Baş Prokurorluğun mətbuat xidməti Baş prokuror, I dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviri Zakir Qaralovla müsahibənin mətnini Modern.az saytına təqdim edib.
Sual: Cənab Baş prokuror, son günlər kütləvi informasiya vasitələrində “Prokurorluq haqqında” və “Prokurorluq orqanlarında qulluq keçmə haqqında” Qanunlara əlavə və və dəyişikliklər edilməsi barədə qanun layihələrinin Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin müzakirəsinə verilməsi barədə informasiyalar geniş yer almışdır. Əlavə və dəyişikliklərin mahiyyəti nədən ibarədir?
Cavab: İlk öncə qeyd etmək istərdim ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə Prezident Administrasiyasından Milli Məclisə daxil olmuş hər iki qanun layihəsi Azərbaycan Respublikaının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin faəliyyətinin təkmilləşdirilməsi ilə bağlıdır. Son illər Dövlət başçısının siyasi iradəsinə uyğun olaraq ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndrilməsi istiqamətində əhəmiyyətli addımlar atılmış, mühüm qanunverici və praktiki tədbirlər həyata keçirilmişdir. Həm inzibati, həm də vətəndaş-məmur təmas nöqtələrinin minimuma endirilməsinə yönələn qabaqlayıcı tədbirlər, o cümlədən Vətəndaşlara Xidmət və sosial innovasiyalar üzrə Dövlət ağentliyinin və onun tərkibində “Asan xidmət” mərkəzlərinin yaradılaraq bu şəbəkənin genişləndirilməsi, elektron xidmətlərin sayının atrırılması, korrupsiya hüquqpozmaları barədə müraciətlərin təxirəsalınmadan baxılmasının təmin edilməsi məqsədilə “ 161nömrəli qaynar xətt” əlaqə mərkəzinin yaradılması və bu kimi çoxsaylı kompleks tədbirlər nəticəsində ölkəmiz korrupsiyaya qarşı mübarizədə yüksək göstəricilərə nail olmuşdur.
Dövlət başçısının müvafiq Fərman və Sərəncamları, Nazirlər Kabinetinə verdiyi tapşırıqların icrası qaydasında Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə idarəsinin prokurorluq işçilərinin ümumi say tərkibi artırılmış, idarənin fəaliyyətinin səmərəli təşkili məqsədilə maddi-texniki təminatının yaxşılaşdırılması, əməkdaşların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi ilə bağlı zəruri tədbirlər görülmüş, dövlət orqanlarının məlumat bazaları və informasiya sistemlərinə qoşulmanın təmin olunması ilə bağlı işlərə başlanılmışdır. Əməliyyat–axtarış fəaliyyətinin həyata keçirilməsi kimi mühüm funksiya ilə səlahiyyətlənmiş prokurorluq orqanları qısa müddət ərzində korrupsiya cinayətlərinin təhlükəli növlərindən olan və əksər hallarda latent xarakter daşıyan çoxsaylı rüşvət cinayətlərini aşkar etmək və qarşısını almaqla uğurlu nəticələr əldə etmişlər.
Təsadüfi deyil ki, qazanılan nailiyyətlər nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların hesabatlarında da öz əksini tapmışdır. Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində fəaliyyət göstərən beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatlarından olan “Transparensy İnternational”ın təqdim etdiyi 2013-cü ilin Korrupsiya qavranma indeksində Azərbaycan əvvəlki illə müqayisədə xeyli, yəni 12 pillə irəliləmiş, eyni zamanda ölkəmizin qiymətləndirmə balı 27-dən 28-ə yüksəlmişdir. 23-25 sentyabr 2013-cü il tarixdə Paris şəhərində İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı (OECD) Şərqi Avropa və Mərkəzi Asiya üzrə Antikorrupsiya Şəbəkəsinin İstanbul Fəaliyyət Planının 12-ci Monitorinq Görüşü və Rəhbər Qrupun 15-ci İclasında Azərbaycan Respublikası Şəbəkənin 3-cü raund dəyərləndirilməsindəsini müvəffəqiyyətlə keçən ilk ölkə olmuşdur.17 yanvar 2014-cü ildə Bakı şəhərində dəyərləndərmə raundunun birinci mərhələsinin müvəffəqiyyətlə keçməsi ilə bağlı hesabatın təqdimetmə mərasimində OECD təşkilatının rəsmiləri korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ölkəmizdə güclü siyasi iradə oluğunu vurğulayaraq, bu istiqamətdə görülən işləri yüksək qiymətləndirmişlər.
Sual: Yeni dəyişikliklər idarənin strukturu və səlahiyyətlərində necə əks olunacaqdır?
Cavab: Nəzərdə tutulan dəyişikliklərə əsasən yeni qurum Baş idarə səlahiyyətli olmaqla, idarənin rəisi eyni zamanda korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış qurumun yüksək statusuna uyğun olaraq vəzifəsinə görə Baş prokurorun müavini səlahiyyətlərini yerinə yetirəcəkdir. Eyni zamanda idarənin rəis müavinləri və tərkibində yaradılacaq yeni idarələrin rəislərinin də təsnifat dərəcəsinin yüksəldilməsi nəzərdə tutulur. Mövcud dəyişikliklərdən sonra korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış prokurorluq funksiyasını yerinə yetirəcək Baş idarənin əməliyyat işçiləri, o cümlədən prokuror, müstəntiq, əməliyyatçı və texniki işçilərin sayında əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verəcəkdir ki, bütün bunlar qurumun korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində fəaliyyətinin daha səmərəli qurmasına şərait yaradacaqdır.
