaraq hər kəs qanun qarşısında cavabdehdir”
Türkiyə hərbçiləri S-400 təlimlərinə başlayıb
12 nəfər qar uçqunu altında qalıb
Qubada “Prado” aşdı: 2 nəfər kömək gözləyir
“Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı ATƏT PA-da fikirlər səsləndiriləcək” - Bahar Muradova
Musa Urudun ingilis dilində şeirlər kitabı çap edildi
Türkiyə-Azərbaycan parlamentlərarası dostluq qrupunda müzakirə
Pakistan Hindistanı dialoqa çağırır
Poçt bağlamalarına 30 faiz vergi qoyuldu
“Avropa İttifaqı Azərbaycanla nəqliyyat sahəsində əməkdaşlıqda maraqlıdır” - Henrik Hololey
Avstriya ilə iqtisadi əlaqələr müzakirə edildi
Ağstafada 2 saylı məktəbdə ana dili günü qeyd olunub
Bakıda bu yollarda tıxac var - Rəsmi XƏBƏRDARLIQ
“O, ölkədən qaçmaq niyyətindədir”- ADU-dan Kamal Abdulla ilə bağlı ittihamlara CAVAB
TAP layihəsi 85 faizdən çox icra olunub
Netanyahu Putinlə görüşəcək
Muzey ziyarətləri üçün onlayn bilet almaq mümkün olacaq
200 köçkün ailəsinə yeni mənzillər verildi - FOTOLAR
Ötən ildən axtarışda olan şəxs saxlanıldı
Məmmədyarov Avropa Komissiyasının rəsmisi ilə müzakirə apardı
Rövşən Rzayev köçkünlərin problemlərini dinlədi
“Balkanlardakı türklər türkcənin varlığını qoruyur” - MÜSAHİBƏ
Azercell IV Buktreyler Festivalının əsas tərəfdaşıdır
Koçaryanın oğlu ifadə verməkdən imtina etdi
Manatın sabahkı məzənnəsi dəyişir?
Baş redaktor Britaniyanın Bakıdakı səfirliyinə getdi
İran Avrasiya İttifaqına qoşulacaq
“Bu tullantılarla dənizlər, göllər, meşələr, çaylar çirklənir”
Azərbaycanla sərhəddə kamikadze öldürüldü
Zabit Səmədov: “Çeçen və azərbaycanlılar arasındakı bugünkü görüş dövlət başçılarının təşəbbüsü idi”
Rumıniya Cənub Qaz Dəhlizinə qoşulur?
Oqtay Şirəliyev ATU-nun yeni Tədris Mərkəzinə gəldi
Meksika rəsmisi Tərcümə Mərkəzində
“Nar” sosial şəbəkələrdən abunəçilərinə müştəri xidmətləri göstərir
İlham Əliyevin vəzifə verdiyi diplomat DANIŞDI: “Prezidentin Mərkəzlə bağlı bəzi tapşırıqları var”
ATƏT-in Baş katibi Bakıya gələcək
Bakıda beynəlxalq forum işə başlayıb
UNEC-də “Akademik İngilis dili” kursları başlayacaq
Anar Kərimov nazir müavini oldu - TƏYİNAT
Dövlət Agentliyi yollardakı son vəziyyəti açıqladı - SİYAHI
Şərh yaz