Sual: Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin fəaliyyəti barədə nə deyə bilərsiniz?
Cavab: Azərbaycan Respublikasının BMT-nin “Korrupsiya əleyhinə” Konvensiyasına qoşulması ilə əlaqədar üzərinə götürdüyü öhdəliklərə müvafiq olaraq 2004-cü ildən yaradılan Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı mübarizə İdarəsi fəaliyyətə başladığı andan mütəşəkkil cinayətklarlığın ən təhlükəli təzahürlərindən bu sosial hadisəyə qarşı kəskin və barışmaz mövqeyini nümayiş etdirməkdədir. Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində dövlət siyasətinin formalaşdırılması funksiyasını yerinə yetirən Azərbaycan Respublikasının Korrupsiyaya qarşı Mübarizə üzrə Komissiyası ilə fəaliyyətini uğurla əlaqələndirən Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi fəaliyyətinin kəsərini ildən-ilə daha da artırmış, qurumun göstəriciləri və potensialı yüksələn xətlə inkişaf etmişdir. Korrupsiyaya məruz qalan sahələrin aşkar edilməsi, xarakterik korrupsiya hüquqpozmalarının müəyyən edilməsi,onları doğuran səbəb və şəraitinin aradan qaldlrlması və belə pozuntuların baş verməməsi üçün konkret təklifləri özündə əks etdirən çoxsaylı preventiv təkliflər hazırlanaraq aidiyyatı üzrə təqdim edilmişdir. Korrupsiyaya qarşı mübarizədə vətəndaşlar üçün ayrı-ayrı sahələr üzrə bələdçilər, maarifləndirmə nəşrləri hazırlanmışdır. Eyni zamanda müxtəlif kateqoriyadan olan korrupsiya cinayətlərinin istintaqına dair metodik tövsiyələr və müxtəlif kitablar buraxılmış, ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində həyata keçirilən uğurlu siayəsti və onun nəticələrini əks etdirən və müxtəlif dillərdə hazırlanmış nəşrlərin beynəlxalq tədbirlərdə yayılması təmin edilmişdir. İstintaq olunan və tamamlanaraq məhkəməyə göndərilən işlərin sayı əhəmiyyətli dərəcədə artmış, vurulmuş ziyanın ödəmə məbləğində əhəmiyyətli artım müşaiyət olunmaqdadır. Artıq beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış qurumun Azərbaycan modeli müsbət qəbul edilməklə bir nümunə kimi təqdim olunur.
Sual: Gözlənilən dəyişikliklərin zərurəti və Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin gələcək fəaliyyət hədəfləri barədə fikirləriniz maraqlı olardı.
Cavab: Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin yeni inzibati binasının açılışında, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin andiçmə mərasimində, Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik günü və yeni il münasibətilə Azərbaycan xalqına təbrikində, Nazirlər Kabinetinin 2013-cü ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və 2014-cü ildə qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında ölkədə korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində hüquq mühafizə orqanları və cəmiyyət üçün bir sıra mühüm tapşırıqlar vermişdir. Cənab Prezident cəmiyyəti ən çox narahat edən bu sosial bəla ilə işin 2013-cü ildə daha da böyük miqyasda getdiyini, bu istiqamətdə siyasi iradə olduğunu bir daha qeyd edərək həm inzibati, həm də qabaqlayıcı tədbirləri vacibliyini vurğulamış, cəmiyyətin səyləri və dövlət siyasəti sayəsində korrupsiyaya qarşı daha ciddi mübarizə aparılacağını bəyan etmişdir.
Son 10 ildə həyata keçirilən müasirləşmə strategiyası və uğurlu sosial-iqtisadi siyasət nəticəsində ölkədə yüksək iqtisadi artım dinamikası formalaşmışdır. Dayanıqlı inkişafa yönlmiş yeni strateji vəzifələrin həyata keçirildiyi respublikamızda korrupsiyaya qarşı mübarizə üsullarının daha da təkmilləşdirilməsi zərurəti yaranmışdır. Bu baxımdan korrupsiyaya qarşı mübarizənin kəsərinin daha da artırılması barədə Dövlət başçısının tapşırıqlarının daha müfəffəqiyyətlə icrası üçün korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış qurum olan Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin statusu və səlahiyyətləri ilə bağlı dəyişikliklər zamanın tələbidir.
Qarşıda duran vəzifələrin uğurla həyata keçrilməsi üçün cinayət işlərinin istintaqının keyfiyyətinin yüksəldilməsi, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində profilaktik işin, xüsusilə də qabaqlayıcı tədbirlərin gücləndirilməsi, əməliyyat-axtarış fəaliyətinin daha səmərəli həyata keçirilməsi, antikorrupsiya mühütinin daha da yaxşılaşdırılması, vətəndaşlarda korrupsiyaya qarşı dözümsüzlük iradəsinin formalaşdırılması idarənin əsas hədəfləri sırasındadır.
Azərbaycan prokuroluğunun kollektivi göstərilən yüksək etimadı uca tutaraq Dövlət başçısının siyasi iradəsinə uyğun olaraq bundan sonra da korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində qətiyyətli mübarizə tədbirlərinin təmin olunmasını təmin edəcəkdir.
Modern.az
